U kunt ons steunen door lid van de Heemkundekring Schijndel te worden. Iedere dinsdagochtend zijn wij tussen 10 en 12 uur in de heemkamer: Cultureel Centrum 't Spectrum, Steeg 9 g, Schijndel. |
Bewerken van Adrianus van Weert (1918 - 1940)
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Deze bewerking kan ongedaan gemaakt worden. Hieronder staat de tekst waarin de wijziging ongedaan is gemaakt. Controleer voor het publiceren of het resultaat gewenst is.
Huidige versie | Uw tekst | ||
Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Infobox persoon | {{Infobox persoon | ||
| naam = | | naam = Janus van Weert | ||
| foto = [[Bestand:Janus van Weert 04.jpg|250px|thumb|Janus in burger te Schijndel.]] | | foto = [[Bestand:Janus van Weert 04.jpg|250px|thumb|Janus in burger te Schijndel.]] | ||
| tekst = | | tekst = | ||
Regel 17: | Regel 17: | ||
[[Bestand:Janus van Weert 02.jpg|400px|thumb|Het voltallige gezin van Weert eind jaren ‘30, Janus staat links achter zijn vader.]] | [[Bestand:Janus van Weert 02.jpg|400px|thumb|Het voltallige gezin van Weert eind jaren ‘30, Janus staat links achter zijn vader.]] | ||
[[Bestand:Janus van Weert 05.jpg|250px|thumb|Janus als gemobiliseerde in dienst in 1940.]] | [[Bestand:Janus van Weert 05.jpg|250px|thumb|Janus als gemobiliseerde in dienst in 1940.]] | ||
== '''Het gezicht van Janus van Weert. | == '''Het gezicht van Janus van Weert.''' == | ||
'''Van Schijndel naar de Grebbeberg...enkele reis, nooit retour''' | '''Van Schijndel naar de Grebbeberg...enkele reis, nooit retour''' | ||
Regel 24: | Regel 24: | ||
[[Johannes van der Eerden (1912 - 1940)|Jan van der Eerden]]<br> | [[Johannes van der Eerden (1912 - 1940)|Jan van der Eerden]]<br> | ||
[[Antonius Johannes Maria van Liempd (1906 - 1940)|Antoon van Liempd]]<br> | [[Antonius Johannes Maria van Liempd (1906 - 1940)|Antoon van Liempd]]<br> | ||
Piet van Rozendaal<br> | |||
Wim van de Schoot<br> | |||
Janus van Weert<br> | Janus van Weert<br> | ||
Regel 31: | Regel 31: | ||
=== '''Familie''' === | === '''Familie''' === | ||
Janus kwam uit een groot Schijndels gezin. Een landbouwgezin van 10 kinderen. Hij was het derde kind, de tweede zoon, van | Janus kwam uit een groot Schijndels gezin. Een landbouwgezin van 10 kinderen. Hij was het derde kind, de tweede zoon, van Johannes van Weert (20 okt 1889 - 21 februari 1954) en Adriana Heesakkers (12 mei 1888- 4 juli 1950). Dit koppel trouwde op 27 oktober 1914 te Schijndel en kregen achtereenvolgens de volgende kinderen: | ||
* Johannes van Weert (Jan), geboren te Schijndel op 22 juli 1915 | |||
* Anna Maria van Weert (Marie], geboren te Schijndel op 11 oktober 1916 | |||
* Adrianus van Weert (Janus), geboren te Schijndel 20 oktober 1918 | |||
* Wilhelmina Maria van Weert (Mien), geboren te Schijndel op 7 januari 1920 | |||
* Marinus van Weert (Mies), geboren te Schijndel op 19 oktober 1921 | |||
* Hendrikus Marinus van Weert (Harrie), geboren 23 september 1923 | |||
* Lambertus Antonius van Weert (Bertus), geboren te Schijndel op 26 september 1924 | |||
* Maria Martina van Weert (Martha), geboren te Schijndel op 11 oktober 1926 | |||
* Antonius Johannes van Weert (Toon), geboren te Schijndel op 20 januari 1928 | |||
* Maria Augustina van Weert (Gusta), geboren te Schijndel op 27 augustus 1929 | |||
Volgens overlevering was Janus in zijn jeugd een eenvoudige, krachtige en vrolijke jongen. Zoals destijds niet ongewoon was hij al vroeg werkzaam in en om de boerderij van zijn ouders. Met die achtergrond ging hij als jongen van de boerderij in zijn jeugdjaren naar de R.K. [[Landbouwschool]], gelegen nabij de oude [[Servatiuskerk]] te Schijndel. | Volgens overlevering was Janus in zijn jeugd een eenvoudige, krachtige en vrolijke jongen. Zoals destijds niet ongewoon was hij al vroeg werkzaam in en om de boerderij van zijn ouders. Met die achtergrond ging hij als jongen van de boerderij in zijn jeugdjaren naar de R.K. [[Landbouwschool]], gelegen nabij de oude [[Servatiuskerk]] te Schijndel. | ||
