De Molenaar

Een onmisbare schakel tussen het koren en het brood was de molenaar. Hij was iemand die letterlijk van de wind leefde.
In de 20e eeuw kreeg hij geduchte concurrentie van de machinale maalderijen die, ook als het windstil was, in productie konden blijven.
In 1925 waren er niet minder dan zes molens in Schijndel.

• De bergmolen van Jan Nefkens, tussen de Hoofdstraat en de Boterweg,
  
• De bergmolen van Adriaan Merkx op de Boschweg, deze werd in 1928 overgenomen door van Tartwijk,
  

Vooraan op de Wijbosscheweg nog eens twee bergmolens:

• “Sint Antonius met het varken” van Derks,
  
• Een molen van de Backer
  

Verder nog twee standaardmolens:

• Een standaardmolen van Duffhues in het Wijbosch,
  
• Een standaardmolen van Goijaarts nabij de Voortstraat.
  

De concurrentie in Schijndel onder de molenaars was bijzonder groot, zo niet moordend.
Om zelf een belegde boterham aan het mulder-zijn over te houden werd wel geprobeerd van een collega-mulder klandizie af te troggelen. Men ging boeren thuis bezoeken om ze vervolgens met een praatje voor zich te winnen. Dit werd dan genoemd “de meulenkar rijden”. Om een dergelijke concurrentie tegen te gaan kwam er in Schijndel een plaatselijke afdeling van de molenaarsbond. Naar de boeren toe ging men zelfs één front vormen, in de zin van dat men afspraken maakte over het maalloon (daarvoor werd er nogal eens een keer onder de prijs gemaald in de hoop meer klanten te krijgen).
De mulder maalde voor de voedselvoorziening voor zowel mens als dier. Zo werd havermeel vermengd met mangelwortels, bieten en haksel van haverstro, waarna het aan de koeien werd gevoerd. Ook rogge- en gerstemeel diende als veevoeder.

Film Van koren tot brood.