Bewerken van Jan Johannes van Heertum (1904 - 1972)

== '''Brief van missionaris Jan van Heertum, O Praem.<ref>Heemblad Rond die Cluse 15e jaargang nummer 1 bladzijden 22 tot en met 29</ref>''' ==

    

"Beste dorpsgenoten", Op zondag 20 en 27 juni hoefde ik niet te preken voor de missie en van deze gelegenheid heb ik gebruik gemaakt om een bezoek te brengen aan mijn neef Gijsbertus van der Spank, die in Guelph, Mid West Ontario, Kanada studeert voor veearts en aan verschillende andere Schijndelaren in die streek. Gaarne geef ik hierbij mijn indrukken van Kanada ten beste. In die veertien dagen heb ik bezocht: Janus van der Heijden, Frans den Ouden, Ad den Ouden en hun zuster Jo, Gijs van Esch, Toon van Weert, Marinus van Heeswijk, Bert van Kasteren, Piet Bolwerk, Nard Kuipers- van den Dungen, Nard van Goch, A. Koppens- van Schijndel, Vrouw van Schijndel en Jo, die hier op bezoek zijn, en last but not least Jan Vissers en Bert Vissers-Kraajevanger. Als een ooggetuige kan ik verzekeren dat zij het allemaal zeer goed maken in de nieuwe wereld en zo gauw ik in september terug kom in Schijndel zal ik trachten hun groeten bij hun familieleden persoonlijk over te brengen.<br> In bijna elk huishouden trof ik foto's aan van Deken [[G.L.J. van Dijk]] of Pastoor [[A.J. Pessers]]. Wel een bewijs dunkt me dat zij hun vroegere herder nog in ere houden en zijn vermaningen ter harte blijven nemen. Overal kreeg ik den indruk dat zij hun traditionele Hollandse degelijkheid willen handhaven. De Geestelijken hier spreken dan ook met veel lof over hun Nederlansche parochianen, dat zij zo trouwe kerkgangers en stoere werkers zijn. Diep in zijn hart waardeert elke Kanadees hun werklust en spaarzaamheid, twee eigenschappen waarin hij zelf meestal uitblinker is. Een professor vertelde me dat de Nederlandse emigranten goede burgers zijn. Een Hollander kan hier al licht werk vinden omdat hij bekend staat als een goede werker. Niet dat zij allemaal vast werk hebben heel het jaar door, maar zonder werk zijn ze nooit lang. Iedereen die een paar jaar in Kanada gewoond heeft, kon niet alleen voldoende sparen om zich een auto,frigidaire en meubelen aan te schaffen, maar heeft ook geld opzij kunnen leggen om een huis te kopen. Men moet in Holland heus niet denken dat de emigranten hier op een houtje moeten bijten of alles uit de mond moeten sparen om een beetje vooruit te komen. Zij zeggen allemaal dat zij hier beter eten dan ze in Holland gewend waren. Het leven is dan ook goedkoop. Ik zou haast zeggen 50 tot 70 percent goedkoper als in Nederland. Om enkele prijzen te noemen: suiker 10 cent per pond, rundvlees 43 cent, een fijn witbrood 15 cent, benzine 48 cent per gallon (4 liter) en voor tractors kost hij maar goed de helft. Voor 60 tot 70 dollar koopt men een goed confectiepak met twee broeken, voor 10 dollar een paar schoenen. Huishuur is ongeveer het enige dat duur is, vooral in de steden. Men kan hier een dollar verdienen als in Holland een gulden. <br><br>Voorbeelden spreken het best en daarom zal ik er enkele aanhalen.<br> Gijs van der Spank heeft maandelijks honderd dollar nodig voor de 7 maanden dat hij universiteit loopt. Dat is voor kost en kleer, boeken, leer en zakgeld. Universitaire studies zijn overal ter wereld duur. Deze som van 700 dollar kan hij echter makkelijk verdienen onder de 5 maanden vacantie. Omdat hij hard werkt en veel uren maakt, kan hij ook sparen voor de toekomst en voor zijn reis naar Holland over 3 jaar. In de vacantie van 1953 maakte hij elke week minstens 100 dollar. Er waren dagen dat hij meer dan 30 dollar maakte. Jammer genoeg weet ik niet hoeveel geld hij op de bank heeft staan. Anders zou het voorbeeld nog sprekender zijn, want ik geloof stellig dat het een flink bedrag is. Tussen haakjes mag ik er wel bij vertellen, dat hij in 1953 derde in zijn klas van 63 studenten stond en dit jaar tweede en dit niet tegenstaande het feit dat hij tijdens de studiemaanden nog twee uur dagelijks handenarbeid voor de universiteit gedaan heeft, waarvoor hij ook betaald werd.