U kunt ons steunen door lid van de Heemkundekring Schijndel te worden. Iedere dinsdagochtend zijn wij tussen 10 en 12 uur in de heemkamer: Cultureel Centrum 't Spectrum, Steeg 9 g, Schijndel. |
Bewerken van Lidwina
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Deze bewerking kan ongedaan gemaakt worden. Hieronder staat de tekst waarin de wijziging ongedaan is gemaakt. Controleer voor het publiceren of het resultaat gewenst is.
Huidige versie | Uw tekst | ||
Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Sjabloon:UnderConstruction}} | |||
{{Infobox gebouw | {{Infobox gebouw | ||
| naam = Huize Lidwina | | naam = Huize Lidwina | ||
Regel 29: | Regel 30: | ||
}} | }} | ||
== '''Het Lidwinaklooster Jan van Amstelstraat 33 (1934-2000). | == '''Het Lidwinaklooster Jan van Amstelstraat 33 (1934-2000).''' == | ||
=== '''Van | === '''Van Tekentafel tot monument.''' === | ||
==== '''De parochie Boschweg in wording.''' ==== | ==== '''De parochie Boschweg in wording.''' ==== | ||
In de jaren '20 is het zeker honderden malen besproken geweest in de herbergen, rondom het hout- en turfvuur onder de boerenschouw of tijdens de voettocht over de ellenlange weg naar de [[Servatiuskerk]] in het centrum, onder een stralende zonnehemel of op strenge winterse zondagen... | In de jaren '20 is het zeker honderden malen besproken geweest in de herbergen, rondom het hout- en turfvuur onder de boerenschouw of tijdens de voettocht over de ellenlange weg naar de [[Servatiuskerk]] in het centrum, onder een stralende zonnehemel of op strenge winterse zondagen...het wordt de hoogste tijd dat op de [[Boschweg]] de derde parochie komt. Vanwege de dorpsuitbreidingen wordt het urgent, dat naast de in 1884 gestichte parochie [[Wijbosch]], een volgende afsplitsing van de „moederparochie‟ zal worden gerealiseerd, vindt men. De landbouwers aan de noordkant van de gemeente zijn ervan overtuigd dat zij nu aan de beurt zijn. Vooral de bewoners van de „uithoeken‟ houden, met name vanwege de „onmenselijke‟ afstanden van kerk en school en al het ongerief dat daar voor groot en klein aan vastzit, de kwestie van een eigen parochie in hun gedachten. Bij alle mogelijke gelegenheden wordt, te pas en te onpas, de zaak breed uitgemeten. Herhaalde verzoeken aan het bisschoppelijk paleis in Den Bosch bewijzen de ernst van de situatie. Uiteindelijk stemt Mgr. Diepen in met de stichting van de parochie Boschweg. [[Oetelaar]], [[Olie-eind]] [[Schutsboom]], het [[Elde]], Groot [[Borne]], het [[Lieseind]], de [[Molendijk]], de [[Vossenberg]], een deel van het [[Elschot]], de Voort en de [[Meijgraaf]] krijgen dichter bij huis een kerk. Uiteindelijk wordt „Groot Borne‟ gekozen voor de bouw van kerk en pastorie, pal langs de provinciale weg, een plek bovendien, die zowat het centrale punt vormde tussen alle „uithoeken‟.<br> | ||
Daarnaast staan ook een jongens- en meisjesschool op het verlanglijstje van de uit Tilburg afkomstige bouwpastoor [[Adrianus Josephus Pessers (1891 - 1972)]]. Tijdens de bouw neemt hij tijdelijk zijn intrek in het [[moederhuis]] van [[ | Daarnaast staan ook een jongens- en meisjesschool op het verlanglijstje van de uit Tilburg afkomstige bouwpastoor [[Adrianus Josephus Pessers (1891 - 1972)]]. Tijdens de bouw neemt hij tijdelijk zijn intrek in het [[moederhuis]] van de [[Zusters van Liefde]] en ontvangt daar van de algemene overste de garantie, dat hij voor wat betreft de meisjesschool in ieder geval op de zusters kan rekenen. Pastoor Pessers blijft 37 jaren de parochieherder van de [[Boschwegse kerk]] en gaat in 1965 met emeritaat. Hij vestigt zich in het bejaardenpension van de zusters Franciscanessen te Haaren. Pastoor [[Johannes Norbertus Petrus Leonardus van Gorp (1912 - 1991)|J.N.P.L. van Gorp]] wordt als zijn opvolger benoemd.<br> | ||
==== '''De roep om een eigen ziekenhuis''' ==== | ==== '''De roep om een eigen ziekenhuis''' ==== | ||
Regel 90: | Regel 91: | ||
Daarna stelt hij het klooster onder de bijzondere bescherming van de H. Lidwina, welke heilige hij typeert als een toonbeeld van overgave. Ze leefde van 1380 tot 1433 en zou in haar leven als jong meisje een val op het ijs hebben gemaakt, waardoor ze 38 jaren lang aan haar bed werd gekluisterd. De legende vertelt, dat ze door haar lijden, gebed en offer al tijdens haar leven is vereerd. Ze wordt pas door Rome in 1890 heilig verklaard. Sindsdien dragen veel zieken- en verpleeghuizen haar naam. Daarop zegent de bisschop het door de beeldhouwer Andriessen uit Heemstede vervaardigde Lidwinabeeld, een geschenk van aannemer van Sambeek en spreekt de wens uit dat allen die voor haar in dit huis bidden, getroost en gesterkt worden. Het wordt geplaatst in de betegelde nis pal tegenover de hoofdingang. Mgr. Diepen besluit tenslotte deze plechtigheid met zijn bisschoppelijke zegen.<br> | Daarna stelt hij het klooster onder de bijzondere bescherming van de H. Lidwina, welke heilige hij typeert als een toonbeeld van overgave. Ze leefde van 1380 tot 1433 en zou in haar leven als jong meisje een val op het ijs hebben gemaakt, waardoor ze 38 jaren lang aan haar bed werd gekluisterd. De legende vertelt, dat ze door haar lijden, gebed en offer al tijdens haar leven is vereerd. Ze wordt pas door Rome in 1890 heilig verklaard. Sindsdien dragen veel zieken- en verpleeghuizen haar naam. Daarop zegent de bisschop het door de beeldhouwer Andriessen uit Heemstede vervaardigde Lidwinabeeld, een geschenk van aannemer van Sambeek en spreekt de wens uit dat allen die voor haar in dit huis bidden, getroost en gesterkt worden. Het wordt geplaatst in de betegelde nis pal tegenover de hoofdingang. Mgr. Diepen besluit tenslotte deze plechtigheid met zijn bisschoppelijke zegen.<br> | ||
Hierna volgt een receptie waarbij aanwezig zijn Mgr. Diepen, de heren pastoors Pessers, Van Dijk en Van Vlokhoven, diverse andere geestelijken uit de regio, burgemeester Janssens met de wethouders, de heren doktoren [[ | Hierna volgt een receptie waarbij aanwezig zijn Mgr. Diepen, de heren pastoors Pessers, Van Dijk en Van Vlokhoven, diverse andere geestelijken uit de regio, burgemeester Janssens met de wethouders, de heren doktoren [[W.H.A. van Oppenraaij]] en | ||
Verstraaten, de groot-industrieel H. Janssen, de architecten, aannemer en onderaannemers, de raad van het „liefdesgesticht‟, andere notabelen, het volledige kerkbestuur van de parochie Boschweg en een vijftigtal zusters. Deze receptie wordt geopend met een driestemmig feestlied uitgevoerd door het zusterskoor, gevolgd door de nodige toespraken. Tenslotte is het pastoor Pessers die als laatste spreker een oorkonde overhandigt met de volgende tekst: | Verstraaten, de groot-industrieel H. Janssen, de architecten, aannemer en onderaannemers, de raad van het „liefdesgesticht‟, andere notabelen, het volledige kerkbestuur van de parochie Boschweg en een vijftigtal zusters. Deze receptie wordt geopend met een driestemmig feestlied uitgevoerd door het zusterskoor, gevolgd door de nodige toespraken. Tenslotte is het pastoor Pessers die als laatste spreker een oorkonde overhandigt met de volgende tekst: | ||
<br> | <br> | ||
::''“ In het jaar der verlossing een duizend negen honderd vier en dertig toen Paus Pius XI de Kerk Gods met wijsheid bestuurde, toen Arnold Frans Diepen bisschop was van 's-Hertogenbosch, Wilhelmina Koningin van Nederland, Adriaan Josephus Pessers pastoor der parochie van O.L.Vrouw van den Rozenkrans en zuster | ::''“ In het jaar der verlossing een duizend negen honderd vier en dertig toen Paus Pius XI de Kerk Gods met wijsheid bestuurde, toen Arnold Frans Diepen bisschop was van 's-Hertogenbosch, Wilhelmina Koningin van Nederland, Adriaan Josephus Pessers pastoor der parochie van O.L.Vrouw van den Rozenkrans en zuster Maria Theresia algemeen overste van de Congregatie der Liefdezusters van Schijndel, heeft Zijne Hoogwaardige Excellentie Arnold Frans Diepen deze kapel en dit huis ingezegend op het feest van den heiligen Joannes Maria Vianney. Ter blijvende herinnering van dit heerlijk feit, werd deze oorkonde opgemaakt. Geteekend, Mgr. A.F.Diepen, pastoor A.J.Pessers, Zr. Maria Theresia”.'' | ||
De plaatselijke correspondent voegt aan zijn feestverslag nog toe, dat de glas-in-lood-ramen in de kapel, alsmede het gebrandschilderde glas van Hans Basart uit Den Haag zijn en dat het smeedwerk van het koor afkomstig is van de | De plaatselijke correspondent voegt aan zijn feestverslag nog toe, dat de glas-in-lood-ramen in de kapel, alsmede het gebrandschilderde glas van Hans Basart uit Den Haag zijn en dat het smeedwerk van het koor afkomstig is van de | ||
heer G. Kuper uit Vught. Na de oorlogsjaren en wel op 9 november 1947 zou ook nog een gebrandschilderd raam worden aangeboden door de heer | heer G. Kuper uit Vught. Na de oorlogsjaren en wel op 9 november 1947 zou ook nog een gebrandschilderd raam worden aangeboden door de heer Hovenier namens alle evacués, voorstellende Lidwina van Schiedam, liggend op haar ziekbed, terwijl haar engelbewaarder haar een tak rozen brengt.<br> | ||
De ontwerpers en bouwers van het complex krijgen de loftrompet toegezwaaid en ook de correspondenten van de diverse dagbladen delen de nodige complimenten uit. Men spreekt van een „fraai en doelmatig gebouw‟, dat bedoeld is „om het lijden van zieken te verzachten en op te heffen en ouden van dagen een rustig tehuis te verschaffen‟. Alle correspondenten verzuimen niet om de globale indeling van het gebouw te vermelden. Met enige trots wordt de nieuwbouw gepresenteerd aan het grote lezerspubliek. De correspondent van de Provinciale Noordbrabantsche 's-Hertogenbossche Courant nr. 185 geeft het als volgt weer: | De ontwerpers en bouwers van het complex krijgen de loftrompet toegezwaaid en ook de correspondenten van de diverse dagbladen delen de nodige complimenten uit. Men spreekt van een „fraai en doelmatig gebouw‟, dat bedoeld is „om het lijden van zieken te verzachten en op te heffen en ouden van dagen een rustig tehuis te verschaffen‟. Alle correspondenten verzuimen niet om de globale indeling van het gebouw te vermelden. Met enige trots wordt de nieuwbouw gepresenteerd aan het grote lezerspubliek. De correspondent van de Provinciale Noordbrabantsche 's-Hertogenbossche Courant nr. 185 geeft het als volgt weer: | ||
Regel 121: | Regel 122: | ||
Bestand:Lidwina 07.jpg|Een van de kruiswegstaties. | Bestand:Lidwina 07.jpg|Een van de kruiswegstaties. | ||
