Franciscus Joseph Carmelus Hartman (1911 - 1995)

Franciscus Joseph Carmelus Hartman
Persoonsinformatie
Volledige naam	Franciscus Joseph Carmelus Hartman
Roepnaam	Frans
Geboorteplaats	Borne
Geboortedatum	29 januari 1911
Overl.plaats	Heeswijk-Dinther
Overl.datum	4 juni 1995
Partner(s)	Jeanette Henrica Maria (Netty) van Olphen
Beroep(en)	tandarts
Bidprentje	Franciscus Joseph Carmelus Hartman (1911 - 1995).

Frans Hartman

Zoon van: Bernardus Josephus Hartman en Henriette Alberdina Christina Maria Lambooij
Geboren: 29 januari 1911 te Borne
Toenmalig adres: Hoofdstraat 157
Legerplaats: Batavia/Solo/Bandoeng
Legeronderdeel: Tandheelkundige dienst
Legernummer: 110129007
Rang/functie: reserve officier/kapitein
Datum vertrek naar Nederlands-Indië: 1947
Naam van de boot: Sloterdijk
Verblijf op: Java
Datum terugkomst: 1949
Naam van de boot: Zuiderkruis
Overleden: 4 juni 1995 te Heeswijk-Dinther

Herinneringen van Frans

De leden van de Vereniging Oud-Militairen Schijndel (VOMS) zijn van oorsprong allemaal afkomstig uit Schijndel. De meesten kennen elkaar al van voor hun diensttijd. Slechts een klein aantal heeft tijdens het verblijf in het huidige Indonesië met elkaar te maken gehad. "Maar omdat we daar toch min of meer in hetzelfde schuitje hebben gezeten, is de band heel sterk", volgens Frans Hartman, een van de oprichters van de vereniging.
Zowel tijdens als na de oorlog in het voormalig Nederlands Oost - Indië heeft hij veel gedaan om het contact tussen de Schijndelse militairen in stand te houden. "Als tandarts zat ik op een vaste post in een hospitaal op Java. En om contact met het thuisfront te onderhouden hebben we met een paar mensen het idee opgepakt om een blad te verspreiden onder de Schijndelaren in Indië." Het eerste nummer van "Hop en Palmen" verscheen in juli 1948. Het krantje hield de strijders op de hoogte van de gang van zaken in Schijndel. Het thuisfront op hun beurt ontving via het blad bericht over het wel en wee van zijn "jongens in Indië".
Eenmaal terug in Nederland vond Hartman dat het contact tussen de Schijndelse militairen niet verloren mocht gaan. Samen met onder meer Jan Smits, de huidige penningmeester van de VOMS, richtte hij in 1955 de Vereniging Oud-Militairen Schijndel op. Lange tijd wist de club het contact tussen de oud-militairen in stand te houden. Toch viel de vereniging in de zeventiger jaren van de vorige eeuw, wegens gebrek aan animo, uit elkaar.
Hartman, vanwege zijn diensten inmiddels benoemd tot erelid van de vereniging: "In 1984 hebben we met drie man de draad weer opgepakt en de vereniging nieuw leven ingeblazen. Veel oud-leden bleken weer lid te willen worden." Deze keer werd gekozen voor een andere opzet met meer activiteiten. De bijeenkomsten in een café in Schijndel werden verplaatst naar wijkgebouw De Vink. "In een café komt het al gauw neer op sterke verhalen en grote potten bier. Hoe meer borrels er gedronken zijn, hoe meer iedereen heeft meegemaakt", aldus Van Doorn. Door naar De Vink te verhuizen, is de nadruk volgens de voorzitter meer op de activiteiten komen te liggen.
Regelmatig worden er kaartavonden gehouden, er zijn ledenvergaderingen, eens per jaar gaan de oud-militairen op de fiets op bedevaart naar Handel en twee keer per jaar wordt er een reisje gemaakt. "We zijn bijvoorbeeld naar Soesterberg geweest, waar we werden ingehaald door makkers van vroeger" vertelt Smits. "Vorig jaar hebben we met de hele club de slag om Arnhem herdacht en dit jaar hebben we de Floriade bezocht. Die reisjes hoeven niet per se iets met vroeger te maken te hebben. De VOMS is in de eerste plaats een gezelligheidsvereniging."

