Paapse stoutigheden

De secretaris bedreigd

Vanaf 1701 woedt de Spaanse Successieoorlog, een strijd om de opvolging van de overleden kinderloze Koning Karel II
Een felle strijd die aan de Meierij van ’s-Hertogenbosch niet ongemerkt is voorbijgegaan.
Uiteindelijk zal de Vrede van Utrecht in 1713 een einde maken aan de strijd.
De bevolking van Schijndel lijdt omdat ze veel van de schrale inkomsten moet afstaan aan de legertroepen die in de Meierij rondzwerven. De minderheidsgroepering had het in het katholieke zuiden al zwaar te verduren. De protestante ambtenaren waren daarom beslist niet geliefd.
In 1702 gaat de gereformeerde secretaris Gijsbertus De Jongh collecteren om achterstallige restanten van de verpondingen (een landelijke belasting) te vorderen.
Hij haalt zich hiermee de woede van de bevolking op de hals. Sommigen dreigen hem met gevangenneming of zelfs met de dood.
Hij vreest dat zijn kostbare bezittingen niet meer veilig zijn. De Jongh krijgt het benauwd van al die directe bedreigingen. Hij wendt zich tot de Staten-Generaal met een smeekschrift, waarin hij uitdrukkelijk verzoekt om een sauvegarde of vrijgeleide en extra bescherming, voor hem en zijn familie. Bovendien vraagt hij om, áls er schade wordt toegebracht aan zijn goederen, dat die vergoed zal worden en mocht iemand hem zou willen doden of verwonden, of als boosdoeners hem zouden overvallen of hij zich dan uit alle macht en met alle middelen mag verdedigen en dat Justitie hem dit dan niet zal aanrekenen omdat het om pure zelfverdediging gaat.
De Staten-Generaal besluit hem een akte van sauvegarde te verlenen.