Bestand:Lidwina 05.jpg|Het Lidwinabeeld in een van de gangen naar een ontwerp van de heer Andriessen. | Bestand:Lidwina 05.jpg|Het Lidwinabeeld in een van de gangen naar een ontwerp van de heer Andriessen. | ||
Bestand:Lidwina 08.jpg| | Bestand:Lidwina 08.jpg|Interieurfoto van een van de gangen en de trappenhal. | ||
Bestand:Lidwina 09.jpg|Interieurfoto van een van de gangen en de trappenhal. | Bestand:Lidwina 09.jpg|Interieurfoto van een van de gangen en de trappenhal. | ||
Bestand:Lidwina 10.jpg|De operatiekamer van het ziekenhuis. | Bestand:Lidwina 10.jpg|De operatiekamer van het ziekenhuis. | ||
Bestand:Lidwina 06.jpg|De kinderafdeling van het ziekenhuis. | Bestand:Lidwina 06.jpg|De kinderafdeling van het ziekenhuis. | ||
Bestand: | Bestand:Lidwina 19.jpg|De ziekenzaal in Lidwina. | ||
Bestand:Lidwina 22.jpg|De ziekenzaal die onder leiding stond van zuster Mariëtte Donkers. | Bestand:Lidwina 22.jpg|De ziekenzaal die onder leiding stond van zuster Mariëtte Donkers. | ||
</gallery> | </gallery> | ||
Regel 136: | Regel 137: | ||
::''“Het pand is een goed en gaaf voorbeeld van mengeling van architectuurstijlen (traditionalisme en Amsterdamse school - elementen) zoals die worden toegepast door de architect van Liempd. Met name de monumentale voorgevel, de haaks daarop staande centrale as en de kapel hebben bijzondere architectonische waarde. Het object vormt met bijgebouwen, grachten en beplanting een karakteristiek geheel. Het object heeft een bijzondere sociale en cultuur-historische betekenis en getuigt van een geestelijke ontwikkeling“.'' | ::''“Het pand is een goed en gaaf voorbeeld van mengeling van architectuurstijlen (traditionalisme en Amsterdamse school - elementen) zoals die worden toegepast door de architect van Liempd. Met name de monumentale voorgevel, de haaks daarop staande centrale as en de kapel hebben bijzondere architectonische waarde. Het object vormt met bijgebouwen, grachten en beplanting een karakteristiek geheel. Het object heeft een bijzondere sociale en cultuur-historische betekenis en getuigt van een geestelijke ontwikkeling“.'' | ||
==== '''De Bouwstijl kort en bondig | ==== '''De Bouwstijl kort en bondig''' ==== | ||
In het MIP-rapport (Monumenten Inventarisatie Project) wordt in telegramstijl de bouwstijl van dit gebouw uit 1934 beschreven.<br> | In het MIP-rapport (Monumenten Inventarisatie Project) wordt in telegramstijl de bouwstijl van dit gebouw uit 1934 beschreven.<br> | ||
De architecten waren [[Christiaan van Liempd (1881 - 1962)|Ch. van Liempd]] en H.M.de Graaf, het gebouw dateerd uit 1934.<br> | De architecten waren [[Christiaan van Liempd (1881 - 1962)|Ch. van Liempd]] en H.M.de Graaf, het gebouw dateerd uit 1934.<br> | ||
Regel 164: | Regel 165: | ||
[[Bestand:Lidwina 1934-08-09 03.jpg|400px|thumb|Bewoners van huize Lidwina.]] | [[Bestand:Lidwina 1934-08-09 03.jpg|400px|thumb|Bewoners van huize Lidwina.]] | ||
'''Bewoners van huize Lidwina.'''<br> | '''Bewoners van huize Lidwina.'''<br> | ||
Achterste tafel A: 1. Onbekend, 2. Onbekend, 3. Onbekend.<br> | |||
Voorste tafel B: 1. Mw. Theodora Goijaerts-van Rijbroek, 2. Mw. Van Heijst, 3. Mw. Guiniee, 4. Mej. de Zwart, 5. Mw. M.Eijkemans-Goijaerts.<br> | |||
<br> | <br> | ||
<br> | <br> | ||
Regel 179: | Regel 180: | ||
[[Bestand:Lidwina 1934-08-09 04.jpg|400px|thumb|Bewoners van huize Lidwina.]] | [[Bestand:Lidwina 1934-08-09 04.jpg|400px|thumb|Bewoners van huize Lidwina.]] | ||
'''Bewoners van huize Lidwina.'''<br> | '''Bewoners van huize Lidwina.'''<br> | ||
Achterste rij A: 1. Onbekend, 2. Onbekend, 3. Onbekend.<br> | |||
Voorste rij B: 1. Onbekend, 2. Onbekend. <br> | |||
<br> | <br> | ||
<br> | <br> | ||
Regel 194: | Regel 195: | ||
[[Bestand:Lidwina 1934-08-09 05.jpg|400px|thumb|Bewoners van huize Lidwina.]] | [[Bestand:Lidwina 1934-08-09 05.jpg|400px|thumb|Bewoners van huize Lidwina.]] | ||
'''Bewoners van huize Lidwina.'''<br> | '''Bewoners van huize Lidwina.'''<br> | ||
Achterste rij A: 1. Onbekend, 2. Onbekend, 3, Onbekend, 4. Onbekend, 5. Onbekend, 6. Onbekend, 7. Onbekend, 8. Onbekend, 9. Onbekend, 10. Onbekend, 11. Onbekend.<br> | |||
Voorste rij B: 1. Onbekend, 2. Onbekend, 3.Onbekend, 4. Onbekend, 5. Onbekend, 6. Onbekend, 7. Onbekend, 8. Onbekend. <br> | |||
<br> | <br> | ||
<br> | <br> | ||
Regel 225: | Regel 226: | ||
Bestand:Lidwina 41.jpg|Het Lidwinacomplex van opzij gezien. | Bestand:Lidwina 41.jpg|Het Lidwinacomplex van opzij gezien. | ||
Bestand:Lidwina 12.jpg|De moestuinen achter het Lidwinacomplex. | Bestand:Lidwina 12.jpg|De moestuinen achter het Lidwinacomplex. | ||
Bestand:Lidwina 13.jpg|De achterzijde van het Lidwinacomplex met moestuinen. | Bestand:Lidwina 13.jpg|De achterzijde van het Lidwinacomplex met moestuinen. | ||
Bestand:Lidwina 16.jpg|Luchtfoto van het hele complex. | Bestand:Lidwina 16.jpg|Luchtfoto van het hele complex. | ||
Bestand:Lidwina 18.jpg|Gezicht op de voorgevel gezien vanuit de voortuin. | Bestand:Lidwina 18.jpg|Gezicht op de voorgevel gezien vanuit de voortuin. | ||
Bestand:Lidwina 20.jpg|Prentbriefkaart van het Lidwinacomplex. | Bestand:Lidwina 20.jpg|Prentbriefkaart van het Lidwinacomplex. | ||
Regel 236: | Regel 237: | ||
[[Bestand:Lidwina 17.jpg|400px|thumb|Het kloosterkerkhof van huize Lidwina.]] | [[Bestand:Lidwina 17.jpg|400px|thumb|Het kloosterkerkhof van huize Lidwina.]] | ||
Op 14 mei 1938 wordt er door de algemene overste een verzoek gericht aan het college van B&W van Schijndel, om in de tuin van Huize Lidwina een eigen kerkhof te mogen aanleggen, speciaal bedoeld voor de zusters van de congregatie. Een gelijkluidend verzoek wordt ook ingestuurd naar de bisschop van Den Bosch monseigneur Diepen. Enkele dagen later al volgt de goedkeuring. Het nieuw aangelegde kerkhof wordt op 29 juni 1938 door pastoor Pessers volgens de richtlijnen van de kerkelijke ritus plechtig ingezegend. In het najaar van 1950 wordt het zelfs nog vergroot. <br> | Op 14 mei 1938 wordt er door de algemene overste een verzoek gericht aan het college van B&W van Schijndel, om in de tuin van Huize Lidwina een eigen kerkhof te mogen aanleggen, speciaal bedoeld voor de zusters van de congregatie. Een gelijkluidend verzoek wordt ook ingestuurd naar de bisschop van Den Bosch monseigneur Diepen. Enkele dagen later al volgt de goedkeuring. Het nieuw aangelegde kerkhof wordt op 29 juni 1938 door pastoor Pessers volgens de richtlijnen van de kerkelijke ritus plechtig ingezegend. In het najaar van 1950 wordt het zelfs nog vergroot. <br> | ||
Ruim 35 jaren na de aanleg, te weten 1 november 1973, reageert het gemeentebestuur op een verzoek van de congregatie en | Ruim 35 jaren na de aanleg, te weten 1 november 1973, reageert het gemeentebestuur op een verzoek van de congregatie en achrijft letterlijk: “...dat de zusters van het kerkhof van St. Lidwina, gelet op artikel 12 van de wet op de lijkenverzorging, mogen worden opgegraven en herbegraven op de kloosterbegraafplaats van verpleeghuis Sint Barbara, onder conditie dat terstond na de opgraving elk lijk wordt geborgen in een nieuwe lijkkist, dat de werkzaamheden geschieden tussen zonsopgang en zonsondergang en tenminste 12 uren voor dat de werkzaamheden beginnen moet het tijdstip van aanvang worden meegedeeld aan de groepscommandant van de rijkspolitie”. Op 7 en 8 maart 1975 tenslotte is het kerkhof van Huize Lidwina opgegraven en zijn de lijken van de genoemde zusters herbegraven op de [[Eerdsebaan]]. | ||
=== '''Oorlogsjaren en koperen bestaan.''' === | === '''Oorlogsjaren en koperen bestaan.''' === | ||
Regel 278: | Regel 279: | ||
oktober. Het artillerieduel breekt op dat moment in alle hevigheid los en ontaardt in een onafgebroken trommelvuur. Het waren de voortekenen van de definitieve bevrijding! Op 23 oktober was het dan zover.<br> | oktober. Het artillerieduel breekt op dat moment in alle hevigheid los en ontaardt in een onafgebroken trommelvuur. Het waren de voortekenen van de definitieve bevrijding! Op 23 oktober was het dan zover.<br> | ||
De Geallieerden brachten in overvloed medicamenten, allerlei soorten verbanden, zeep en allerhande benodigdheden voor de verpleging van zieken en gewonden. Zuster Henriëtto nam alles in grote dankbaarheid aan. <br> | De Geallieerden brachten in overvloed medicamenten, allerlei soorten verbanden, zeep en allerhande benodigdheden voor de verpleging van zieken en gewonden. Zuster Henriëtto nam alles in grote dankbaarheid aan. <br> | ||
Respect en waardering voor enige zeer opvallende personen tijdens deze enerverende periode. Zuster Veronica, die „letterlijk alles voor allen en aller moeder was”. De heer Hovenier die als helper, raadgever, tussenpersoon bij onderhandelingen, weldoener als het ging om levensmiddelen, diep respect afdwong bij alle bewoners. Degenen die zich in hebben gezet voor het transport van winkelwaren, slachtvee en zoveel andere zaken, waarbij in de kronieken genoemd worden Cor van Ham, Wim Doreleijers, Jan van den Broek en Christ van Bakel, die er dag in dag uit op uit trokken met het paard en de kar van | Respect en waardering voor enige zeer opvallende personen tijdens deze enerverende periode. Zuster Veronica, die „letterlijk alles voor allen en aller moeder was”. De heer Hovenier die als helper, raadgever, tussenpersoon bij onderhandelingen, weldoener als het ging om levensmiddelen, diep respect afdwong bij alle bewoners. Degenen die zich in hebben gezet voor het transport van winkelwaren, slachtvee en zoveel andere zaken, waarbij in de kronieken genoemd worden Cor van Ham, Wim Doreleijers, Jan van den Broek en Christ van Bakel, die er dag in dag uit op uit trokken met het paard en de kar van „boer van Weert‟ om door het hele dorp van alles te vervoeren richting Moederhuis en Huize Lidwina.<br> | ||
==== '''Er was heel wat nodig.''' ==== | ==== '''Er was heel wat nodig.''' ==== | ||
Regel 319: | Regel 320: | ||
* vet f 25,- (A.18) | * vet f 25,- (A.18) | ||
* totaal f 8965,19 | * totaal f 8965,19 | ||
Door het luchtbombardement, de ontruimingsbevelen en de beschietingen ontstond een echte noodtoestand, die grote kosten heeft veroorzaakt, waarbij men onderscheid moet maken tussen het vluchtoord moederhuis van de zusters van Schijndel, het vluchtoord St. Lidwinagesticht, het vluchtoord | Door het luchtbombardement, de ontruimingsbevelen en de beschietingen ontstond een echte noodtoestand, die grote kosten heeft veroorzaakt, waarbij men onderscheid moet maken tussen het vluchtoord moederhuis van de zusters van Schijndel, het vluchtoord St. Lidwinagesticht, het vluchtoord Geerkens samen met enige kleinere schuilplaatsen en tenslotte de vervangingskeuken van Geerkens. Deze vier vluchtoorden zijn in gebruik geweest van ca. 27 september – | ||
