Enkele veldnamen uit 1320

Enkele Schijndelse veldnamen uit een register van 1320

Bronnen; het Bosch Protocol, de leenregisters van de hertogen van Brabant en het cijnsregisters van de heren van Helmond, die, op enkele fragmenten uit 1320 na, een vrijwel ononderbroken reeks vormen van 1381-1850. De heren van Helmond hadden vanaf 1314 het recht van cijnsheffing in een zeer groot aantal dorpen in het oude kwartier Peelland, waaronder ook Schijndel. Dat betekent dus concreet dat er binnen het Schijndelse territorium een aantal cijnsplichtige percelen hebben gelegen, waarvan men de cijns moest afdragen aan de rentmeester van de heer van Helmond, die op gezette tijden zijn ronde deed door de diverse dorpen en in de vroegste periode de cijnsrollen met zich meedroeg. Later werden het cijnsregisters of cijnsboeken.
AKKER (gemene) in communibus agris
BAARSE HEERSCHAP in de baersche heerschap in de barsche heerschap
BAKSHOVEN ex bonario in baxhove
BOOIDONK in boydonc ter boydonc
BORENHOVEN borenhove
BORNE in den Borne
BRAAK of BRAKEN ex braeke ex hereditatem sita in die brake
BUNDERS in loco dicto buenre de tendackers op de witackers in de bunders
DORENBOS ex pecia terre dicta dorenbos
ELDE ex prato in Elde
ELSCHOT den olistemper onder t'elschot
GERSTHOVEN in gersthoeve in gersthoven
GIELENBRAAK ex gheylenbrake
GROENEWEG ex agro juxta viridem viam groenweg
HARDBEEMDEN in loco dicto haerdbeempde
HEESAKKERSTEEG de laac in heezackerstege
HEESWIJK juxta hesewijc ex prato juxta heeswijck
HEIKE juxta heiken
HELPAKKER ex agro dicto helpacker
HERMALEN in Hermalen
HERMALENSE HOEVE de hermalse hoeve (notitie uit 1406)
HOUTERD hautart uter hautert
HUBRECHTSBRAAK ex hubrechtsbraeke
KALVERGELOOKT ex duabis strepis dictis calvergeloect ex bonario terre in calvergeloect
KOEDONK coedonc ex prato dicto coydonc coeydonc
KOSTBRAAK ex costbrake juxta wijbos
LAAK de laac in heezackerstege
LONENHOEVE in lonenhoeve conventus predicatoris de uno bonario sito in lonenhoeve
LOZENHOEVE ex prato sito in lozenhoeve ex hereditatem dicta loezehoefken
LUTTELEIND juxta lutteleynd in lutteleynd
METTENKAMP mettencamp
OLIESTEMPER (?) den olistemper onder t'elschot
ORENDONK ex orendonc conventualis Ste Agatha ex orendonc in orendonc
OVERDONK overdonc
SMALDONK smaeldonc ex journali terre in smaeldonc
TENDAKKERS de tendackers op de witackers in de bunders
VE(E)RDONK in verdonc ex domo et orto in verdonck ex hereditatem in verdonc
VlNKEL in vinckel
VLOETMANSKAMP ex vloetmanscamp
WIJBOSCH ex costbrake juxta wijbos
WITAKKERS de tendackers op de witackers in de bunders
ZWANENHOEVE van swanenhoeve

Verklarend woordenlijstje:

ex bonario: uit een bunder
ex hereditatem sita: uit een erf gelegen
ex pecia terre dicta: uit een stuk land genaamd
ex prato: uit een beemd
ex domo et orto: uit een huis en hof
ex agro dicto: uit een akker genaamd
ex duabis strepis dictis: uit twee strepen (land) genaamd
ex journali terre: uit een dagmaat land
juxta: nabij, in de buurt van, omtrent
in loco dicto: in de plaats genaamd, meestal: ter plaatse genaamd
juxta viridem vlam: nabij de groeneweg