Krantenartikel geschreven door Frans Hartman.

Solo, 4 februari 1944.
De reden dat ik niet heb laten horen na het ontvangen van het Kerstnummer van "Hop en Palmen" is mijn overplaatsing van Bandoeng naar Solo in midden Java. Mijn overplaatsing naar de B. Div. kwam onverwachtse en in drie dagen tijds moest ik mijn boeltje pakken en in Semarang melden. Gelukkig kon ik per vliegtuig gaan, want een treinreis van Bandoeng naar Semarang is geen sinecure, vooral ook in verband met de veelvuldige sabotage en beschietingen op het traject. Semarang naar Solo werd afgelegd in een gewapend konvooi en hoewel ik niet aan de acties heb deelgenomen, zit ik nu in het actiegebied en dat er nog veel gesneuvelde en gewonden in ons hospitaal binnengebracht worden bewijst wel dat de zuiveringsacties nog lang niet afgelopen zijn.
Solo is een grote stad van 700.000 zielen en ziet er verwaarloosd uit. Vele grote gebouwen zijn door de T.N.I. verwoest. Elektrische licht is er nog niet maar de waterleiding is in zover hersteld, dat we geen putwater meer gebruiken en om onze dorst te lessen drinken we nog steeds thee.
Ik heb in Solo twee Schijndelaren ontmoet, namelijk Toon van Tartwijk en Willy Peters. Als ik mij niet vergis liggen zij in Wonogiri ten zuiden van Solo en maken het best, al is het leven zwaar. Tijd om te schrijven hebben ze niet en dat kan ik me levendig indenken en daarom doe ik het maar voor hen.
Toon van Tartwijk vertelde mij dat Marinus van Zoggel in Tegal gesneuveld was op 5 januari. Op patrouille liep hij vooraan en onderzocht een tankval en werd door een kogel getroffen. Na vervoerd te zijn naar Semarang is hij hier overleden. Misschien krijgt u nog uitvoeriger informaties van dorpsgenoten die er meer van weten. Zonder enige twijfel zal onze Schijndelse Aalmoezenier Pater van de Velden in naam van de "Hopbellen" in Indonesië voor hem het H. Misoffer willen opdragen. Op 10 januari is in Schijndel een solemnele Requiem Mis voor hem opgedragen, waar heel Schijndel vertegenwoordig was.
Het Kerstnummer heb ik ontvangen en ik ben er dankbaar voor, het is heel aardig geworden. De inhoud is zeer goed, de technische uitvoering was minder.
Tot schrijfs en tot ziens!!!
Vele hartelijke groeten, Dr. Hartman.