24 oktober 1944 = 28 dagen. Het aantal vluchtelingen in de schuilplaatsen bij vluchtoord Geerkens bedroeg ca. 380. In een gemeentelijk verslag t.a.v. broodvoorziening in die dagen, dat overigens pas veel later is ingestuurd naar de | |||
dienst maatschappelijke zorg van het ministerie van BZ, wordt de ontstane noodtoestand als volgt omschreven: | |||
::''“In die omstandigheden werd aan de bakkers die nog in Schijndel aanwezig waren door het gemeentebestuur in combinatie met V.V.O. bevolen in de nog bruikbare bakkerijen brood te bakken voor de opgejaagde bevolking en voor de inwoners die nog in huizen konden blijven. Dit brood werd aanvankelijk gratis verstrekt. Door het uitvallen van de elektrische stroom, welke in normale tijden deegkneedmachines drijft, werd van de bakkers bovenmate zware en langdurige arbeid vereist. Bovendien moesten zij hun werk in permanent levensgevaar verrichten. Als tegenprestatie werden de bakkers gratis bevoorraad. De kosten daarvan hebben f 5193,70 bedragen. Een declaratie van dit bedrag bieden wij u hier aan vergezeld van een afschrift van de bewijsstukken”.'' | ::''“In die omstandigheden werd aan de bakkers die nog in Schijndel aanwezig waren door het gemeentebestuur in combinatie met V.V.O. bevolen in de nog bruikbare bakkerijen brood te bakken voor de opgejaagde bevolking en voor de inwoners die nog in huizen konden blijven. Dit brood werd aanvankelijk gratis verstrekt. Door het uitvallen van de elektrische stroom, welke in normale tijden deegkneedmachines drijft, werd van de bakkers bovenmate zware en langdurige arbeid vereist. Bovendien moesten zij hun werk in permanent levensgevaar verrichten. Als tegenprestatie werden de bakkers gratis bevoorraad. De kosten daarvan hebben f 5193,70 bedragen. Een declaratie van dit bedrag bieden wij u hier aan vergezeld van een afschrift van de bewijsstukken”.'' | ||
<br> | <br> | ||
Regel 325: | Regel 328: | ||
==== '''Ziekendienst Schijndel.''' ==== | ==== '''Ziekendienst Schijndel.''' ==== | ||
In januari 1943 wordt er op gemeentelijk niveau druk gecorrespondeerd over de verstrekking van een vergunning voor ziekentransport onder de drie garagehouders te Schijndel nl. de firma Fassbender, | In januari 1943 wordt er op gemeentelijk niveau druk gecorrespondeerd over de verstrekking van een vergunning voor ziekentransport onder de drie garagehouders te Schijndel nl. de firma Fassbender, van Hooft en [[Garage Vugts|Vugts]]. Het effect is, dat nog tijdens die oorlogsjaren een lokale ziekendienst in het leven wordt geroepen, dag en nacht bereikbaar onder telefoonnummer 352.<br> | ||
Op 4 maart 1943 schrijft immers Mr.D. van Setten namens de rijksverkeersinspectie uit Den Bosch aan het gemeentebestuur van Schijndel de volgende brief: | Op 4 maart 1943 schrijft immers Mr.D. van Setten namens de rijksverkeersinspectie uit Den Bosch aan het gemeentebestuur van Schijndel de volgende brief: | ||
::''“Met ingang van 8 maart 1943 is door mijn inspectie opgericht een ziekendienst Schijndel.''<br> | ::''“Met ingang van 8 maart 1943 is door mijn inspectie opgericht een ziekendienst Schijndel.''<br> | ||
Regel 335: | Regel 338: | ||
Schijndel was weliswaar bevrijd, maar de oorlog nog niet geheel achter de rug, want nog niet iedereen voelde zich vrij. Dat zou nog enige tijd duren. Uiteindelijk is het dan zover...ons land is geheel bevrijd van het „Duitse juk‟ en dat moet gevierd worden. Ook Schijndel blijft niet achter.<br> | Schijndel was weliswaar bevrijd, maar de oorlog nog niet geheel achter de rug, want nog niet iedereen voelde zich vrij. Dat zou nog enige tijd duren. Uiteindelijk is het dan zover...ons land is geheel bevrijd van het „Duitse juk‟ en dat moet gevierd worden. Ook Schijndel blijft niet achter.<br> | ||
Op 2 juni 1945 worden er bevrijdingsfeesten georganiseerd en voor die gelegenheid wordt er ijverig gebouwd aan allerhande opgetuigde praalwagens. Ook Huize Lidwina bouwt fanatiek aan een eigen praalwagen die in de feeststoet wordt voortgetrokken en waarop zelfs twee jonge mensen verliefd raken en vanaf die dag onafscheidelijk met elkaar verbonden zijn gebleven.<br> | Op 2 juni 1945 worden er bevrijdingsfeesten georganiseerd en voor die gelegenheid wordt er ijverig gebouwd aan allerhande opgetuigde praalwagens. Ook Huize Lidwina bouwt fanatiek aan een eigen praalwagen die in de feeststoet wordt voortgetrokken en waarop zelfs twee jonge mensen verliefd raken en vanaf die dag onafscheidelijk met elkaar verbonden zijn gebleven.<br> | ||
Een andere feestelijke gebeurtenis is de boodschap vanuit Den Haag van het ministerie van Binnenlandse Zaken van de afdeling der koninklijke onderscheidingen no.5149 bestemd voor | Een andere feestelijke gebeurtenis is de boodschap vanuit Den Haag van het ministerie van Binnenlandse Zaken van de afdeling der koninklijke onderscheidingen no.5149 bestemd voor Zuster Veronica Seelen, op dat moment overste van het Lidwinaklooster.<br> | ||
Het authentieke document luidt: | Het authentieke document luidt: | ||
::''“Wij, Wilhelmina, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje – Nassau, enz. enz. – op de voordracht van Onzen Minister van Binnenlandse Zaken, hebben goedgevonden en verstaan, te benoemen tot RIDDER in de ORDE VAN ORANJE – NASSAU H. Seelen, overste van het St.Lidwina-gesticht te Schijndel”.''<br> | ::''“Wij, Wilhelmina, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje – Nassau, enz. enz. – op de voordracht van Onzen Minister van Binnenlandse Zaken, hebben goedgevonden en verstaan, te benoemen tot RIDDER in de ORDE VAN ORANJE – NASSAU H. Seelen, overste van het St.Lidwina-gesticht te Schijndel”.''<br> | ||
Op zaterdagmiddag 28 september wordt deze benoeming feestelijk gevierd voor de gehele dorpsgemeenschap. De voortuin is voorzien van de nodige vlaggen in rood-wit-blauw en oranje en de toegangstrap van het huis verrijkt met fleurige bloemen. Onder leiding van de heer [[H.J. Tibosch]] brengt de | Op zaterdagmiddag 28 september wordt deze benoeming feestelijk gevierd voor de gehele dorpsgemeenschap. De voortuin is voorzien van de nodige vlaggen in rood-wit-blauw en oranje en de toegangstrap van het huis verrijkt met fleurige bloemen. Onder leiding van de heer [[H.J. Tibosch]] brengt de harmonie een muzikale hulde en de toespraak van de burgemeester was duidelijk. In feestelijke bewoordingen memoreert hij aan de onvermoeide zorgzaamheid, zelfopoffering en toewijding, moed en beleid van zuster Veronica en de haren en speldt meteen daarna het insigne van de ridderorde op. De harmonie zet het Wilhelmus in. In de refter van het klooster wordt de hulde voortgezet.<br> | ||
[[Bestand:Lidwina 1945-06-02 01.jpg|400px|thumb|Een praalwagen van Lidwina tijdens de bevrijdingsfeesten op 2 juni 1945.]] | [[Bestand:Lidwina 1945-06-02 01.jpg|400px|thumb|Een praalwagen van Lidwina tijdens de bevrijdingsfeesten op 2 juni 1945.]] | ||
'''Een praalwagen van Lidwina tijdens de bevrijdingsfeesten op 2 juni 1945.'''<br> | '''Een praalwagen van Lidwina tijdens de bevrijdingsfeesten op 2 juni 1945.'''<br> | ||
Op de achterste rij A: 1. Marietje Vermeer als Lidwina, 2. de dochter van Heintje van Liempd als gewonde, 3. een verpleegster van Lidwina als „non‟, 4. Marietje Meuffels als verpleegster, 5. Frans Timmermans als arts, 6. een zekere Langenhuizen als gewonde, 7. Mientje Kuenen als „non‟.<br> | |||
Voorste rijB: 1. een dochter van Heintje van Liempd als gewonde, 2. Sjef van Kaathoven als Prins Bernhard, 3. An van de Ven als Prinses Juliana, 4. Marietje Gevers als Amerikaanse militair, 5. Trees Doreleijers als gewonde Amerikaans militair, 6. Harrie Kuenen als voerman. (bij Lidwina en de arts is toen de liefdesvonk overgeslagen). <br> | |||
<br> | <br> | ||
<br> | <br> | ||
Regel 355: | Regel 358: | ||
==== '''Bijzondere viering van het koperen feest.''' ==== | ==== '''Bijzondere viering van het koperen feest.''' ==== | ||
[[Bestand:Lidwina 1947-02-09 01.jpg|400px|thumb|Zuster Veronica Seelen in oorlogstijd overste van Lidwina die | [[Bestand:Lidwina 1947-02-09 01.jpg|400px|thumb|Zuster Veronica Seelen in oorlogstijd overste van Lidwina die diverseonderscheidingen heeft gekregen voor haar heldhaftig en moedig optreden.]] | ||
De eerste 12 ½ jaar is de jonge stichting uitgegroeid tot een niet meer weg te denken sociaal-medisch en maatschappelijk instituut. Terecht dat de Schijndelse gemeenschap op 9 februari 1947 wil stilstaan bij deze „koperen mijlpaal‟. Een feestcomité wordt in het leven geroepen waarin zitting nemen: pastoor Pessers, J.W. Hovenier, P. | De eerste 12 ½ jaar is de jonge stichting uitgegroeid tot een niet meer weg te denken sociaal-medisch en maatschappelijk instituut. Terecht dat de Schijndelse gemeenschap op 9 februari 1947 wil stilstaan bij deze „koperen mijlpaal‟. Een feestcomité wordt in het leven geroepen waarin zitting nemen: pastoor Pessers, J.W. Hovenier, P. v. Tartwijk, G. Polfliet en H. v. Schijndel uit de [[Pompstraat]], Ant. v.d. Dungen uit de [[Sint Servatiusstraat]], Mar. Timmermans en J. v. Veghel uit de [[Keur]], H. v.d. Heuvel uit de [[Hoofdstraat]], W.v.d. Heijden uit Wijbosch, H. Verhagen uit de [[Voortstraat]], F. v. Roozendaal uit de [[Heikantstraat]] en J. v. Liempd van de Boschweg. Burgemeester [[Willem Joseph Nicolaas Wijs (1889 - 1958)|W.J.N. Wijs]] maakt de viering officieel via de krant bekend en onthult, dat op deze dag aan Zuster Veronica de “Medal of Freedom” zal worden uitgereikt, die haar ten deel is gevallen.<br> | ||
