U kunt ons steunen door lid van de Heemkundekring Schijndel te worden. Iedere dinsdagochtend zijn wij tussen 10 en 12 uur in de heemkamer: Cultureel Centrum 't Spectrum, Steeg 9 g, Schijndel. |
Molen Het Hert
| Molen Het Hert | ||
 Molen het Hert aan de Boschweg in Schijndel. | ||
| Gebruik | molen | |
| Gereed | 1895 | |
| Sluiting | 1933 | |
| Bouwpartners | ||
| Eigenaar | A.J. Merkx | |
Molen Het Hert (1895 – 1933)[1][bewerken | brontekst bewerken]
“Het Hert” was een grote houten achtkante bergkorenmolen, die stond aan de Boschweg 45, nu Boschweg 63. Deze molen werd in 1895 daar opgericht door Adrianus (Janus) Merkx, geboren te Schijndel in 1839. Onder de molen was een oliemolen en binnen stond een stoomgemaal.
Hij bouwde de molen voor zijn schoonzoon Johannes van de Wiel, geboren in 1868 te Moergestel. Bij zijn huwelijk in 1891 werd hij als molenaarsknecht aangeduid.
De molen komt hier en daar ook met de naam “Onbevreesd” in de boeken voor, hetgeen wellicht zou kunnen betekenen dat dit zijn vorige naam is geweest, op een andere standplaats dan in Schijndel. De meeste achtkante korenmolens in Brabant waren namelijk afkomstig uit Holland en werden slechts zelden nieuw gebouwd.
Rond het jaar 1928 werd deze molen overgedragen aan Petrus van Tartwijk, geboren in Schijndel in 1894. Op 23 augustus 1933, toen van Tartwijk de molen bemaalde, werd de molen door bliksem getroffen en brandde helemaal af, waarna korte tijd later de molen geheel werd gesloopt. “Van Tartwijk was zelf niet op de molen aanwezig, maar de knecht had zoveel tegenwoordigheid van geest dat hij al het geld in der haast meenam. Eerst steeg er een geweldige rookkolom uit de molen op. Spoedig echter sloegen de vlammen naar buiten en stond de molen in lichterlaaie. De molen begon niet te draaien. Na een poosje stortte echter het hele wiekenstel met inbegrip van acht zware molenstenen, met een donderend geweld naar beneden.”, aldus berichtgeving in de Molenaar van 1933.
De molen werd na de brand helemaal opgeruimd en op die plaats werd een machinale maalderij met een dieselmotor gezet. Toen die motor voor de eerste keer ging draaien, de monteurs waren er nog bij, sloeg alweer de bliksem in, nu op het vliegwiel. De maalderij moest weer vernieuwd worden; dit gebeurde later nog eens in de oorlog. (september 1944)
Bliksem slaat in een graanmolen te Schijndel.[2][bewerken | brontekst bewerken]
Tijdens een flinke onweersbui die Dinsdagvoormiddag omstreeks elf uur boven Schijndel woedde, sloeg plotseling de bliksem in den molen van P. Tartwijk, die het eigendom is van de Wed v. d. Wiel. Er stonden nog twee boeren met de kar onder den molen toen het ongeluk plaats vond. Het is te begrijpen dat deze, toen ze van den eersten schrik bekomen waren, er gauw tusschenuit trokken. Van Tartwijk was zelf niet op den molen maar de knecht had nog zooveel tegenwoordigheid van geest dat hij al het geld in haast meenam. Eerst steeg er een geweldige rookkolom uit den molen op. Spoedig echter sloegen de vlammen naar buiten en stond de molen in lichte laaie. Voor de talrijke omstaanders was dit een prachtig gezicht.
De molen stond alleen, dus konden geen andere woningen worden aangetast. Waar velen echter op stonden te wachten gebeurde niet. De molen begon niet te draaien. Na een poosje stortte echter het heele wiekenstel met inbegrip van acht zware molensteenen, met een donderend geweld naar beneden. De molen en de voorraad graan waren verzekerd. De benzinemotor is totaal vernield.
Molenbrand te Schijndel [3][bewerken | brontekst bewerken]
Door Blikseminslag in vlammen opgegaan.
Waarschijnlijk geen herbouw.
Schijndel 23 augustus, Door het inslaan van de bliksem ontstond een felle brand in de molen van de wed. v. d. Wiel alhier. hoog laaide de vlammen op en weldra liep het geheele dorp uit om het zeldzame schouwspel gade te slaan. Bij het uitbreken van de brand was de molenaar niet in de molen. De knecht kon nog op het nippertje een bedrag aan geld redden, dat in de brandende molen bevond. Met donderend geraas vielen de zware molenstenen naar omlaag. De molen werd totaal verwoest. Een partij graan werd mede een prooi der vlammen. Ook werd een benzinemotor door de brand vernield. Daar er geen andere percelen in de buurt stonden, bestond er geen vrees voor de verdere uitbreiding van de brand. Verzekering dekt de schade.
Overige afbeeldingen.[bewerken | brontekst bewerken]
- Molen het Hert.
Luchtfoto van de Boschweg met daarop de Molen het Hert. Voor meer details klik hier.
Voor de pastorie op de Boschweg staat een ruitervereniging opgesteld. Op de achtergrond de molen "Het Hert". Voor meer details klik hier.
De molen "Het Hert" was een grote achtkantige bergkorenmolen, die stond aan de Boschweg. Deze molen werd in 1895 aldaar opgericht door Adrianus Merkx geboren te Schijndel in 1839. Hij bouwde de molen voor zijn schoonzoon Johannes van de Wiel, geboren in 1868 te Moergestel. De molen komt hier en daar ook met de naam "Onbevreesd" in de boeken voor. Rond het jaar 1928 werd deze molen overgedragen aan Petrus van Tartwijk, geboren in 1894 in Schijndel. Op 23 augustus 1933 werd de molen door bliksem getroffen en brandde geheel af. Voor meer details klik hier.
De molen "Het Hert" aan de Boschweg waar nu het wooncomplex Elzenhof is gebouwd. De molen is gebouwd in 1895 en afgebrand op 23 augustus 1933. Voor meer details klik hier.
De molen "Het Hert" was een grote achtkantige bergkorenmolen, die stond aan de Boschweg. Deze molen werd in 1895 aldaar opgericht door Adrianus Merkx geboren te Schijndel in 1839. Hij bouwde de molen voor zijn schoonzoon Johannes van de Wiel, geboren in 1868 te Moergestel. De molen komt hier en daar ook met de naam "Onbevreesd" in de boeken voor. Rond het jaar 1928 werd deze molen overgedragen aan Petrus van Tartwijk, geboren in 1894 in Schijndel. Op 23 augustus 1933 werd de molen door bliksem getroffen en brandde geheel af. Voor meer details klik hier.
| Bronnen, noten en/of referenties |