Herinneringen aan Frans

Ten afscheid.
Dokter Hartman gaat ons verlaten. Ik zie me weer zitten, weggedoken in een grote fauteuil in de Sumatrastraat nummer 2 te Bandoeng, waar hij vorig jaar met Pinksteren nog woonde, samen met een collega-tandarts. Hij was erg vurig, toen hij tegen me zei, zo half in het Schijndels: "Het is toch ongepermeteerd wor, da wij uit Schijndel moeten heuren waar onze Schijndelse jongens ergens in Indië zitten; da we van mekaar niks weten. Kunnen wij daar niks aan doen, aalmoezenier? Het moet van ons uitgaan, anders komt er niks van terecht".
De eerste plannen voor ons contactblad werden hier gemaakt en we beloofden elkaar dat we ons best zouden doen het onderlinge contact tussen alle Hopbellen in Indië tot stand te brengen en vast te houden. Dat is héél in het kort de voorgeschiedenis van het ontstaan van "Hop en Palmen", waartoe dokter Hartman de eerste stoot gaf en waarvan hij de mede-oprichter is.
Gedurende die bezoeken in Bandoeng gaf hij zich bloot als de grote vriend van alle Schijndelse jongens in Indië, als Hopbel tussen de Hopbellen.
En nu gaat hij ons verlaten. Maar we mogen daar niet om treuren, want in Schijndel staat een huis waar nu reeds blijdschap en vreugde heerst en plannen gemaakt worden om de spoedige terugkeer van "Pappie" te vieren. Vrouw en kinderen hebben hem daar nodig. De Schijndelse mensen met zere kiezen en kunsttanden hebben hem daar nodig. "Hop en Palmen" heeft hem daar ook nodig!
Dokter Hartman is mede-oprichter van ons contactblad. Wij zijn er van overtuigd dat hij er zijn beste krachten aan zal blijven geven als hoofdredacteur van de "Hop", terwijl wij hier de "Palmen" blijven verzorgen. Daarmee trouw geholpen door Jean Graat en Jan van Ham, die ook spoedig naar de Heimat terug zullen keren en die nu reeds met machtige plannen schijnen rond te lopen. Zal dan de droom, die wij over "Hop en Palmen" steeds opnieuw dromen, toch nog bewaarheid worden? Trouwe vriend van alle Schijndelaren, hier in Indië, grote Hopbel tussen al die kleinere Hopbellen, onze welgemeende, hartelijke dank voor uw vriendschap, voor uw solidariteit, uw verbondenheid met ons allen, onze hartelijk dank voor alles. Wij wensen u een goede reis, een behouden en blijde thuiskomst, een gelukkig gezinsleven en een voorspoedige praktijk in Schijndel. Wij weten, dat u het contact met ons, die hier achterblijven, niet wilt loslaten. Wij weten dat u met energie voor onze gemeenschappelijke belangen in de bres zult springen. Wij weten dat wij voor de volle 100% op u kunnen en mogen rekenen.

Gezin Franciscus Joseph Carmelus Hartman (1911 – 1995)

Franciscus Joseph Carmelus (Frans) Hartman werd geboren op 29 januari 1911 in Borne, zoon van Bernard Joseph Hartman geboren in Tubbergen (1879 - 1957) van beroep onderwijzer en Henriëtte Alberdina Christian Lambooij geboren in Leeuwarden (1884 – 1918), als vijfde kind in een gezin met tien kinderen. Frans, van beroep tandarts, overleed op 4 juni 1995 in Bernheze.

Franciscus Joseph Carmelus (Frans) Hartman trouwde met Jeanette Henrica Maria (Netty) van Olphen.

Jeanette Henrica Maria (Netty) van Olphen werd geboren op 16 februari 1922 in Breda, dochter van Hermanus Petrus van Olphen geboren in Breda (1875 - 1945) en Magdalena Maria van der Linde geboren in Breda (1884 - 1968) als negende kind in een gezin met tien kinderen waarvan er twee vroegtijdig overleden. Netty overleed op 6 oktober 2001 in Heeswijk.

Kinderen uit het huwelijk van Frans en Netty:

1. André Pierre Gabriel Marie (André) getrouwd met Ceciel van Iersel.
2. Ben getrouwd met Geno Paymans. Ben is overleden op 24 maart 2022.
3. Els getrouwd met Gert van Overbruggen.
4. Jacinta getrouwd met Herman Ceelen.
5. Noortje getrouwd met Jan Hoes.
6. Ingrid Magdalena Jeanette Maria getrouwd met Gerardus Josephus Maria de Vries.
7. Sylvia Johanna Gabriel Maria (Silvia) geboren op 23 mei 1955 in Schijndel, had een relatie met Henk Smits. Silvia overleed op 26 mei 2016 in Eindhoven.

Bronnen, noten en/of referenties