U kunt ons steunen door lid van de Heemkundekring Schijndel te worden. Iedere dinsdagochtend zijn wij tussen 9 en 12 uur in de heemkamer: Cultureel Centrum Spectrum, Steeg 9 g, Schijndel. |
De engelen op de pilasters van de begraafplaats Rietbeemdweg
De engelen op de pilasters van de begraafplaats Rietbeemdweg[1][bewerken | brontekst bewerken]
Op diverse websites (thuisinbrabant, film- en fotobank en reliwiki) staat vermeld dat de vier engelen die op de pilasters van de begraafplaats aan de Rietbeemdweg staan, dateren uit 1893. Na enig onderzoek blijkt dit echter niet het geval te zijn.
Wij schrijven het jaar 1934.
In de notulen van de vergadering van het Rooms Katholiek Kerkbestuur op maandag 12 november 1934 is te lezen dat, in verband met het voornemen engelenbeelden op de pilasters van het hek van het kerkhof te laten plaatsen, de zeereerwaarde heer pastoor enige tekeningen met prijsopgave ingewonnen heeft. Over de grootte van de beelden en de prijs zal men later zijn oordeel nog geven.
Tijdens de vergadering van het kerkbestuur op 7 januari 1935 wordt het definitieve besluit genomen. Na beoordeling ter plaatse acht men een hoogte van 135 centimeter voldoende. De levering zal worden opgedragen aan de firma A. Swinkels en Zn te Sint-Oedenrode voor f. 115,-- per stuk. Op vrijdag 8 maart 1935 deelt de voorzitter mede dat de engelenbeelden binnen enkele maanden geleverd worden.
Het kerkbestuur vraagt hiervoor op 18 juni 1935 schriftelijk machtiging aan de bisschop van ‘s-Hertogenbosch en schrijft: het kerkbestuur van de Parochie van de H. Servatiuskerk te Schijndel nam al jaren geleden het besluit om op de pilasters van de oude poort van het kerkhof de engelenbeelden te herplaatsen, die vroeger door een storm helemaal zijn vernield. Daartoe wenst het kerkbestuur nu over te gaan en tegelijkertijd ook engelen te plaatsen op de pilasters van de nieuwe poort. De kosten zullen bedragen f. 470,--. De machtiging wordt op 20 juni 1935 ontvangen.
Op vrijdag 21 juni 1935 opent de voorzitter de vergadering van het kerkbestuur met de christelijke groet en deelt vervolgens mede dat de engelenbeelden voor het kerkhof zijn afgeleverd en onder toezicht van de heer Swinkels zelf zijn geplaatst, waarvoor f. 7,50 in rekening is gebracht.
De eerdergenoemde tekeningen en de prijsopgave zijn (nog) niet in het parochiearchief gevonden.
Een van de beeldenfabriekjes in Noord-Brabant bevond zich in de jaren 1905 tot 1960 in Sint-Oedenrode. In de vijftiger jaren van de 20e eeuw heette de fabriek “A. Swinkels & Zn., Religieus Beeldwerk, St.-Oedenrode”; de fabriek droeg de naam van “St. Oda”. De oprichter was Alphonsus Henricus Swinkels (1861 – 1922). Hij had een winkel in kruidenierswaren maar was al vóór 1905 begonnen met een fabriek voor het gieten van gipsen en cementen beelden. Zijn woonhuis lag, al is het thans wat verbouwd bij de Markt, Borchmolendijk 10-12; de fabriek was gevestigd aan de Borchmolendijk 14. Onder andere de heren Antonius Hovens (1907 – 1932) en Cornelis van der Kaay (1884 – 1968) waren naast beeldenschilders ook de makers van beelden, waar later mallen van gemaakt werden. Helaas is niet bekend wie de engelenbeelden op de pilasters van de begraafplaats aan de Rietbeemdweg heeft ontworpen.
Een van de zonen van Alphonsus Swinkels, Jacobus Adrianus Maria, geboren op 26 april 1896 en gehuwd met Johanna Jacoba Maria Kriellaars uit Schijndel, werd na het overlijden van zijn vader directeur van de fabriek.
Kort na het overlijden van Jacobus in 1969 zijn bijna alle papieren en documentatiematerialen van de fabriek verbrand. Een klein restant van de mallen en enige beeldfragmenten zijn gered en bevinden zich in een particuliere collectie in Sint-Oedenrode.
Bronnen, noten en/of referenties
|