Regel 42: | Regel 53: | ||
'''Batterij 6-veld'''<br> | '''Batterij 6-veld'''<br> | ||
Het kanon 6-veld kwam in gebruik bij het Nederlandse leger vanaf 1894. Nederland kocht eind 19e eeuw ruim 200 vuurmonden van dit type veldgeschut aan, welke na de Eerste Wereldoorlog zouden worden ingedeeld bij de Infanterie als infanteriegeschut. De bediening werd echter nog steeds bij de Artillerie geschoold en ondergebracht. Dit ondanks het gegeven dat deze batterijen dus geheel werden ingezet in een infanterie-omgeving, aangestuurd door infanteriecommandanten. In het toenmalige leger was dit vrij uitzonderlijk. | Het kanon 6-veld kwam in gebruik bij het Nederlandse leger vanaf 1894. Nederland kocht eind 19e eeuw ruim 200 vuurmonden van dit type veldgeschut aan, welke na de Eerste Wereldoorlog zouden worden ingedeeld bij de Infanterie als infanteriegeschut. De bediening werd echter nog steeds bij de Artillerie geschoold en ondergebracht. Dit dus ondanks het gegeven dat deze batterijen dus geheel werden ingezet in een infanterie-omgeving, aangestuurd door infanteriecommandanten. In het toenmalige leger was dit vrij uitzonderlijk. | ||
'''Het geschut 6-veld (uit voorschrift KMA Breda no 349 dd 1938)'''<br> | '''Het geschut 6-veld (uit voorschrift KMA Breda no 349 dd 1938)'''<br> | ||
De bediening van een geschut 6-veld bestond uit een stukscommandant en 3 kanonniers. In de meidagen van 1940 waren er ongeveer 49 batterijen 6-veld, ingedeeld bij de regimenten infanterie. Iedere batterij beschikte over een staf met een munitietrein en over 4 oude kanonnen 6-veld verdeeld over 2 secties. De sterkte was organiek 36 man en een commandant. Janus werd dus ingedeeld bij de 11e batterij. Later zou tragisch genoeg blijken dat deze van alle 49 batterijen de zwaarste verliezen zou lijden gedurende de meidagen van 1940. | De bediening van een geschut 6-veld bestond uit een stukscommandant en 3 kanonniers. In de meidagen van 1940 waren er ongeveer 49 batterijen 6-veld, ingedeeld bij de regimenten infanterie. Iedere batterij beschikte over een staf met een munitietrein en over 4 oude kanonnen 6-veld verdeeld over 2 secties. De sterkte was organiek 36 man en een commandant. Janus werd dus ingedeeld bij de 11e batterij. Later zou tragisch genoeg blijken dat deze van alle 49 batterijen de zwaarste verliezen zou lijden gedurende de meidagen van 1940. | ||
Het kanon 6-veld was onvoldoende geschikt voor het moderne gevecht. De vuurmond was weliswaar geschikt voor snelvuur en schoot granaten met een redelijke explosieve werking maar het was hoog, lomp en ongeremd. Dit betekende dat de 6-veld het beste opereerde in vaste opstellingen, waar de bediening een goede dekking tegen klein kaliber wapens en scherven had. Van deze vaste opstelling was echter tijdens de inzet van de 11e batterij 6- veld op de Grebbeberg geen enkele sprake. | Het kanon 6-veld was onvoldoende geschikt voor het moderne gevecht. De vuurmond was weliswaar geschikt voor snelvuur en schoot granaten met een redelijke explosieve werking maar het was hoog, lomp en ongeremd. Dit betekende dat de 6-veld het beste opereerde in vaste opstellingen, waar de bediening een goede dekking tegen klein kaliber wapens en scherven had. Van deze vaste opstelling was echter tijdens de inzet van de 11e batterij 6- veld op de Grebbeberg geen enkele sprake. | ||
=== '''Strijd op de Grebbeberg''' === | === '''Strijd op de Grebbeberg''' === | ||
Regel 73: | Regel 84: | ||
Daarna met het bataljon op de weg naar Wageningen opgemarcheerd tot ca. 300 meter voorbij den ingang van Ouwehand's Dierenpark; de batterij 6 veld aan het hoofd. | Daarna met het bataljon op de weg naar Wageningen opgemarcheerd tot ca. 300 meter voorbij den ingang van Ouwehand's Dierenpark; de batterij 6 veld aan het hoofd. | ||
Aldaar onverwachte gevechtsaanraking met den vijand; één der voorrijdende spannen wordt blijkbaar aangeschoten en verdwijnt in galop richting Oost. Dit stuk is niet meer te redden en is niet teruggezien. | Aldaar onverwachte gevechtsaanraking met den vijand; één der voorrijdende spannen wordt blijkbaar aangeschoten en verdwijnt in galop richting Oost. Dit stuk is niet meer te redden en is niet teruggezien. | ||
