Welkom op Schijndelwiki - de encyclopedie voor Schijndel

U kunt ons steunen door lid van de Heemkundekring Schijndel te worden.

Klik HIER om lid te worden

Iedere dinsdagochtend zijn wij tussen 9 en 12 uur in de heemkamer: Cultureel Centrum Spectrum, Steeg 9 g, Schijndel.

Boerenbond Boschweg

Uit Schijndelwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Boerenbond Boschweg[bewerken | brontekst bewerken]

Oprichting 1945[bewerken | brontekst bewerken]

Voor de oorlog waren er in de parochie Boschweg al stemmen opgegaan om een Boschwegse Boerenbond op te richten. Er heerst echter al jaren een bepaalde tegenstelling tussen Boschweg en Schijndel. De rivaliteit onder de geestelijkheid van de twee parochies zal zeker bijgedragen hebben aan de tweedracht tussen de boerenbevolking van Schijndel. Pastoor A.J. Pessers, een zeer groot voorvechter voor een “eigen” boerenbond, roept op 16 februari 1945 de boeren op om tot oprichting van een Boschwegse afdeling te komen. Wel 100 boeren komen opdagen echter de algemeen secretaris van de NCB te Tilburg, Ir. Van Heel komt niet. Waarschijnlijk hebben, naast pastoor Pessers, ook wel andere personen een rol van betekenis gespeeld met totaal andere motieven.

Motieven:[bewerken | brontekst bewerken]

Direct na de oorlog is duidelijk dat er voor veel jonge boeren geen ruimte meer is een eigen bedrijf te beginnen. Emigratie was erg rigoureus en werk zoeken in de industrie zien veel boeren nog teveel als een schande. Boerenzoons zoeken liever hun heil in de aan de agrarische sector verwante bedrijven. Een eigen Boschwegse Boerenbond met pakhuis, zuivelfabriek, eierbond en andere instellingen zou voor veel jonge boeren een uitkomst zijn.
13 maart 1945
Op deze dag gaat een delegatie voor het (uitgestelde) gesprek naar Tilburg. Daar weten ze niet zo goed raad met de situatie (2 bonden in Schijndel). Ze voorzien problemen omtrent het lidmaatschap en de touwtrekkerij om de leden. De Boschwegse delegatie is echter vastbesloten een nieuwe afdeling op te richten.

Oprichtingsvergadering 20 maart 1945[bewerken | brontekst bewerken]

Aanwezig op de oprichtingsvergadering in Schijndel:

  • De geestelijk adviseur Rector van Dal uit Tilburg
  • De heer Andriessen uit Tilburg
  • De heer M. Verhoeven wordt benoemd als voorzitter
  • De heer Albert van Roosmalen als secretaris.

De strijd om de leden:[bewerken | brontekst bewerken]

De Boerenbond Boschweg gaat uit van de al lang bestaande regel dat de parochiegrenzen ook de grenzen van een NCB-afdeling vormen. Zij verwachten dan ook dat de NCB-leden, woonachtig op de Boschweg maar lid zijn van Boerenbond Schijndel, per direct overstappen. Zij dachten hierin gesteund te worden door de Provinciale NCB maar het blijkt dat hier geen afspraken over gemaakt zijn. Het getouwtrek om leden is begonnen.
Zelfs de Bisschop van Den Bosch wordt ingeschakeld om Deken G.L.J. van Dijk over te halen de Boschwegse boeren aan te sporen over te stappen naar de nieuwe afdeling maar dat heeft ook geen effect. De verstandhouding tussen beide verenigingen blijft zeer slecht, wel blijven er besprekingen plaats vinden tussen het hoofdbestuur te Tilburg en beide verenigingen om tot een overeenkomst te komen.

