U kunt ons steunen door lid van de Heemkundekring Schijndel te worden. Iedere dinsdagochtend zijn wij tussen 10 en 12 uur in de heemkamer: Cultureel Centrum 't Spectrum, Steeg 9 g, Schijndel. |
Bewerken van Reliëfaanduidingen in het landschap
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Deze bewerking kan ongedaan gemaakt worden. Hieronder staat de tekst waarin de wijziging ongedaan is gemaakt. Controleer voor het publiceren of het resultaat gewenst is.
Huidige versie | Uw tekst | ||
Regel 1: | Regel 1: | ||
== '''Onbekend landschap | == '''Onbekend landschap''' == | ||
Perceelsnamen zijn verwijzers naar het landschap. De vroegere bewoners leefden te midden van een landschapsbeeld wat wij niet meer kennen. De kern van de oude nederzetting Schijndel en het omliggende buitengebied is drastisch gewijzigd in de loop der eeuwen. Het is moeilijk een reconstructie te maken van hoe het Schijndelse landschap er aan het begin van de middeleeuwen uitgezien moet hebben. Er is geen kaartmateriaal uit die periode. Bovendien beschikken we nauwelijks over geschreven bronnen. Moderne hoogtekaarten en de laatmiddeleeuwse veld- of perceel namen lichten een tipje van de sluier op, maar zelfs dat is zeer betrekkelijk. Als we het hebben over het reliëf in het landschap bedoelen we kortweg de hogere en lagere delen in het terrein; men spreekt ook wel van verhogingen en van depressies.<br> | Perceelsnamen zijn verwijzers naar het landschap. De vroegere bewoners leefden te midden van een landschapsbeeld wat wij niet meer kennen. De kern van de oude nederzetting Schijndel en het omliggende buitengebied is drastisch gewijzigd in de loop der eeuwen. Het is moeilijk een reconstructie te maken van hoe het Schijndelse landschap er aan het begin van de middeleeuwen uitgezien moet hebben. Er is geen kaartmateriaal uit die periode. Bovendien beschikken we nauwelijks over geschreven bronnen. Moderne hoogtekaarten en de laatmiddeleeuwse veld- of perceel namen lichten een tipje van de sluier op, maar zelfs dat is zeer betrekkelijk. Als we het hebben over het reliëf in het landschap bedoelen we kortweg de hogere en lagere delen in het terrein; men spreekt ook wel van verhogingen en van depressies.<br> | ||
Beide begrippen keren in de veldnamenvoorraad terug.<br> | Beide begrippen keren in de veldnamenvoorraad terug.<br> | ||
Regel 20: | Regel 20: | ||
De alleroudste donken, die uit het schriftelijk bronnenmateriaal bekend zijn, zijn o.a. hertogelijk leengoed [[Laverdonk]] (1312]), Smaldonk achter de Beemd (1320), Boedonk omgeving Heuvel en [[Bogaard]] (1320), Oren- of Oerendonk op [[Oetelaar]] (1320), Veerdonk of Verdonk identiek aan Langdonk (1320), Hulsdonk onder [[Wijbosch]] (1348), Olendonk onder de [[Borne]] (1349), Grootdonk op de grens met Eerde (1359), Liekendonk richting [[Aa]] tussen [[Steeg]] en [[Houterdsedijk]] (1369), [[Weidonk]] onder Borne, Oetlaar en [[Elde]] (1370), Boerdonk tussen Steeg en Beemd (1375), Langdonk bij de [[Bogaard]] (1389), Everdonk aan de Steeg (1389), Merendonk bij de [[Bodem van Elde]] (1411), Hilmaarsdonk onder de Borne (1421), Hongerdonk (1422), Dorsel - of Doerseldonk onder Wijbosch (1429), Rutsedonk (1445]), Spoordonk in de omgeving [[Broekstraat]] (1471).<br> | De alleroudste donken, die uit het schriftelijk bronnenmateriaal bekend zijn, zijn o.a. hertogelijk leengoed [[Laverdonk]] (1312]), Smaldonk achter de Beemd (1320), Boedonk omgeving Heuvel en [[Bogaard]] (1320), Oren- of Oerendonk op [[Oetelaar]] (1320), Veerdonk of Verdonk identiek aan Langdonk (1320), Hulsdonk onder [[Wijbosch]] (1348), Olendonk onder de [[Borne]] (1349), Grootdonk op de grens met Eerde (1359), Liekendonk richting [[Aa]] tussen [[Steeg]] en [[Houterdsedijk]] (1369), [[Weidonk]] onder Borne, Oetlaar en [[Elde]] (1370), Boerdonk tussen Steeg en Beemd (1375), Langdonk bij de [[Bogaard]] (1389), Everdonk aan de Steeg (1389), Merendonk bij de [[Bodem van Elde]] (1411), Hilmaarsdonk onder de Borne (1421), Hongerdonk (1422), Dorsel - of Doerseldonk onder Wijbosch (1429), Rutsedonk (1445]), Spoordonk in de omgeving [[Broekstraat]] (1471).<br> | ||
== '''De heuvel-namen | == '''De heuvel-namen''' == | ||
Een andere groep veldnamen die een lichte verhoging aanduiden zijn de heuvel-namen. Er zijn de nodige schrijfvarianten bekend zoals hovel, huffel, huvel en hoevel. Vaak liggen de heuveltoponiemen in het centrale deel van een nederzetting of bij oude grenspunten.<br> | Een andere groep veldnamen die een lichte verhoging aanduiden zijn de heuvel-namen. Er zijn de nodige schrijfvarianten bekend zoals hovel, huffel, huvel en hoevel. Vaak liggen de heuveltoponiemen in het centrale deel van een nederzetting of bij oude grenspunten.<br> | ||
Men vermoedt dat de benaming afkomstig is van het germaanse * hugila = heuvel, welving van lokale omvang. De Heuvel is niet per definitie het centrale dorpsplein, niet altijd driehoekig en zeker niet Frankisch van oorsprong, zoals in het verleden gedacht werd.<br> | Men vermoedt dat de benaming afkomstig is van het germaanse * hugila = heuvel, welving van lokale omvang. De Heuvel is niet per definitie het centrale dorpsplein, niet altijd driehoekig en zeker niet Frankisch van oorsprong, zoals in het verleden gedacht werd.<br> | ||
Regel 36: | Regel 36: | ||
[[Categorie:Toponiemen]] | [[Categorie:Toponiemen]] | ||
[[Categorie:Geografie]] | [[Categorie:Geografie]] | ||