'''Onder vuur van den vijand uit alle richtingen de volgende opstellingen ingenomen:''' <br> | '''Onder vuur van den vijand uit alle richtingen de volgende opstellingen ingenomen:''' <br> | ||
In formatie eventueele pantsereenheden of andere doelen afgewacht, die evenwel niet zijn gezien. | In formatie eventueele pantsereenheden of andere doelen afgewacht, die evenwel niet zijn gezien. | ||
Tegen het invallen der duisternis aan de algemene terugtrekkende beweging van het grootste gedeelte van het Bataljon onder commando van den waarnemend Bataljonscommandant deelgenomen en, waar de paarden op 2 na waren gesuccombeerd,met handkracht de opstellingen gewijzigd.<br> | Tegen het invallen der duisternis aan de algemene terugtrekkende beweging van het grootste gedeelte van het Bataljon onder commando van den waarnemend Bataljonscommandant deelgenomen en, waar de paarden op 2 na waren gesuccombeerd,met handkracht de opstellingen gewijzigd.<br> | ||
Tekeningen tussen? | |||
In deze situatie viel de duisternis in; tusschen 22.00 en 23.00 uur zijn toen bij een overrompelende aanval van den vijand de bedieningen deels gedood, deels gewond, deels gevangen genomen en deels voor den vijand uitgedreven; het was onder deze omstandigheden ondoenlijk de stukken te redden of onbruikbaar te maken. | In deze situatie viel de duisternis in; tusschen 22.00 en 23.00 uur zijn toen bij een overrompelende aanval van den vijand de bedieningen deels gedood, deels gewond, deels gevangen genomen en deels voor den vijand uitgedreven; het was onder deze omstandigheden ondoenlijk de stukken te redden of onbruikbaar te maken. | ||
Regel 83: | Regel 96: | ||
De Commandant 11e Batterij 6 veld,<br> | De Commandant 11e Batterij 6 veld,<br> | ||
Reserve 1e Luitenant,<br> | Reserve 1e Luitenant,<br> | ||
[[Bestand:Janus van Weert 01.jpg|250px|thumb|Bidprentje Janus van Weert.]] | |||
=== '''Sneuvelen 12 mei 1940''' === | === '''Sneuvelen 12 mei 1940''' === | ||
Bovenstaande brengt met zich mee dat de echte overlijdensdatum van Janus vermoedelijk niet 13 maar 12 mei 1940 is. Deze eerste datum is de zogeheten aktedatum die ook door de Oorlogsgravenstichting gehanteerd wordt. De gemeente Rhenen zat destijds met een groot probleem inzake de registratie van de vele in die gemeente gesneuvelde soldaten. De krijgshistorische benadering doet dus de 12e mei als overlijdensdatum aanhouden. Dit wordt ook bevestigd door de vondst van het lichaam van Janus 6 dagen na zijn overlijden. | Bovenstaande brengt met zich mee dat de echte overlijdensdatum van Janus vermoedelijk niet 13 maar 12 mei 1940 is. Deze eerste datum is de zogeheten aktedatum die ook door de Oorlogsgravenstichting gehanteerd wordt. De gemeente Rhenen zat destijds met een groot probleem inzake de registratie van de vele in die gemeente gesneuvelde soldaten. De krijgshistorische benadering doet dus de 12e mei als overlijdensdatum aanhouden. Dit wordt ook bevestigd door de vondst van het lichaam van Janus 6 dagen na zijn overlijden. | ||
Regel 101: | Regel 114: | ||
De bovengenoemde Nederlandse militair sneuvelde op 12 Mei 1940 voor de Straatwegingang van de dierentuin door granaatvuur. Werd daar gevonden in de struiken op 18 Mei 1940. Op dezelfde dag begraven in het 5e Hollandse graf paal 21. | De bovengenoemde Nederlandse militair sneuvelde op 12 Mei 1940 voor de Straatwegingang van de dierentuin door granaatvuur. Werd daar gevonden in de struiken op 18 Mei 1940. Op dezelfde dag begraven in het 5e Hollandse graf paal 21. | ||
=== '''Graf''' === | === '''Graf''' === | ||
