Caarte figuratief en andere kaarten

Caarte Figuratief en andere kaarten.

De “Caarte Figuratief uit 1757" is als losse bijlage opgenomen in het boek van Pater Wiro Heesters: Schijndel, historische verkenningen, Waalre, 1984. De aanleiding voor het vervaardigen van deze zogenaamde Tiendkaart is te lezen in dit boek onder het hoofdstuk over de Schijndelse hopbellen. De Schijndelse boeren bleken in het verleden slechte betalers met betrekking tot het Tiendrecht aan de Heren van de faculteit van Leuven (België). De toelichting zoals die voorkomt op de volledige tiendkaart van Schijndel luidt als volgt: Caarte Figuratief van het geheele dorp van Schijndel, gelegen in het quartier van Peelland, in de Meijerije der stad ’s-Bosch, en daar in gemaakte verdeelinge der Thiendens. In ’t voornoemt dorp gelegen, in sestien besondere Clampen oft blokken, ter Instantie van, D’Heeren der Theologische Stricte Faculteit binnen Loven, als Propriëtarissen en Posseseuren van voorshreve Thiendens, bij mijn ondergeschreve Jan Fr. van de Weijer, in qualitijt als geswore Landmeter, bij den Edele Rade van Brabant te ’s-Hage Geadmiteert, na naukeurig ondersoek en exacte afmetinge Geformeert, gemaakt en in dese getrouwlijkop het papier gestelt. Actum Schijndel den 14meij seventien hondert seven en vijftigh. Quod Atessto, Jan Fr. Van de Weijer, Geadm. Landmeter.

De vijf hoeken of gehuchten van het dorp zijn afzonderlijk in de tekst van dit boek als deelkaartjes opgenomen, waarbij de nummers, die op de kaart staan, worden beschreven. Het gehele dorp was namelijk verdeeld in bovengenoemde zestien bijzondere clampen of blokken, die weer zijn onderverdeeld in de genummerde percelen of landerijen die onder deze clamptienden vallen. Een uitgebreide toelichting bij deze kaart met klapper van de vermelde plaatsnamen (met interessante en zeer oude veldnamen) is in 1980 uitgegeven door het Streekarchivariaat Langs Aa en Dommel.

De tiendkaart wordt door auteurs regelmatig aangehaald. Tevens wordt gebruik gemaakt van de zogenaamde topografische kaart (vroeger militair stafkaart) in verband met hoogteaanduidingen, in de vorm van hoogtelijnen en hoogtepunten op deze kaart. Deze gegevens zijn goed af te lezen van de gekleurde topografische kaart, schaal 1:25000, blad Schijndel 45 D en blad Veghel 45 G. De meest recente kaarten hiervan zijn uitgegeven in 1988 door de topografische dienst in Emmen. In de Grote Topografische Atlas van Nederland, schaal 1:50000, deel 4, Zuid-Nederland zijn deze gegevens ook terug te vinden (deze uitgave is meestal in elke openbare bibliotheek aanwezig); ook is verschenen de Grote Provincie Atlas van Noord-Brabant met alle gekleurde topografische kaarten op schaal 1:25000. Om wat meer in het verleden terug te kunnen kijken is het boeiender om oudere kaarten te raadplegen waarvoor gebruik kan worden gemaakt van de Historische Atlas van Noord-Brabant met gekleurde topografische kaarten van omstreeks 1870-1900 op schaal 1:25000. Ook deze uitgave is meestal in een openbare bibliotheek aanwezig.