Pakhuis

NCB Pakhuis

NCB Pakhuis in de Toon Bolsiusstraat

Het Pakhuis en de Coöperatieve Aan- en verkoopvereniging.

Het eerste pakhuis van de NCB- afdeling Schijndel dateert uit 1912. In het voorafgaande jaar 1911 richtte de NCB- kring Eindhoven een Coöperatieve Handels Vereniging op om zo de gezamenlijke aankoop van meststoffen, zaaigoed en veevoeders mogelijk te maken. Deze CHV kan daardoor de boeren minder afhankelijk maken van handelaren en molenaars.
De centrale op- en overslagplaats van de Coöperatie is aanvankelijk nog in Woensel maar komt later, in 1918, naar Veghel. Daar bouwt de CHV een groot modern magazijn met een graansilo, maalderij en veekoekenfabriek. Haar werkgebied breidt ze dan uit tot het hele NCB- gebied, te weten de bisdommen Den Bosch en Breda.
Overal verschijnen er dan filiaalpakhuizen om de boeren te voorzien van de nodige goederen. De Boerenbond Schijndel is één van de eerste afdelingen die in 1912 naast de melkfabriek een loods bouwt in De Kluis, aan de toenmalige Boterweg. Als zaakvoerder wordt Joh. van Kasteren belast met de verkoop van de goederen. Deels is deze verkoop voor rekening van de regionale coöperatie, deels voor rekening van de plaatselijke Boerenbond. In 1917 is de eerste uitbreiding van het “pakhuis", een benaming voor de opslagplaats die in agrarische kringen nog vele jaren gebruikt zal blijven.

De bezettingsjaren

Tijdens de Tweede Wereldoorlog dalen de omzetten als gevolg van de schaarste-economie. Ook op organisatorisch gebied zorgt de Duitse bezetting voor grote moeilijkheden. De naam van de overkoepelende CHV verandert in Coöperatieve Centrale Handels Vereniging en er komt een einde aan de band met de NCB. De Duitse bezetter heft de NCB en allerlei andere organisaties op en dreigt ook alle bezittingen van de NCB verbeurd te verklaren. Daarom moeten de voormalige boerenbondsleiders een nieuwe constructie bedenken om de bezittingen van de CHV en van de plaatselijke Boerenbonden veilig te stellen. Met instemming van de Duitse instanties mogen ze als opvolger van de CHV een vereniging oprichten die zich, los van de oude standsorganisaties, uitsluitend zal bezighouden met economische werkzaamheden. Dit wordt de N.V. Handelsvereniging “Het Zuiden”. In 1942 richten de vroegere Boerenbonden ook plaatselijke zelfstandige organisaties op, die de bezittingen van die Boerenbonden gaan beheren. Dit zijn de zogenaamde Coöperatieve Aan- en Verkoopverenigingen, de CAV’s. Zo ontstaat dan ook in Schijndel de eerste CAV. Deze Schijndelse CAV stelt W. Kriellaars als nieuwe zaakvoerder aan, omdat de administratieve rompslomp nu ook veel ingewikkelder wordt. De vroegere zaakvoerder Joh. van Kasteren blijft wel in het pakhuis werkzaam.

Na de bevrijding

Na de bevrijding worden alle, door de bezetter gevormde, rechtspersoonlijkheden opgeheven, maar het “rechtsherstel” van de vele organisaties vergt enorm veel tijd. Pas in 1950 is er sprake van een heroprichting van de Schijndelse Coöperatieve Aan- en Verkoopvereniging van de Boerenbond.

Nieuw Bestuur:

• Voorzitter: W.J. de Visser,
  
• Secretaris: W. Kriellaars.
  

Deze CAV neemt als onderafdeling alle vroegere eigendommen van de NCB- afdeling Schijndel over, zoals het in 1912 en 1917 gebouwde pakhuis en het Boerenbondsgebouw met woonhuis, groenten- en eierinpaklokaal, kantoor, noodslachtplaats, winkel en de vergaderzalen in de bovenetage. Ook het in 1936 gebouwde kadaverhuisje komt onder beheer van de CAV.

Nieuw gebouw

C.S. “De Boerenbond” wil de melkfabriek uitbreiden en koopt hiervoor de grond waarop het pakhuis staat. De CAV op haar beurt gaat achter de melkfabriek, met aansluiting op de Elschotseweg, een nieuw complex bouwen.
Het geheel omvat twee kantoorruimten, een kluis en een winkel met opslagruimte. Verder komen ernaast loodsen voor de opslag van kunstmest, kolen en andere benodigdheden voor de boeren. In 1967 wordt het pakhuis met winkel uitgebreid in verband met de stijgende omzet. De CAV telt nu 275 leden.
Op 3 november 1978 neemt de CAV na een 32-jarig dienstverband afscheid van zaakvoerder W. van de Ven en J. van Goch is zijn opvolger.
1970
In 1970 neemt de overkoepelende CHV het besluit om te streven naar het samenvoegen van de 219 bestaande plaatselijke CAV’s tot 22 rayons. De CAV verandert dan ook van naam en heet voortaan Cehave N.V.
1982
De CAV besluit een nieuwe locatie te zoeken, omdat ze onder de naam “Bouwmarkt” het aantal artikelen drastisch wil uitbreiden om zo ook steeds meer de burgerbevolking te bereiken.
1984
Het samenwerkingsverband Schijndel-Eerde wordt verbroken. Eerde treedt toe tot het rayon Meijerij Oost van de Cehave. Schijndel blijft voorlopig nog zelfstandig.
1987
In juli 1987 is rayon Meijerij Oost volledig gevormd op één afdeling na, de CAV in Schijndel. De afdeling Schijndel heeft zich lang vastgeklampt aan een eigen organisatie maar tijdens een stemming van de leden in het jaar 1987 moest ook Schijndel zich gewonnen geven. Met 73 voor- en zes tegenstemmers werd het besluit genomen op te gaan in Meijerij Oost.