Hierover ontving ze al op 23 december 1946 bericht van het “Holland Office, 7709 Mis-X Detachement Military Intelligence Service, United States Army.” Eigenlijk had ze die op 18 januari 1947 in de stadsschouwburg te Maastricht in ontvangst moeten gaan nemen, maar heeft daarvan uiteindelijk, ondanks het fraaie aanbod van de firma [[Jansen de Wit]] om in hun „verwarmde auto‟ te reizen, afgezien. Het feest wordt groots gevierd en de plaatselijke en regionale krant besteden er ruim aandacht aan. In allerlei toonaarden wordt door tal van sprekers met dankbaarheid herinnerd aan de grote rol die Huize Lidwina onder leiding van zuster Veronica speelde in de oorlogsjaren.<br> | Hierover ontving ze al op 23 december 1946 bericht van het “Holland Office, 7709 Mis-X Detachement Military Intelligence Service, United States Army.” Eigenlijk had ze die op 18 januari 1947 in de stadsschouwburg te Maastricht in ontvangst moeten gaan nemen, maar heeft daarvan uiteindelijk, ondanks het fraaie aanbod van de firma [[Jansen de Wit]] om in hun „verwarmde auto‟ te reizen, afgezien. Het feest wordt groots gevierd en de plaatselijke en regionale krant besteden er ruim aandacht aan. In allerlei toonaarden wordt door tal van sprekers met dankbaarheid herinnerd aan de grote rol die Huize Lidwina onder leiding van zuster Veronica speelde in de oorlogsjaren.<br> | ||
Regel 369: | Regel 372: | ||
[[Bestand:Lidwina 21.jpg|400px|thumb|Een groepsfoto van de grote kloostergemeenschap van Lidwina bij gelegenheid van het vertrek van zuster Herma Oude Egberink naar Curaçao.]] | [[Bestand:Lidwina 21.jpg|400px|thumb|Een groepsfoto van de grote kloostergemeenschap van Lidwina bij gelegenheid van het vertrek van zuster Herma Oude Egberink naar Curaçao.]] | ||
'''Een groepsfoto van de grote kloostergemeenschap van Lidwina bij gelegenheid van het vertrek van zuster Herma Oude Egberink naar Curaçao.'''<br> | '''Een groepsfoto van de grote kloostergemeenschap van Lidwina bij gelegenheid van het vertrek van zuster Herma Oude Egberink naar Curaçao.'''<br> | ||
Achterste rij A: 1. Eligia Willems, 2. Marie Ardina van Kleef, 3. Theodorine Rovers, 4. Plechelma Pennings, 5. Harlindis Slits, 6. Marie Odilia Wilms, 7. Agnes Marie Broeder, 8. Alosia Marie Bosman, 9. Lydia Schoenmakers, 10. Ernestine van de Horst, 11. Henrice Marie van de Zanden, 12. Huberta Marie Donkers, 13. Xavera van Weert, 14. Anne Marie Moonen, 15.Canisa van den Broek.<br> | |||
Tweede rij B: 1. Francica Romana van de Vorst, 2. Hermana Lambooij, 3. Agatha Vos, 4. Aloysio Voets, 5. Beata van de Weijer, 6. Franciscus Regis van de Kruijs, 7. Lidwina van Breda, 8. Josephino van Beers, 9. Henriëtto Roovers, 10. Martinia de Laat, 11. Johanna de Matha Jilissen, 12. Antonella Jilissen, 13. Antonilla van den Onzenoord, 14. Theresa Rutten, 15. Hubertine Waijers.<br> | |||
Eerste rij: 1. Adelia de Klein, 2. Marcellina Smits, 3. Josepho van den Hurk, 4. Veronica Seelen [moeder-overste], 5. Herma Oude Egberink, 6. Antonine van de Wetering, 7. Claudia Borghouts, 8. Alphonse van den Heuvel, 9. Adriana Brekelmans, 10. Marie Martina Scheepers, 11. Cassiana Teunissen, 12. Antonio Deelen.<br> | |||
==== '''Huize Lidwina in het zilver.''' ==== | ==== '''Huize Lidwina in het zilver.''' ==== | ||
Regel 378: | Regel 381: | ||
De herdenkingsdag wordt vastgesteld op zondag 23 augustus. Een fraaie voorkaft in kleur siert het programmaboekje van die dag. Onder grote belangstelling van de gehele dorpsgemeenschap worden de zusters en het verplegend personeel in het feestzonnetje gezet en wordt door de feestcommissie een bedrag van f 1000,- aangeboden, bijeengebracht uit spontane giften van de bevolking. In diverse toonaarden wordt het moedig optreden tijdens de oorlogsjaren weer in herinnering gebracht en steekt men het respect voor Huize Lidwina niet onder stoelen of banken.<br> | De herdenkingsdag wordt vastgesteld op zondag 23 augustus. Een fraaie voorkaft in kleur siert het programmaboekje van die dag. Onder grote belangstelling van de gehele dorpsgemeenschap worden de zusters en het verplegend personeel in het feestzonnetje gezet en wordt door de feestcommissie een bedrag van f 1000,- aangeboden, bijeengebracht uit spontane giften van de bevolking. In diverse toonaarden wordt het moedig optreden tijdens de oorlogsjaren weer in herinnering gebracht en steekt men het respect voor Huize Lidwina niet onder stoelen of banken.<br> | ||
Videobeelden [https://www.youtube.com/watch?v=gu6YG64xOu8/ 25 jarig jubileum Lidwina] | |||
Videobeelden [https://www.youtube.com/watch?v= | |||
==== '''De dagelijkse gang van zaken.''' ==== | ==== '''De dagelijkse gang van zaken.''' ==== | ||
Regel 392: | Regel 394: | ||
Ruim vijf jaren later wordt de aanvankelijke bezorgdheid over opheffing bewaarheid. Met ingang van 21 juli 1967 wordt de voorlopige erkenning ingetrokken en vervalt, zo schrijft men, de bijlage behorend bij de beschikking ziekenhuisverpleging ziekenfondsverzekering in rubriek 1 van de „Algemene Ziekenhuizen onder Noord Brabant – Schijndel St. Lidwinagesticht ‟.<br> | Ruim vijf jaren later wordt de aanvankelijke bezorgdheid over opheffing bewaarheid. Met ingang van 21 juli 1967 wordt de voorlopige erkenning ingetrokken en vervalt, zo schrijft men, de bijlage behorend bij de beschikking ziekenhuisverpleging ziekenfondsverzekering in rubriek 1 van de „Algemene Ziekenhuizen onder Noord Brabant – Schijndel St. Lidwinagesticht ‟.<br> | ||
Enige maanden na die intrekking volgt een tweede brief.<br> | Enige maanden na die intrekking volgt een tweede brief.<br> | ||
Met ingang van 1 december 1967 zullen alle klinische opnamen en klinische behandelingen worden stopgezet en ten aanzien van alle poliklinische behandelingen zou nog nader bericht volgen, maar het lag wel in de bedoeling ook deze te stoppen op het moment dat met de verbouwing van het huis begonnen wordt. Goed een jaar later volgt eenzelfde mededeling voor de afdeling „röntgendiagnostiek en therapie‟. Dat betekent ook tegelijkertijd sluiting van de kraamafdeling, maar men heeft gelukkig nog wel de nodige clementie met een hoogzwangere medewerkster nl. de echtgenote van de op 15 juli 1968 benoemde chef-kok Ad van der Heijden. Kort na de definitieve sluiting immers, wordt op 4 januari 1969, hun zoon Patrick geboren, die vanaf het eerste moment dus al historie schreef en door het leven zal gaan als „de laatste baby van Huize Lidwina‟. Door sluiting van het ziekenhuisgedeelte heeft Huize Lidwina een geheel andere status gekregen. Men richt zich vanaf dat moment uitsluitend op de huisvesting en verzorging en verpleging van bejaarden. In de maanden september-oktober 1967 verhuist al een groep van zo'n 40 bejaarden naar het inmiddels gereed gekomen | Met ingang van 1 december 1967 zullen alle klinische opnamen en klinische behandelingen worden stopgezet en ten aanzien van alle poliklinische behandelingen zou nog nader bericht volgen, maar het lag wel in de bedoeling ook deze te stoppen op het moment dat met de verbouwing van het huis begonnen wordt. Goed een jaar later volgt eenzelfde mededeling voor de afdeling „röntgendiagnostiek en therapie‟. Dat betekent ook tegelijkertijd sluiting van de kraamafdeling, maar men heeft gelukkig nog wel de nodige clementie met een hoogzwangere medewerkster nl. de echtgenote van de op 15 juli 1968 benoemde chef-kok Ad van der Heijden. Kort na de definitieve sluiting immers, wordt op 4 januari 1969, hun zoon Patrick geboren, die vanaf het eerste moment dus al historie schreef en door het leven zal gaan als „de laatste baby van Huize Lidwina‟. Door sluiting van het ziekenhuisgedeelte heeft Huize Lidwina een geheel andere status gekregen. Men richt zich vanaf dat moment uitsluitend op de huisvesting en verzorging en verpleging van bejaarden. In de maanden september-oktober 1967 verhuist al een groep van zo'n 40 bejaarden naar het inmiddels gereed gekomen Mgr. Bekkershuis. Het ombouwen van het ziekenhuisgedeelte van Huize Lidwina en andere renovaties worden in 1968-1969 ter hand genomen. Voor de leiding, die vanaf 1 februari 1944 tot aan de sluiting in handen was van de bekende zuster Henriëtto Rovers betekent dit alles „andere tijden, andere eisen‟ en... het roer wordt overgegeven. Als allround en veelzijdig „hoofdzuster‟ en directrice, die van alle markten thuis was, zowel op de operatiekamer, op de ziekenzalen als op de kraamafdeling van haar collega Zuster Mariëtte Donkers en verpleegster Leida Jansen en 13 andere collega's, wist zuster Henriëtto op een inspirerende wijze leiding te geven en kreeg het Schijndelse ziekenhuis grote bekendheid in de regio. Zij is ook het directe aanspreekpunt geweest voor de diverse specialisten uit de andere ziekenhuizen uit de regio die operaties verrichtten en consulten hielden. Zo kennen we uit de archieven de namen van o.a. | ||
dokter Drijvers chirurg, dokter van Erp vrouwenarts en chirurg, dokter Flia chirurg, dokter Liem uroloog, dokter Simons de keel-neusoorarts, dokter Tonino en fysiotherapeut Jetten.<br> | dokter Drijvers chirurg, dokter van Erp vrouwenarts en chirurg, dokter Flia chirurg, dokter Liem uroloog, dokter Simons de keel-neusoorarts, dokter Tonino en fysiotherapeut Jetten.<br> | ||
Patiënten van weleer zullen zich vast en zeker nog wel andere namen herinneren! De ziekenhuisperiode wordt in 1969 definitief afgesloten en Huize Lidwina wordt vanaf dat moment een uitgesproken bejaardenhuis met een capaciteit van 60 bejaarden en in de kloosterafdeling 45 kloosterzusters. De leiding komt dan in handen van directrice Zuster Lucilla van der Heijden. | Patiënten van weleer zullen zich vast en zeker nog wel andere namen herinneren! De ziekenhuisperiode wordt in 1969 definitief afgesloten en Huize Lidwina wordt vanaf dat moment een uitgesproken bejaardenhuis met een capaciteit van 60 bejaarden en in de kloosterafdeling 45 kloosterzusters. De leiding komt dan in handen van directrice Zuster Lucilla van der Heijden. | ||
Regel 413: | Regel 415: | ||
==== '''Een nieuwe ontspannings- en ontmoetingsruimte.''' ==== | ==== '''Een nieuwe ontspannings- en ontmoetingsruimte.''' ==== | ||
[[Bestand:Lidwina 1979-01-26.jpg|200px|thumb|Toespraak van directrice Ria Verstijnen-Hijl bij de opening van de ontspanningszaal „de Schaats‟ op 26 januari 1979]] | [[Bestand:Lidwina 1979-01-26.jpg|200px|thumb|Toespraak van directrice Ria Verstijnen-Hijl bij de opening van de ontspanningszaal „de Schaats‟ op 26 januari 1979]] | ||
De directie van Huize Lidwina overweegt de bouw van een nieuwe recreatiezaal en ontmoetingsruimte. De door architect Sleenhof uit Sint Oedenrode ontworpen schets wordt goedgekeurd en door de | De directie van Huize Lidwina overweegt de bouw van een nieuwe recreatiezaal en ontmoetingsruimte. De door architect Sleenhof uit Sint Oedenrode ontworpen schets wordt goedgekeurd en door de firma Schellekens start de bouw ervan in augustus 1978. In recordtempo wordt de nieuwe ontspanningszaal voltooid, zodat die met de kerstdagen al in gebruik genomen kan worden. De lichtinstallatie van de firma Heerkens, het sanitair van de firma [[Gebroeders Bosmans]] en de koelinstallatie van de firma Voets staan borg voor een magnifieke feest- en ontmoetingsruimte. De officiële opening volgt op 26 januari 1979.<br> | ||