Januari 1950[bewerken | brontekst bewerken]

Het hoofdbestuur stelt voor een “uitsterf-systeem” toe te passen om de rust onder de boeren te herstellen. Schijndel laat echter weten hiermee niet akkoord te gaan en de bestaande toestand te willen handhaven. Pastoor Pessers weet van geen ophouden en in een vergadering van 1953 roept hij de boeren op om tot eenheid en samenwerking te komen. In diezelfde vergadering komt hij ook met het plan een eigen Boerinnenbond op te richten. Op 12 december 1952 was er reeds een RKJB opgericht en daarbij kwam nu de Boerinnenbond. De nieuwe geestelijk adviseur, Mgr. W.Bekkers, van het Hoofdbestuur te Tilburg, doet in 1953 wederom een poging om tot verzoening te komen tussen beide afdelingen echter zonder resultaat.
1954
Alle Boschwegse boeren, die lid zijn van de afdeling Schijndel, besluiten dan gezamenlijk lid te worden van de Boschwegse afdeling. Dit is min of meer een geschenk aan Pastoor A. Pessers, die dan zijn 25-jarig jubileum als Boschwegse pastoor viert. De parochiële scheiding is nu eindelijk een feit.

Er worden wel enkele voorwaarden aan verbonden:

  • Er moet een nieuw bestuur komen, waarin ook enkele leden uit de nieuwkomers
  • Er zal vijf jaar lang niet gesproken worden over de zogenaamde economische instellingen
  • Gebeurt dit laatste wel, dan zullen de nieuwe leden teruggaan naar de afdeling Schijndel

Vooral de opzet van de parochie Boschweg om te komen tot vestiging van eigen economische instellingen zoals een CAV, een eierbond en dergelijke was een groot struikelblok geweest voor veel Boschwegse boeren om lid te worden van de Boschweg. Zij vreesden dat deze coöperatieve instellingen financieel gezien tot mislukking gedoemd waren en dat het de leden, die gemeenschappelijk aansprakelijk waren, alleen maar geld zou kosten.
Vijf jaar lang wordt er niet meer over gesproken echter in een vergadering op 16 februari 1960 doet pastoor Pessers nog een laatste poging om de economische instellingen alsnog voor elkaar te krijgen. Dit voorstel krijgt geen meerderheid en de instellingen komen er niet.
1962
Langzaam begint het onderlinge wantrouwen tussen beide afdelingen te slijten en ontstaan er toenaderingspogingen met een gezamenlijke Boerengezinsdag in zaal de Lindeboom.
1972
In 1972 valt het besluit om de beide verenigingen weer samen te voegen. Dit gaat uiteraard niet zonder slag of stoot, echter de voorgenomen rayonvorming van de CAV’s geeft de doorslag. Het Schijndelse CAV-bestuur is van mening dat die beslissing voorbehouden is aan de Schijndelse gemeenschap en wel aan de NCB. Maar dan moet er ook één NCB-afdeling zijn en geen twee. Hierdoor komt de fusie in een stroomversnelling. Fuseren betekende ook dat de aanverwante verenigingen samen moesten. Het hoofdbestuur te Tilburg maakt echter een uitzondering voor twee Boschwegse verenigingen namelijk de Boerinnenbond Boschweg en de ruitervereniging. Deze hoeven niet te fuseren met Schijndel, zij blijven zelfstandig voortbestaan.

Heroprichtingsvergadering afdeling Schijndel 18 december 1972[bewerken | brontekst bewerken]

A.A. van Tilborg

De vergadering stond onder leiding en toezicht van Pastor J.L. Rijnja en Pastor C.Th.J. van den Brand en technisch adviseur A. van Tilborg. Deze worden bijgestaan door deskundigen van het hoofdbestuur uit Tilburg.
Het nieuwe bestuur zal moeten bestaan uit een voorzitter, vice-voorzitter, vijf bestuursleden uit de afdeling Schijndel en twee van de Boschweg. Na diverse stemmingen wordt het bestuur samengesteld.

Samenstelling van het nieuwe bestuur:

  • Voorzitter: Christ Hellings
  • Vice-voorzitter: Frans Vermeer
  • Secretaris: Willem van Weert
  • Vijf leden van afdeling Schijndel
  • Twee leden van afdeling Boschweg

De fusie was uiteindelijk een feit geworden.