U kunt ons steunen door lid van de Heemkundekring Schijndel te worden. Iedere dinsdagochtend zijn wij tussen 9 en 12 uur in de heemkamer: Cultureel Centrum Spectrum, Steeg 9 g, Schijndel. |
Fundatiewoningen Kluisstraat
Fundatiewoningen Kluisstraat 7 en 9.[bewerken | brontekst bewerken]
Naast de fundatiewoningen in de Heikant, de Pompstraat en de Vicaris Aertsweg stonden er ook nog twee in de Kluisstraat, kadastraal bekend gemeente Schijndel, sectie D nummers 2 en 3. (Kluisstraat 7 en 9)
In 1832 behoorden ze tot de 10e kwaliteitscategorie. Ze zijn gesticht door Anthony Peters van de Zande(n), weduwnaar van wijlen Catharina Pieters van Geldrop. Hij liet zijn voorlopige testament passeren voor de toenmalige notaris Gijsbertus de Jongh. Hij bezat uiteraard de nodige huisraad, bestaande enerzijds uit meubilair, anderzijds uit tinnen en koperen gebruiksvoorwerpen, contant geld en onroerend goed. Op dat moment leefde al het idee om ook een fundatie in het leven te roepen, bedoeld voor twee arme personen uit de kring van zijn naaste vrienden, zowel van de kant van de Van der Zandens als van zijn vrouws kant de Van Geldrops. Hij bepaalt dat het huisje staande in de Kluis bewoond mag worden door "twee mans- of vrouwspersonen", maar hij geeft de voorkeur aan twee vrouwen. De provisoren of beheerders zullen een goed beleid moeten voeren. Mocht, wat God verhoede, het huis tot op de grond toe afbranden, dan was het de taak van de provisoren om de jaarlijkse inkomsten uit de goederen te sparen, tot het moment was aangebroken, dat een nieuw huis kon worden opgetimmert. Mochten de bewoonsters op een of andere manier in gebreke blijven of ergens misbruik van maken, dan hebben de provisoren het recht ze uit het huisje te zetten en andere bewoners aan te trekken.
De provisoren zijn Dirk Peter Voets en Innocentius Egidius Bernuly, de bekende dorpschirurgijn. Op 29 mei 1752 's-middags om 5 uur, verschijnt notaris Rijsterborgh en voor hem laat Van der Zanden zijn eerder testament nog eens uitdrukkelijk bekrachtigen en worden tot voogden aangesteld Hendrik Gijsbert van der Schoot uit Schijndel en Bernardus Joris van Bilsen uit 's-Hertogenbosch. Beide heren beloven de administratie zorgvuldig te voeren. Uit de opbrengsten moesten zij de bewoonsters elke drie tot zes maanden een bepaald bedrag voor noodzakelijk levensonderhoud uitkeren. Van alles verwachtte men nauwkeurige rekeningen en kwitanties. Van die administratie lijkt niets meer in de oude archieven bewaard te zijn gebleven. Uit een akte uit 1788 valt op te maken dat men de helft van een huis in de Rechtestraat heeft aangekocht en de provisoren zijn een bedrag daarvoor schuldig van f. 300,--.
Ook beheerders van armenfundaties hebben uiteraard niet het eeuwig leven. Bernardus van Bilsen overlijdt. De zittende provisoren van de fundatie Van der Zanden, Hendrik Gijsbert van der Schoot en Delis Hendrik van der Schoot, kiezen op 22 december 1791 een nieuwe collega in de persoon van Gijsbertus Adriaan Verhagen. De genoemde drie beheerders van de fundatie gaan op 9 januari 1792, om wat extra geldelijke middelen in kas te krijgen, over tot verkoop van zoals omschreven staat "eene huysinge hoff en aangelag onder den gehugte Lutteleynde in de Regtestraet groot omtrent twee loopense aan de ene zijde de weduwe Adriaan Janssen Voets, de andere zijde de kindskinderen en erfgenamen van Juffrouw Maria de Jong de weduwe van de Heer Johan van Oosterwijk en den hoff gehoorende aan het gemeentensschoolhuys en beijde eijnden de gemeene wegen".