Na een plechtige Eucharistieviering door pastoor Hanegraaf, met assistentie van de bewonerscommissie en zang door het Boschwegse dameskoor, verricht om 16.30 de inmiddels gearriveerde burgemeester [[Gerard Marie Scholten (1933 - 2020)|G.M. Scholten]] de opening door boven de ingang van de kleurrijk aangeklede ontspanningszaal een schaats te onthullen. Hij wordt bijgestaan door mevrouw Wouters, zuster Hélène en het echtpaar van den Oetelaar, de oudste bewoners van de woningen op Lidwinahof en Huize Lidwina zelf. Mevrouw van Haaren laat de bejaardengymgroep een feestelijke openingsdans uitvoeren en | Na een plechtige Eucharistieviering door pastoor Hanegraaf, met assistentie van de bewonerscommissie en zang door het Boschwegse dameskoor, verricht om 16.30 de inmiddels gearriveerde burgemeester [[Gerard Marie Scholten (1933 - 2020)|G.M. Scholten]] de opening door boven de ingang van de kleurrijk aangeklede ontspanningszaal een schaats te onthullen. Hij wordt bijgestaan door mevrouw Wouters, zuster Hélène en het echtpaar van den Oetelaar, de oudste bewoners van de woningen op Lidwinahof en Huize Lidwina zelf. Mevrouw van Haaren laat de bejaardengymgroep een feestelijke openingsdans uitvoeren en 'avonds is het de heer F. van Dorst die met de nodige Brabantse humor de zaal zal inwijden. Daags daarna wordt de familie van de bewoners in de gelegenheid gesteld de fonkelnieuwe ontmoetingsruimte te komen bewonderen. Er was een prijsvraag uitgeschreven om bewoners e.a. te betrekken bij de naamgeving van de nieuwe ontspanningszaal. Uit 79 ingezonden namen koos een jury uiteindelijk de naam „de Schaats”, herinnerend aan de val van Lidwina van Schiedam op het ijs toen zij aan het schaatsen was en 38 jaren lang aan bed gekluisterd bleef. Zelfs twee inzenders hadden hetzelfde idee, zodat na loting Mevr. van Tartwijk als winnares uit de bus is gekomen.<br> | ||
==== '''Voorbereidingen voor het gouden feest.''' ==== | ==== '''Voorbereidingen voor het gouden feest.''' ==== | ||
Regel 423: | Regel 425: | ||
[[Bestand:Lidwina 1984 01.jpg|400px|thumb| De feestcommissie die de eindverantwoordelijkheid had voor het welslagen van alle festiviteiten rond het gouden jubileum van Lidwina in 1984.]] | [[Bestand:Lidwina 1984 01.jpg|400px|thumb| De feestcommissie die de eindverantwoordelijkheid had voor het welslagen van alle festiviteiten rond het gouden jubileum van Lidwina in 1984.]] | ||
'''De feestcommissie die de eindverantwoordelijkheid had voor het welslagen van alle festiviteiten rond het gouden jubileum van Lidwina in 1984.'''<br> | '''De feestcommissie die de eindverantwoordelijkheid had voor het welslagen van alle festiviteiten rond het gouden jubileum van Lidwina in 1984.'''<br> | ||
Achterste rij A: 1. Ad van der Heijden, 2. Harrie Verstijnen, 3. Bert Steenbakkers, 3. Henk Eijmberts.<br> | |||
Voorste rij B: 1. Ria Verstijnen-Hijl, 2. Zr. Rian van Donge.<br> | |||
[[Bestand:Lidwina 1984 02.jpg|400px|thumb|Het dienstdoende personeel van Lidwina op de foto bij het 50-jarig jubileum in 1984.]] | [[Bestand:Lidwina 1984 02.jpg|400px|thumb|Het dienstdoende personeel van Lidwina op de foto bij het 50-jarig jubileum in 1984.]] | ||
Donderdag 9 augustus 1984 wordt de „feestmaand‟ geopend met een plechtige eucharistieviering door Zijne Eminentie Kardinaal Alfrink, geassisteerd door de Schijndelse pastores en de liturgische werkgroep. Het Boschwegse dameskoor verzorgt de gezangen.<br> | Donderdag 9 augustus 1984 wordt de „feestmaand‟ geopend met een plechtige eucharistieviering door Zijne Eminentie Kardinaal Alfrink, geassisteerd door de Schijndelse pastores en de liturgische werkgroep. Het Boschwegse dameskoor verzorgt de gezangen.<br> | ||
Regel 436: | Regel 438: | ||
Een belangrijke bijdrage levert de veteranenharmonie “Muziek houdt fit”.<br> | Een belangrijke bijdrage levert de veteranenharmonie “Muziek houdt fit”.<br> | ||
Door de onvolprezen [[Boschwegse Toneelgroep]] wordt een pracht van een revue gepresenteerd, die later nog eens voor een breder publiek herhaald zal worden. Woensdag 12 september is het de beurt aan de huisgenoten, hun kinderen en verdere familie en de bewoners van de bungalows in Lidwinahof. Een ware Vader Abrahamshow in de aula van de voormalige L.T.S. De groep “Varieté” en de bekende troubadour Arie van Rozendaal treden ook op. Woensdag 19 september staat in het teken van veertig jaren bevrijding. Enige dagen later wordt een zeer geslaagde reünie gehouden van de 134 zusters die in al die jaren op Huize Lidwina werkzaam zijn geweest of er in het klooster woonden.<br> | Door de onvolprezen [[Boschwegse Toneelgroep]] wordt een pracht van een revue gepresenteerd, die later nog eens voor een breder publiek herhaald zal worden. Woensdag 12 september is het de beurt aan de huisgenoten, hun kinderen en verdere familie en de bewoners van de bungalows in Lidwinahof. Een ware Vader Abrahamshow in de aula van de voormalige L.T.S. De groep “Varieté” en de bekende troubadour Arie van Rozendaal treden ook op. Woensdag 19 september staat in het teken van veertig jaren bevrijding. Enige dagen later wordt een zeer geslaagde reünie gehouden van de 134 zusters die in al die jaren op Huize Lidwina werkzaam zijn geweest of er in het klooster woonden.<br> | ||
Door de heer W. Mertens is voor die gelegenheid een revue geschreven, die door enkele zusters gespeeld wordt. Dinsdag 25 september staat een gezellige reistoer richting Zuid-Limburg op het feestprogramma voor de huisbewoners en de bewoners van de bungalows. Na een bezoek aan het „witte stadje‟ Thorn, een gezellige koffietafel te Maastricht en een rondvaart op de Maas keert het gezelschap weer zoetjesaan richting Schijndel. Zondag 30 september is het de beurt aan de | Door de heer W. Mertens is voor die gelegenheid een revue geschreven, die door enkele zusters gespeeld wordt. Dinsdag 25 september staat een gezellige reistoer richting Zuid-Limburg op het feestprogramma voor de huisbewoners en de bewoners van de bungalows. Na een bezoek aan het „witte stadje‟ Thorn, een gezellige koffietafel te Maastricht en een rondvaart op de Maas keert het gezelschap weer zoetjesaan richting Schijndel. Zondag 30 september is het de beurt aan de Gildebroederschap van Sint Catharina en Sint Barbara die acte de présence geven in de eucharistieviering en kort daarna een demonstratie vendelzwaaien ten beste geven, waar alle bewoners van konden genieten. In de oktobermaand sluiten twee festiviteiten de cyclus af nl. het personeelsfeest op 6 oktober in de Kafmolen en de slotmanifestatie op maandag 8 oktober met een dankdienst in de kapel voor bestuur, personeel en bewoners. Een feestprogramma met een echt „gouden randje‟ met de complimenten aan de feestcommissie! | ||
{|border="0" cellspacing="0" alghn="Left" celpadding="2" | {|border="0" cellspacing="0" alghn="Left" celpadding="2" | ||
|align="center|[[Afbeelding:Lidwina 1984 03.jpg|400px|thumb|left|Een | |align="center|[[Afbeelding:Lidwina 1984 03.jpg|400px|thumb|left|Een sfeerbeelden van de gespeelde revue en andere festiviteiten.]] | ||
|align="center|[[Afbeelding:Lidwina 1984 04.jpg|340px|thumb|left|Een | |align="center|[[Afbeelding:Lidwina 1984 04.jpg|340px|thumb|left|Een sfeerbeelden van de gespeelde revue en andere festiviteiten.]] | ||
|} | |} | ||
==== '''Enkele bijzondere hoogtepunten.''' ==== | ==== '''Enkele bijzondere hoogtepunten.''' ==== | ||
Onder leiding van regisseur | Onder leiding van regisseur Marinus Cromsigt presenteert de Boschwegse Toneelgroep een fantastische revue, geschreven door de heer Effting. Hierin laat men vele historische details van Huize Lidwina letterlijk „de revue passeren‟ en alle belangstellenden genieten met volle teugen. Ook op de „dag van de religieuzen‟ voert men de revue op. Onder de 134 zusters die in de feestzaal hebben plaats genomen bevinden zich maar liefst zeven pioniersters van het eerste uur.<br> | ||
De hele historie van Huize Lidwina trekt op een ludieke en creatieve manier aan hen voorbij en af en toe ligt men werkelijk dubbel van het lachen.<br> | De hele historie van Huize Lidwina trekt op een ludieke en creatieve manier aan hen voorbij en af en toe ligt men werkelijk dubbel van het lachen.<br> | ||
Vele zusters herkennen zich spontaan in de nagebootste gebeurtenissen. Hartverwarmend is ook de plechtigheid op 19 september rond de onthulling van het kunstwerk in het Veronicapark. Ontroering speelt de beide Amerikaanse piloten Jim Swanson en George Brennan parten als ze Huize Lidwina voor zich zien, de plaats waar men hun leven wist te redden, toen ze tijdens de operatie Market Garden door Duitsers waren neergehaald. Ze hebben zich ongetwijfeld de moedige gastvrijheid van de zusters herinnerd. Het kunstwerk genaamd „[[de Kloek]]‟ is ontworpen en vervaardigd door Dolf Wong uit Neer (L). Het stelt een kloek voor die haar kuikens beschermt tegen de aanvallende adelaar. Wim van den Broek, de tuinman, siert de grasmat aan de voet van de sokkel met twee uit bloemen opgebouwde Amerikaanse vlaggen en geeft daarmee de onthulling extra cachet. Door de harmonie en drumfanfare Sint Cecilia wordt het Nederlandse en Amerikaanse volkslied gespeeld, een moment waarop de ruim honderd aanwezigen misschien wel van alles in zich op voelden komen, zeker tijdens het dankwoord van piloot Brennan. Jim Swanson moet met de nodige emotie hebben teruggedacht aan die 18e september 1944, precies 40 jaren geleden, toen hij met een vracht van twee ton munitie in zijn gesleepte zweefvliegtuig (glider) vanuit Eindhoven op weg ging naar het toen al bevrijde Son.<br> | Vele zusters herkennen zich spontaan in de nagebootste gebeurtenissen. Hartverwarmend is ook de plechtigheid op 19 september rond de onthulling van het kunstwerk in het Veronicapark. Ontroering speelt de beide Amerikaanse piloten Jim Swanson en George Brennan parten als ze Huize Lidwina voor zich zien, de plaats waar men hun leven wist te redden, toen ze tijdens de operatie Market Garden door Duitsers waren neergehaald. Ze hebben zich ongetwijfeld de moedige gastvrijheid van de zusters herinnerd. Het kunstwerk genaamd „[[de Kloek]]‟ is ontworpen en vervaardigd door Dolf Wong uit Neer (L). Het stelt een kloek voor die haar kuikens beschermt tegen de aanvallende adelaar. Wim van den Broek, de tuinman, siert de grasmat aan de voet van de sokkel met twee uit bloemen opgebouwde Amerikaanse vlaggen en geeft daarmee de onthulling extra cachet. Door de harmonie en drumfanfare Sint Cecilia wordt het Nederlandse en Amerikaanse volkslied gespeeld, een moment waarop de ruim honderd aanwezigen misschien wel van alles in zich op voelden komen, zeker tijdens het dankwoord van piloot Brennan. Jim Swanson moet met de nodige emotie hebben teruggedacht aan die 18e september 1944, precies 40 jaren geleden, toen hij met een vracht van twee ton munitie in zijn gesleepte zweefvliegtuig (glider) vanuit Eindhoven op weg ging naar het toen al bevrijde Son.<br> | ||
