Aanslagen op Veldwachter van Run

Aanslagen op veldwachter Van Run.

Wanneer je de journalistieke kwaliteiten van vroeger vergelijkt met de kwaliteiten van nu, dan zie je de grote verschillen in taalgebruik en de inhoud van de berichtgeving. Deze vaststelling is zo vanzelfsprekend, dat het nauwelijks vermeldenswaardig is. Op de eerste plaats bestond er geen journalistieke opleiding waardoor de zich journalist noemende verslaglegger een eigen taalstijl hanteerde en op de tweede plaats was de verslaglegging overwegend emotioneel van aard, waardoor een bericht inhoudelijk een zeer persoonlijke lading kreeg.

Nieuwe Tilburgsche Courant d.d. 19-01-1903.

Schijndel, 7 januari:
Een bende Zigeuners, met de noodige wagens en een groot aantal afstamme-linge, sloeg gisteren hier haar tenten op. Het waren blijkbaar geen “Hanzeleden” want van contante betaling hadden zij geen flauw begrip. Gelukkig hielden onze flinke politiemannen een oogje in het zeil en waren zelfs zoo beleefd “de troep” bij de aftocht te vergezellen. Wij hopen voor altijd van zulke lastige bezoekers verschoond te blijven”.

Nog fraaier werd de berichtgeving, wanneer er sprake was van het optreden van “de sterke arm” bij een tweespalt tussen sterke arm enerzijds en agressieve burgers anderzijds, zeker wanneer de betrokken veldwachter (veldwachter van Run) het onderspit moest delven.

Nieuwe Tilburgsche Courant d.d. 06-12-1901

Mishandeling van een veldwachter. Eergisteren, in den laten avond, is te Den Dungen zwaar mishandeld de gemeenteveldwachter van Run. Niet minder dan 7 messteken zijn hem toegebracht, waarvan eenige zeer ernstig. Als verdachte van dit misdrijf zijn de gebroeders V. uit Schijndel door de marechaussee aangehouden.

Nieuwe Tilburgsche Courant d.d. 13-12-1901

De vechtpartij te Den Dungen.

Het volgende verhaal opgetekend door een journalist van de Meijerijse Courant:
Den Dungen 8 december:
Verleden Woensdag tegen den avond had een verwoede vechtpartij plaats waarvan weinigen ’t rechte afwisten. Nu de veldwachter weer te spreken is, ben ik er heden avond heen gegaan en heb uit zijnen mond het volgende aangeteekend:

Des avonds, na afloop van St. Nicolaasmarkt in Den Bosch, was een viertal jongens uit de zooge-naamde PENGEN (?), een beruchte buurt te Schijndel, in de herberg bij v. Kessel aan de Dungensche brug. Ze kwamen afrekenen met een zekeren B…, uit Den Dungen, waarmee een van ’t viertal Zondags te voren had ruzie gehad. Dat trof, want zelfs de vader van B. was er met nog een tweeden zoon. In die buurt, doch in een andere herberg, was onze wakkere veldwachter van Run, wien men inmiddels was gaan roepen. Toen deze met zachte woorden het ruziezoekende viertal zocht te bedaren, zei B., met wien moest afgerekend worden: haal nu de knoopen maar eens van mijn jas. Dat was te veel. Met een stoel slaat men de lamp stuk en alles vliegt ten ondersten boven, er ontstaat een verwoed gevecht, ook kastelein en veldwachter worden aangegrepen. Terwijl de messen flikkeren, roept B…ik ben gestoken. Een der vier vlucht naar buiten, van Run wil hem grijpen, doch met een stuk stoel slaan de inmiddels toegeschoten makkers hem tegen de vlakte, hij kan evenwel nog zijn revolver grijpen en schiet er een in den arm, doch een messteek snijdt hem bijna de duim van de hand, een tweede kogel treft een ander in ’t been, op hetzelfde oogenblik werd hem de revolver uit de hand geslagen en blinken de messen boven zijn hoofd. Een steek doorboort hem de lip, een tweede komt boven het oog, beide beenen worden letterlijk doorpriemd, zoodat eene kuit er bij hing; een snede over het been meet 15 cm. ’s Anderdaags zag men in een plas bloed, waar de man gelegen had, diepe steken en kerven in den grond. Toen de daders meenden dat de veldwachter nu wel genoeg zou hebben, namen zij de vlucht. De in ’t been getroffene is door zijn makkers naar de halte te Eerde gebracht, om bij zijn zuster te Gennep af te stappen; daar heeft men hem een kruk bezorgd, teneinde de wijk naar Duitschland te kunnen nemen. Naar ’t gerucht hier loopt, is de politie hem op ’t spoor. Gelukkig voor van Run was Dr. Trugg spoedig ter plaatse om het bloed te stelpen en de wonden te naaien. Dat de veldwachter er het leven heeft afgebracht, mag haast een wonder heeten. Naar omstandigheden maakt hij het wel. Drie der daders zitten reeds achter slot en grendel en te hopen is ’t dat No 4 den dans niet ontspringe.

Nieuwe Tilburgsche Courant 18-02-1902
Een zekere van den A. uit Schijndel, een der voornaamste schuldigen aan de onlangs tegen den veld-wachter van Run te Den Dungen gepleegde mishandeling, is op last der Nederlandsche Justitie te Dusseldorp te Pruissen, waarheen hij gevlucht was, door de Pruisische politie aangehouden en zal nu weldra uitgeleverd worden.

Zelfs een doorsnee gebeurtenis kon een verslaggever verleiden tot een lyrisch verslag. Het betrof een bijeenkomst van Schijndelse middenstanders met de bedoeling de oprichting van een afdeling van de “de Hanze” te realiseren. Het lokaal waar de bijeenkomst werd gehouden was overvol met de aanwezigheid – naast een aantal middenstanders- van pastoor en zijn kapelaans, de rector van het klooster en adviseurs van de Hanzevereniging. Het enthousiasme was groot en leverde staande de bijeenkomst 30 leden op.

De verslaggever schrijft:
Wij twijfelen niet of de afdeling Schijndel zal binnen een paar weken 50 leden tellen.
Bravo gij neringdoenden, gij middenstanders!
Weldra zult gij ondervinden wat kracht van goed georganiseerde verenigingen kan uitgaan
en welk voordeel en nut de HANZE stichten zal voor den winkelier.

Bronnen, noten en/of referenties