Regel 456: | Regel 458: | ||
De visie op bejaardenzorg en verpleging is voortdurend aan veranderingen onderhevig.<br> | De visie op bejaardenzorg en verpleging is voortdurend aan veranderingen onderhevig.<br> | ||
Soms raken ontwikkelingen in een stroomversnelling. Dat kan misschien achteraf ook gezegd worden van de bestuursoverdracht voor Huize Lidwina. Op 18 juli 1987 immers presenteren de beide besturen nl. dat van de congregatie van de Zusters van Liefde en de Stichting Schijndelse Verzorgingscentra een intentieverklaring. Men wil graag een werkgroep in het leven roepen, die de bestuurlijke overdracht en de organisatie van een nieuw samenwerkingsverband tussen beide organisaties nader gaat uitwerken. Deze werkgroep wordt geformeerd vanuit de beide bestuurscolleges, aangevuld met de betrokken directies van zowel Mgr. Bekkershuis als Huize Lidwina. De basis voor deze overdracht is gelegen in de vernieuwde visie op de kwaliteit van de ouderenzorg in Schijndel en op het beleid dat de zusters ontwikkelen ten aanzien van hun bejaardenhuizen die door leken worden gerund. Kleinere bejaardenhuizen met 45 bewoners worden samengevoegd. Dat past op dat moment ook binnen de politieke opvattingen in de provincie Noord Brabant. Juist één bestuurlijk orgaan zal beter en doelmatiger kunnen werken, de directe samenwerking tussen de beide bejaardenhuizen zal nauwer worden en de kwaliteit van zowel huisvesting als zorgverlening aan de ouderen zal daarmee gediend zijn, is de redenering. De bedoeling is dat de werkgroep binnen een half jaar een plan van aanpak zal overleggen. Bij de overdracht zullen geen ontslagen vallen onder het personeel. Bij deze toekomstige overdracht is het de bedoeling duidelijke afspraken te maken over de nieuwe directie, toen eenmaal bekend was dat mevrouw Ria Verstijnen-Hijl op 60-jarige leeftijd haar functie zou gaan neerleggen. De uiteindelijke intentie is dat de beide Schijndelse bejaardenhuizen alsook de bejaardenwoningen van [[Deken Baekershof]] en Lidwinahof en de aanleunwoningen onder één directie gaan vallen, op het moment dat ook de directrice van het Mgr. Bekkershuis, | Soms raken ontwikkelingen in een stroomversnelling. Dat kan misschien achteraf ook gezegd worden van de bestuursoverdracht voor Huize Lidwina. Op 18 juli 1987 immers presenteren de beide besturen nl. dat van de congregatie van de Zusters van Liefde en de Stichting Schijndelse Verzorgingscentra een intentieverklaring. Men wil graag een werkgroep in het leven roepen, die de bestuurlijke overdracht en de organisatie van een nieuw samenwerkingsverband tussen beide organisaties nader gaat uitwerken. Deze werkgroep wordt geformeerd vanuit de beide bestuurscolleges, aangevuld met de betrokken directies van zowel Mgr. Bekkershuis als Huize Lidwina. De basis voor deze overdracht is gelegen in de vernieuwde visie op de kwaliteit van de ouderenzorg in Schijndel en op het beleid dat de zusters ontwikkelen ten aanzien van hun bejaardenhuizen die door leken worden gerund. Kleinere bejaardenhuizen met 45 bewoners worden samengevoegd. Dat past op dat moment ook binnen de politieke opvattingen in de provincie Noord Brabant. Juist één bestuurlijk orgaan zal beter en doelmatiger kunnen werken, de directe samenwerking tussen de beide bejaardenhuizen zal nauwer worden en de kwaliteit van zowel huisvesting als zorgverlening aan de ouderen zal daarmee gediend zijn, is de redenering. De bedoeling is dat de werkgroep binnen een half jaar een plan van aanpak zal overleggen. Bij de overdracht zullen geen ontslagen vallen onder het personeel. Bij deze toekomstige overdracht is het de bedoeling duidelijke afspraken te maken over de nieuwe directie, toen eenmaal bekend was dat mevrouw Ria Verstijnen-Hijl op 60-jarige leeftijd haar functie zou gaan neerleggen. De uiteindelijke intentie is dat de beide Schijndelse bejaardenhuizen alsook de bejaardenwoningen van [[Deken Baekershof]] en Lidwinahof en de aanleunwoningen onder één directie gaan vallen, op het moment dat ook de directrice van het Mgr. Bekkershuis, zuster Jeannette Marie Hendriks, met pensioen gaat. Tevens zal men afspraken maken over de groep zusters die nu nog in Huize Lidwina woont.<br> | ||
==== '''Afscheid van mevrouw Verstijnen-Hijl.''' ==== | ==== '''Afscheid van mevrouw Verstijnen-Hijl.''' ==== | ||
[[Bestand:Lidwina 1987 01.jpg|200px|thumb|Directrice van Lidwina Mevr. Ria Verstijnen-Hijl | [[Bestand:Lidwina 1987 01.jpg|200px|thumb|Directrice van Lidwina Mevr. Ria Verstijnen-Hijl [1971-1987] die de leiding heeft overgenomen van zuster Lucilla.]] | ||
In november 1987 wordt door zuster | In november 1987 wordt door zuster Florentina van Calsteren het afscheid van de directrice van Huize Lidwina aangekondigd. Op 1 december immers zal mevrouw Verstijnen-Hijl, na 16 directiejaren, haar functie neerleggen. Daarom wil | ||
men op maandag 30 november deze levensperiode van de directrice graag feestelijk afsluiten.<br> | men op maandag 30 november deze levensperiode van de directrice graag feestelijk afsluiten.<br> | ||
Kort voor haar feest volgt een interview in het Schijndels Weekblad. Ze gaat daarbij in op haar functioneren als leidster in een tehuis voor werkende meisjes en later als directrice van het kinderinternaat te Santa Rosa in Willemstad op Curaçao, een internaat onder verantwoordelijkheid van de Zusters van Schijndel. De band met de congregatie was al gesmeed. De overstap naar een bejaardenhuis in Nederland was overigens wel even wennen! Ze pakt haar nieuwe taak met | Kort voor haar feest volgt een interview in het Schijndels Weekblad. Ze gaat daarbij in op haar functioneren als leidster in een tehuis voor werkende meisjes en later als directrice van het kinderinternaat te Santa Rosa in Willemstad op Curaçao, een internaat onder verantwoordelijkheid van de Zusters van Schijndel. De band met de congregatie was al gesmeed. De overstap naar een bejaardenhuis in Nederland was overigens wel even wennen! Ze pakt haar nieuwe taak met | ||
Regel 480: | Regel 482: | ||
==== '''Mogelijkheden tot dagopvang.''' ==== | ==== '''Mogelijkheden tot dagopvang.''' ==== | ||
Een van die zorgpunten is de dagopvang voor ouderen. Volgens directeur Wim van Meijl is het verstandig hierbij ruimschoots gebruik te maken van de beschikbare ruimten op de tweede etage van Huize Lidwina. Daar bleef tot op heden veel ruimte onbenut! In overleg met de | Een van die zorgpunten is de dagopvang voor ouderen. Volgens directeur Wim van Meijl is het verstandig hierbij ruimschoots gebruik te maken van de beschikbare ruimten op de tweede etage van Huize Lidwina. Daar bleef tot op heden veel ruimte onbenut! In overleg met de brandweer wordt deze etage brandveilig gemaakt. Overal worden brandmelders gehangen, die rechtstreeks in verbinding staan met de brandweer in Den Bosch. Ook de aanwezigheid van een lift wordt als een groot voordeel gezien, omdat de mensen de betreffende ruimten zonder veel moeite kunnen bereiken. Tenslotte gaat het in feite om een groep van ongeveer tien personen. Vóór 10 oktober wil men nog de vereiste subsidieaanvraag versturen, zodat per 1 januari 1989 de opvang van start kan gaan. Met de dagopvang van de ouderen wil men bereiken dat deze mensen zo lang mogelijk zelfstandig thuis kunnen blijven wonen. Een werkgroep bestaande uit de directie van Mgr. Bekkershuis en Huize Lidwina, een ambtenaar van de gemeente, vertegenwoordigers van de Bossche Ommelanden, het regionaal kruiswerk en vertegenwoordigers van de Stichting Gecoördineerd Bejaardenwerk Schijndel, krijgt de opdracht de plannen verder uit te werken en een kostenberekening te maken t.a.v. inrichtingskosten, administratie, vervoer, huur, maaltijden, vrijwilligers- en personeelskosten en daarover te rapporteren. De plannen komen uiteindelijk rond en in mei 1989 bericht een journalist over een „eerste kennismaking met het project dag verzorging‟ op Huize Lidwina.<br> | ||
Schijndelse ouderen die nog zelfstandig wonen, maar wel enige vorm van verzorging behoeven, kunnen voortaan op dinsdag en donderdag aan dit dagverzorgingsproject deelnemen. De leiding berust bij twee bejaardenverzorgsters, die op die dagen twee groepen leiden. Verder zijn er 11 vrijwilligers die de nodige hand- en spandiensten verrichten.<br> | Schijndelse ouderen die nog zelfstandig wonen, maar wel enige vorm van verzorging behoeven, kunnen voortaan op dinsdag en donderdag aan dit dagverzorgingsproject deelnemen. De leiding berust bij twee bejaardenverzorgsters, die op die dagen twee groepen leiden. Verder zijn er 11 vrijwilligers die de nodige hand- en spandiensten verrichten.<br> | ||
Regel 495: | Regel 497: | ||
==== '''Nog één keer een bescheiden feestviering.''' ==== | ==== '''Nog één keer een bescheiden feestviering.''' ==== | ||
Ondanks de onzekere toekomst laat een feestcommissie er zich niet van weerhouden om ook het diamanten bestaan van Huize Lidwina niet ongemerkt voorbij te laten gaan. De directie, de heren Wim van Meijl en Hans Verwegen betitelen het vooral als een intern feest voor de „eigen mensen‟. Het wordt wat hen betreft niet zo'n uitbundig festijn als bij het 50-jarig bestaan. Op 4 oktober 1994 worden de feestelijkheden geopend met een jubileumviering voor alle direct betrokkenen. Tien dagen later is het de beurt aan de zusters om feest te vieren, enigszins overschaduwd door hun aanstaande vertrek uit de kloostervleugel. Goed een week later volgt een gezellige middag voor bewoners, vrijwilligers en hun kinderen in de aula van het voormalige | Ondanks de onzekere toekomst laat een feestcommissie er zich niet van weerhouden om ook het diamanten bestaan van Huize Lidwina niet ongemerkt voorbij te laten gaan. De directie, de heren Wim van Meijl en Hans Verwegen betitelen het vooral als een intern feest voor de „eigen mensen‟. Het wordt wat hen betreft niet zo'n uitbundig festijn als bij het 50-jarig bestaan. Op 4 oktober 1994 worden de feestelijkheden geopend met een jubileumviering voor alle direct betrokkenen. Tien dagen later is het de beurt aan de zusters om feest te vieren, enigszins overschaduwd door hun aanstaande vertrek uit de kloostervleugel. Goed een week later volgt een gezellige middag voor bewoners, vrijwilligers en hun kinderen in de aula van het voormalige LTS gebouw. Op 27 oktober worden alle „eigen talenten‟ aangeboord en zal het personeel zelf voor het nodige amusement zorgen voor de eigen bewoners. De eerste novemberdag wordt het hele gezelschap mee teruggenomen naar „die goeie ouwe tijd‟ middels de vertoning van een diaserie over oud en nieuw Schijndel, verzorgd door de heer Toon Vermeer en de sfeer van die tijd wordt ook nog eens helemaal teruggehaald door allerlei oude ambachten.<br> | ||
Facetten van de rijke historie van het huis zijn gegoten in een indrukwekkende expositie en een daarbij georganiseerde „open dag‟ biedt vele Schijndelaren de gelegenheid om „achter de schermen van Huize Lidwina‟ te komen kijken.<br> | Facetten van de rijke historie van het huis zijn gegoten in een indrukwekkende expositie en een daarbij georganiseerde „open dag‟ biedt vele Schijndelaren de gelegenheid om „achter de schermen van Huize Lidwina‟ te komen kijken.<br> | ||
In de daarop volgende feestavond gaat men „back to the sixties‟! Zo kreeg het diamanten bestaan toch de nodige kleur.<br> | In de daarop volgende feestavond gaat men „back to the sixties‟! Zo kreeg het diamanten bestaan toch de nodige kleur.<br> | ||
Regel 546: | Regel 548: | ||
[[Bestand:Lidwina 1994-11-30 01.jpg|400px|thumb|De groep zusters die op 30 november 1994 vanuit Lidwina vertrokken zijn en daarmee de periode van de aanwezigheid van religieuzen definitief hebben afgesloten.]] | [[Bestand:Lidwina 1994-11-30 01.jpg|400px|thumb|De groep zusters die op 30 november 1994 vanuit Lidwina vertrokken zijn en daarmee de periode van de aanwezigheid van religieuzen definitief hebben afgesloten.]] | ||
'''De groep zusters die op 30 november 1994 vanuit Lidwina vertrokken zijn en daarmee de periode van de aanwezigheid van religieuzen definitief hebben afgesloten.'''<br> | '''De groep zusters die op 30 november 1994 vanuit Lidwina vertrokken zijn en daarmee de periode van de aanwezigheid van religieuzen definitief hebben afgesloten.'''<br> | ||
Achterste rij A: 1. zuster Lucie, 2. zuster Godeliva, 3. zuster Leonardi, 4. zuster Lucilla.<br> | |||
Voorste rij B: 1. Marie Jeanetta, 2. zuster Adelbertha.<br> | |||
==== '''De toekomst van het monumentale gebouw.''' ==== | ==== '''De toekomst van het monumentale gebouw.''' ==== | ||
Regel 555: | Regel 557: | ||
Men is er voorlopig nog niet uit en het zal zowel de gemeente Schijndel, als een eventueel ingehuurd gespecialiseerd bureau of een aan te trekken projectontwikkelaar nog wel enig hoofdbrekens kosten aleer het dilemma uit de wereld geholpen is. Een ding staat nu al wel vast....zoals in 1934 in geheel Schijndel door de generatie van toen opgetogen gesproken werd over het te bouwen ziekenhuis annex pension, klooster en bejaardenhuis, zo zal anno 2000 de huidige generatie, inmiddels nauw verbonden met de boeiende historie van dit markant monument, de ontwikkelingen met levendige interesse volgen.<br> | Men is er voorlopig nog niet uit en het zal zowel de gemeente Schijndel, als een eventueel ingehuurd gespecialiseerd bureau of een aan te trekken projectontwikkelaar nog wel enig hoofdbrekens kosten aleer het dilemma uit de wereld geholpen is. Een ding staat nu al wel vast....zoals in 1934 in geheel Schijndel door de generatie van toen opgetogen gesproken werd over het te bouwen ziekenhuis annex pension, klooster en bejaardenhuis, zo zal anno 2000 de huidige generatie, inmiddels nauw verbonden met de boeiende historie van dit markant monument, de ontwikkelingen met levendige interesse volgen.<br> | ||
Huize Lidwina en Schijndel zijn immers onafscheidelijk met elkaar verbonden, zou je zeggen!<br> | Huize Lidwina en Schijndel zijn immers onafscheidelijk met elkaar verbonden, zou je zeggen!<br> | ||
De toekomst zal echter uitwijzen hoe eenieder, die verantwoordelijk is voor de toekomst van het monument die emotionele band beleeft, op het moment dat er, in overleg met mensen „die dus emotioneel verder niets met dit gebouw hebben‟ knopen doorgehakt zullen moeten worden. We wensen de plannenmakers veel wijsheid toe! | De toekomst zal echter uitwijzen hoe eenieder, die verantwoordelijk is voor de toekomst van het monument die emotionele band beleeft, op het moment dat er, in overleg met mensen „die dus emotioneel verder niets met dit gebouw hebben‟ knopen doorgehakt zullen moeten worden. We wensen de plannenmakers veel wijsheid toe! | ||
Goed negen jaren later is huize Lidwina omgebouwd tot een fraai appartementencomplex en is gelukkig veel waarde gehecht aan de historische uitstraling van het gebouw. In die dagen is nog fel geageerd tegen de ombouw van de kapel, het verdwijnen van de kruisweg etc. maar de wijk Boschweg heeft er door een bouwkundige aanpassing een sfeervolle ontmoetingsplek voor teruggekregen, waar menigeen niet alleen trots op is maar ook waardering heeft voor de manier waarop Huis en Erf het heeft gerealiseerd. | |||
Goed negen jaren later is huize Lidwina omgebouwd tot een fraai appartementencomplex en is gelukkig veel waarde gehecht aan de historische uitstraling van het gebouw. In die dagen is nog fel geageerd tegen de ombouw van de kapel, het verdwijnen van de kruisweg etc. maar de wijk Boschweg heeft er door een bouwkundige aanpassing een sfeervolle ontmoetingsplek voor teruggekregen, waar menigeen niet alleen trots op is maar ook waardering heeft voor de manier waarop | |||
<gallery caption="Impressie van de huidige kapel, nu ingericht als ontmoetingsruimte onder de naam „Het Gasthuis‟." widths="200" hieghts="200"> | <gallery caption="Impressie van de huidige kapel, nu ingericht als ontmoetingsruimte onder de naam „Het Gasthuis‟." widths="200" hieghts="200"> | ||
Bestand:Lidwina 26.JPG| | Bestand:Lidwina 26.JPG| | ||
Regel 568: | Regel 569: | ||
</gallery> | </gallery> | ||
== '''Beschrijving uit de gemeentelijke monumentenlijst | == '''Beschrijving uit de gemeentelijke monumentenlijst.''' == | ||
=== '''Typering, situering en bouwgeschiedenis.''' === | === '''Typering, situering en bouwgeschiedenis.''' === | ||
Het grotendeels tweelaags gebouwencomplex met zolderverdieping bestaat uit een langgerekt hoofdgebouw met aanbouw aan de rechter achterzijde in de vorm van een carré met een kapel en een dwarsvleugel in de linker hoek. De nokas van het hoofdgebouw loopt vrijwel parallel aan de [[Jan van Amstelstraat]]. Rechts terzijde van het gebouw staat een voormalige T-boerderij (Gasthuisstraat 31a).<br> | Het grotendeels tweelaags gebouwencomplex met zolderverdieping bestaat uit een langgerekt hoofdgebouw met aanbouw aan de rechter achterzijde in de vorm van een carré met een kapel en een dwarsvleugel in de linker hoek. De nokas van het hoofdgebouw loopt vrijwel parallel aan de [[Jan van Amstelstraat]]. Rechts terzijde van het gebouw staat een voormalige T-boerderij (Gasthuisstraat 31a).<br> | ||
Het ziekenhuis St. Lidwina met zusterverblijven voor de Congregatie Zusters van Liefde dateert van 1933 en is gebouwd naar ontwerp in traditionalistische stijl van de architecten H.H. de Graaf en Ch.J. van Liempd. | Het ziekenhuis St. Lidwina met zusterverblijven voor de Congregatie Zusters van Liefde dateert van 1933 en is gebouwd naar ontwerp in traditionalistische stijl van de architecten H.H. de Graaf en Ch.J. van Liempd. | ||
In 1968-1969 werd het zieken- en zusterhuis verbouwd tot verzorgingstehuis onder leiding van architect | In 1968-1969 werd het zieken- en zusterhuis verbouwd tot verzorgingstehuis onder | ||
De boerderij aan de Gasthuisstraat 31a werd in 1970 ingericht als berging, lijkenhuis, rijwielstalling, garage en | leiding van architect P.J. Rooijakkers. Deze verbouwing betrof hoofdzakelijk interne | ||
Architect Sleenhof ontwierp in 1978 een polygonale | wijzigingen: de zusterslaapzalen werden opgedeeld in kleine afzonderlijke slaapkamers | ||
en de ziekenkamers werden samengevoegd tot wooneenheden voor ouden van dagen. | |||
De boerderij aan de Gasthuisstraat 31a werd in 1970 ingericht als berging, lijkenhuis, | |||
rijwielstalling, garage en hoogspanningruimte. | |||
Architect Sleenhof ontwierp in 1978 een polygonale centraalbouw als recreatieruimte in | |||
de achtertuin die niet voor bescherming in aanmerking komt. | |||
Beschrljvíng van het exferíeg | |||
Een bakstenen brug met obelisken die worden bekroond door bollampen, geeft toegang | |||
tot het terrein dat aan drie zijden is omgracht en omzoomd met knotwilgen. ln de | |||
voortuin staat een beeld van Maria, O.L. Vrouwe van Banneux. | |||
Het hoofdgebouw heeft een lange tweelaags voorgevel met de hoofdingang in een | |||
omvangrijk middenrisaliet. De middenrisaliet heeft een omvang van negen vensterassen. | |||
in het midden bevindt zich de hoofdingang met open zuilenportiek onder plat. De grote | |||
vleugeldeur met panelen wordt geflankeerd door smalle zijlichten en een halfrond | |||
bovenlicht met glas-in-lood. | |||
In de zijarmen zijn kleinere zijrisalieten met topgevel gebouwd met een omvang van drie | |||
vensterassen. Een prismavormige sierstrip in de topgevel eindigd in een tuit op de top. | |||
De gehele voorgevel is voorzien van grote vernieuwde samengestelde ramen op de | |||
begane grond en de verdieping. De ramen worden ontlast door rechte strekken met | |||
aanzet- en sluitstenen van grindbeton. De onderdorpels zijn eveneens van grindbeton. | |||
Het hoofdgebouw wordt overkapt door een schilddak dat gedekt is met geglazuurde | |||
verbeterde Hollandse pannen. Op het voorschild staan enkele langgerekte dakkapellen | |||
onder plat. De houten gootlijst kraagt ver over. Op de nok van de middenrisaliet staan | |||
twee schoorstenen met een verticale geleding van twee kunststenen banden. | |||
De kapel bestaat uit een westwerk van één travee onder zadeldak met flankerende | |||
toren, een hoger opgetrokken en breder schip onder zadeldak en een aansluitende, lager | |||
en smaller vijfzijdig gesloten absis aan de achterzijde. Alle daken zijn gedekt met | |||
geglazuurde verbeterde Hollandse pannen. De houten gootlijst kraagt ver over. | |||
De voorgevel van het westwerk bestaat uit een grote rondboog ingang op de begane | |||
grond en een groot paraboolvenster met montants op de verdieping. De ingebouwde | |||
toren aan de linkerzijde heeft op de hoek nog juist plaats voor een verticale strip van | |||
glastegels. Daarboven bevindt zich aan twee zijden een klok van witte tegels. De | |||
klokkenverdieping met galmgaten is ingesnoerd. De ingeknikte naaldspits met leien in | |||
Jan van Amstelstraat 33 pagina 2 | |||
De hoofdingang geeft toegang tot een bescheiden hal van baksteen met tongewelf. | maasdekking wordt bekroond door een kunststenen kruis. | ||
Loodrecht op de hal strekt zich over de gehele lengte van het pand een gang uit. Aan deze gang liggen zowel op de begane grond als op de verdieping aan de voorzijde de wooneenheden voor de bejaarden en aan de achterzijde naar de tuin en binnenplaatsen gericht de badkamers, keukens, wc's, trappen en lift (een Starlift uit 1934 in een glazen schacht). | De gevels van het schip en de absis worden verticaal geleed door ingesprongen | ||
Dit gedeelte van het gebouw is onderkelderd. Hier bevinden zich de werkplaatsen en de winkel. De zolder is met schotten opgedeeld in afzonderlijke ruimten die dienden als | steunberen. De paraboolvensters hebben een kunststenen sluitsteen en bakstenen | ||
droogzolder, strijk- en mangelkamer, zuster- en mannencellen. | afgeschuinde dorpels. Tegen de linker zijgevel is een glazen serre/kas gebouwd. | ||
De rechter helft van het hoofdgebouw is aan de achterzijde uitgebouwd tot een carré rondom een binnenhof. In de | Het eenlaags pand aan de Gasthuisstraat 31a heeft een T-vormige plattegrond en wordt | ||
de woonvertrekken van de zusters gelegen (de zgn. Kerkstraat). | overkapt door een samengesteld dak dat gedekt is met blauwe opnieuw verbeterde | ||
pannen. Deze voormalige boerderij is voor andere doeleinden verbouwd. Voor het pand | |||
gangen zijn van gele baksteen. De gang op de begane grond naar de kapel wordt verlicht door vijf paraboolvormige vensters met openslaande ramen. De overige gangen hebben rechthoekige stolpramen. De vensterbanken zijn van zwart marmer. | staan vier ltaliaanse populieren en kastanjebomen. | ||
Beschriiving interieur van het hoofdgebouw | |||
De hoofdingang geeft toegang tot een bescheiden hal van baksteen met tongewelf. | |||
Loodrecht op de hal strekt zich over de gehele lengte van het pand een gang uit. Aan | |||
deze gang liggen zowel op de begane grond als op de verdieping aan de voorzijde de | |||
wooneenheden voor de bejaarden en aan de achterzijde naar de tuin en binnenplaatsen | |||
gericht de badkamers, keukens, wc's, trappen en lift (een Starlift uit 1934 in een glazen | |||
schacht). | |||
Dit gedeelte van het gebouw is onderkelderd. Hier bevinden zich de werkplaatsen en de | |||
winkel. De zolder is met schotten opgedeeld in afzonderlijke ruimten die dienden als | |||
droogzolder, strijk- en mangelkamer, zuster- en mannencellen. | |||
De rechter helft van het hoofdgebouw is aan de achterzijde uitgebouwd tot een carré | |||
rondom een binnenhof. In de eenlaags vleugels aan de buitenzijde van de binnenhof zijn | |||
de woonvertrekken van de zusters gelegen (de zgn. Kerkstraat). | |||
ln de linker achterhoek van het carré staat de kapel. De verbindende centrale as tussen | |||
hoofdgebouw en kapel fungeert als dubbele gang over twee verdiepingen naar enerzijds | |||
de kapel en anderzijds naar een linker vleugel waarin de refter en vertrekken van de | |||
zusters zijn gesitueerd. De baksteenwanden in de gangen worden horizontaal geleed | |||
door speklagen van groen geglazuurde baksteen. Bovendien is de onderste helft van de | |||
wanden in geglazuurde bruin/rode 'baksteen uitgevoerd. De tongewelven boven de | |||
gangen zijn van gele baksteen. De gang op de begane grond naar de kapel wordt | |||
verlicht door vijf paraboolvormige vensters met openslaande ramen. De overige gangen | |||
hebben rechthoekige stolpramen. De vensterbanken zijn van zwart marmer. | |||
De kapel. | |||
De eenbeukige kapel heeft een omvang van vijf traveeên. Hierop sluit een polygonale | |||
absis aan met een halfrond bakstenen meloengewelf. De ingang met de zangerstribune | |||
erboven nemen twee traveeên in beslag terwijl het schip een omvang heeft van drie | |||
traveeên. . | |||
Een grote getoogde opgeklampte deur geeft toegang tot de kapel. De eerste en tweede | |||
travee bevinden zich onder de zangerstribune en worden overspannen door gedrukte | |||
tongewelven van baksteen. Hier zijn links en rechts een biechtstoel ingebouwd met | |||
eikehouten paneeldeuren en lambrizering. De tribune wordt ondersteund door twee | |||
achthoekige marmeren zuilen en twee muurpilasters. De verbindende rondbogen zijn | |||
gedrukt. Op de tribune staat een orgeltje in gotische stijl. Het spitsboogvenster naar de | |||
binnenplaats boven de ingang is voorzien van bakstenen montants. | |||
De opstand van het schip en de absis: | |||
De bakstenen wanden met muur- en hoekpilasters en groene speklagen zijn geheel | |||
geglazuurd. De pilasterskapitelen met bloktandlijst zijn van zwart marmer. De pilasters | |||
vangen de druk op van de paraboolvormige gordelbogen. De lichtbeuk bestaat per | |||
travee uit één paraboolvormig venster met glas-in-lood onder een gewelfkap. | |||
Jan van Amstelstraat 33 pagina 3 | |||
Paraboolvormige bakstenen gewelven met graat overspannen de kapelruimte. | |||
De vensters van het schip met glas-in-lood tonen engelen met tekstbanderollen. De | |||
Paraboolvormige bakstenen gewelven met graat overspannen de kapelruimte. | afgeschuinde vensterdorpels zijn van zwart marmer. De bakstenen in de muurvelden | ||
De vensters van het schip met glas-in-lood tonen engelen met tekstbanderollen. De afgeschuinde vensterdorpels zijn van zwart marmer. De bakstenen in de muurvelden rondom de vensters zijn uitwaaierend gemetseld. Onder de vensters bevinden zich polychroom geschilderde kruiswegstaties van G. van Geffen uit 1949. | rondom de vensters zijn uitwaaierend gemetseld. Onder de vensters bevinden zich | ||
Boven het | polychroom geschilderde kruiswegstaties van G. van Geffen uit 1949. | ||
boven het Johannesaltaar rechts van de absis een venster met een voorstelling in glas-in-lood van Maria die brood uitdeelt aan kinderen. | Boven het Mariaaltaar links van de absis is een paraboolvormig venster aangebracht | ||
Voor de hoge doorgang naar de absis staat een lage marmeren communiebank in twee delen met vier treden van wit geaderd zwart marmer ertussen. Het hekwerk van messing in de communiebank toont links een vis met mand en korf en rechts een voedende pelikaan. In het schip staan twee rijen | met een voorstelling in glas-in-lood van de annunciatie. Op dezelfde plek bevindt zich | ||
Onder de absis bevindt zich een | boven het Johannesaltaar rechts van de absis een venster met een voorstelling in glas- | ||
in-lood van Maria die brood uitdeelt aan kinderen. | |||
eigen bloed in leven houdt (symbool van Christus), een kelk met hostie, een schaal met vis en broden en een drinkend hert. | Voor de hoge doorgang naar de absis staat een lage marmeren communiebank in twee | ||
Aan de linkerzijde van de absis grenst een berging en aan de rechterzijde de sacristie. | delen met vier treden van wit geaderd zwart marmer ertussen. Het hekwerk van | ||
De deuren en het meubilair in de sacristie zijn van | messing in de communiebank toont links een vis met mand en korf en rechts een | ||
voedende pelikaan. In het schip staan twee rijen eikehouten kerkbanken op een | |||
tegelvloer met zwart en rood geglazuurde strips. | |||
Onder de absis bevindt zich een ldrinklwaterbekken ofwel cisterne. Tegen het zwart | |||
marmeren hoogaltaar in de absis zijn wit geaderde rode marmer platen geplaatst | |||
waarop het inschrift: 'geloofd zij jezus christus'. Op het tabernakel van messing staat | |||
het inschrift: 'Frumentum electorum' en vier korenhalmen. | |||
ln de absiswand zijn vier paraboolvormige vensters aangebracht met van links naar | |||
rechts voorstellingen in glas-in-lood van een pelikaan, die zijn eigen jongen met zijn | |||
eigen bloed in leven houdt (symbool van Christus), een kelk met hostie, een schaal met | |||
vis en broden en een drinkend hert. | |||
Aan de linkerzijde van de absis grenst een berging en aan de rechterzijde de sacristie. | |||
De deuren en het meubilair in de sacristie zijn van eikehout. Vier paraboolvormige | |||
vensters met glas-in-lood verlichten de sacristie. | |||
Motivatie tot Qlaatsíng | |||
Het pand is een goed en gaaf voorbeeld van een mengeling van architectuurstijlen | |||
ltraditionalisme en Amsterdamse school elementen) zoals die worden toegepast door de | |||
architect Van Liempd. Met name de monumentale voorgevel, de haaks daarop staande | |||
centrale as en de kapel hebben bijzondere architectonische waarde (l.1,2,3,5,6.). Het | |||
object vormt met bijgebouwen, grachten en beplanting een karakteristiek geheel | |||
lII.1,5.). Het object heeft bijzonder sociale en cultuur-historische betekenis en getuigt | |||
van een geestelijke ontwikkeling (lll.1,3,4.). | |||
Kadastrale aanduidíng en tenaamstel/ing | |||
Sectie H 3068 | |||
Soort recht: recht van eigendom | |||
gerechtigde: Stichting Schijndelse Verzorgingscentra | |||
adres: Deken Baekersstraat 83 | |||
woonplaats: 5482 JD Schijndel | |||
== '''Fotoalbum''' == | |||
= | Fotoalbum [https://www.heemkundekringschijndel.nl/InstantWebsite-alg-2019/?diw-id=brabantcloud_enb-83-beeldmateriaal_enb-83.beeldmateriaal-620b3fa2-a2d8-796c-eae1-b8b9ca6947b7-2fb1071c-695e-5bdf-98eb-9f3e25e7a6fd/ Lidwina]<br> | ||
Fotoalbum Lidwina [https://www.heemkundekringschijndel.nl/InstantWebsite-alg-2019/?diw-id=brabantcloud_enb-83-beeldmateriaal_enb-83.beeldmateriaal-620b3fa2-a2d8-796c-eae1-b8b9ca6947b7-7b7fb8dc-55c4-eadb-9910-7b2ee213971a/ kapel] | |||
[[Categorie:Gebouwen]] | |||
[[Categorie:Ziekenhuis]] | [[Categorie:Ziekenhuis]] | ||
[[Categorie: | [[Categorie:Gasthuis]] | ||
[[Categorie:Jan van Amstelstraat|Jan van Amstelstraat 33]] | [[Categorie:Jan van Amstelstraat|Jan van Amstelstraat 33]] | ||
[[Categorie:Kloosterorde]] | [[Categorie:Kloosterorde]] | ||