Direct na het sneuvelen van Janus was er dus geen sprake van een veldgraf. Zoals hierboven is te lezen werd zijn lichaam op 18 mei 1940 gevonden in de struiken bij de ingang van de straatweg en zijn overschot werd in eerste instantie door de autoriteiten begraven in het ‘hollandisches grab 5 nr 21, regiment unbekannt’ | Direct na het sneuvelen van Janus was er dus geen sprake van een veldgraf. Zoals hierboven is te lezen werd zijn lichaam op 18 mei 1940 gevonden in de struiken bij de ingang van de straatweg en zijn overschot werd in eerste instantie door de autoriteiten begraven in het ‘hollandisches grab 5 nr 21, regiment unbekannt’ | ||
=== '''Thuisfront''' === | === '''Thuisfront''' === | ||
Zijn ouders, broers en zusters hebben na zijn feitelijke overlijden nog lange tijd in onzekerheid verkeerd over het lot van Janus. Ruim anderhalve maand na het staken van de gevechten in mei 1940 verscheen op 20 juli 1940 | Zijn ouders, broers en zusters hebben na zijn feitelijke overlijden nog lange tijd in onzekerheid verkeerd over het lot van Janus. Ruim anderhalve maand na het staken van de gevechten in mei 1940 verscheen op 20 juli 1940 deze oproep in het ‘Noordbrabantsch Dagblad voor het huisgezin’:<br> | ||
Foto?<br> | |||
Harrie, een broer van Janus, welke in het Seminarie te Haaren verbleef hield in die periode een fotoalbum bij waarin hij schreef: | Harrie, een broer van Janus, welke in het Seminarie te Haaren verbleef hield in die periode een fotoalbum bij waarin hij schreef: ‘op 10 mei 1940 raakte Nederland in oorlog. Wij verlieten het seminarie, maar er waren ook droeverige gevolgen; 13 mei 1940 verloren mijn ouders hun tweede kind’ | ||
In de nadagen van 1940, nadat het thuisfront uiteindelijk het treurige nieuws van zijn sneuvelen ontvangen had, kreeg Janus een eerste grafsteen. Gedurende die periode hadden familieleden nog de gelegenheid een eigen steen te plaatsen op het graf. Op de eerste grafsteen van Janus stond te lezen: | In de nadagen van 1940, nadat het thuisfront uiteindelijk het treurige nieuws van zijn sneuvelen ontvangen had, kreeg Janus een eerste grafsteen. Gedurende die periode hadden familieleden nog de gelegenheid een eigen steen te plaatsen op het graf. Op de eerste grafsteen van Janus stond te lezen: | ||
'''‘Hier rust onze lieve zoon, broer en kameraad, Adr. van Weert. Geb. te Schijndel 20 oktober 1918 en gesneuveld te Rhenen 13 mei 1940’'''<br> | '''‘Hier rust onze lieve zoon, broer en kameraad, Adr. van Weert. Geb. te Schijndel 20 oktober 1918 en gesneuveld te Rhenen 13 mei 1940’'''<br> | ||
'''Eerste grafsteen 1940'''<br> | |||
Foto?<br> | |||
Gedurende de oorlogsjaren en erna bezochten diverse broers enkele malen het graf op de Grebbeberg. Dit was geen eenvoudig ritje. Met de fiets vanuit Schijndel, via het veer bij Rhenen naar de Greb. Na de bevrijding in 1945 was het gehele gezin Van Weert aanwezig bij een grote herdenking op de Grebbeberg. Janus zijn broer schreef hierover in zijn fotoalbum: ‘24 mei 1945 had er een herdenking plaats op de Grebbeberg. Prins Bernard voerde het woord. .... een gebed voor Janus’. | Gedurende de oorlogsjaren en erna bezochten diverse broers enkele malen het graf op de Grebbeberg. Dit was geen eenvoudig ritje. Met de fiets vanuit Schijndel, via het veer bij Rhenen naar de Greb. Na de bevrijding in 1945 was het gehele gezin Van Weert aanwezig bij een grote herdenking op de Grebbeberg. Janus zijn broer schreef hierover in zijn fotoalbum: ‘24 mei 1945 had er een herdenking plaats op de Grebbeberg. Prins Bernard voerde het woord. .... een gebed voor Janus’. | ||
Regel 119: | Regel 138: | ||
Janus zijn broer plaatste in zijn album een foto met onderschrift ‘de graven waren uniform gemaakt’. | Janus zijn broer plaatste in zijn album een foto met onderschrift ‘de graven waren uniform gemaakt’. | ||
foto? | |||
De Oorlogsgravenstichting gedenkt ongeveer 180.000 Nederlandse oorlogsslachtoffers......Al deze mensen hebben een verhaal, soms indringend soms kort of eenvoudig. Wij geloven dat het vertellen van deze verhalen bijdraagt aan het besef dat vrede, vrijheid en veiligheid niet vanzelfsprekend zijn. Wij houden de herinnering aan deze mensen levend door hun verhalen te verzamelen en te delen....’ | De Oorlogsgravenstichting gedenkt ongeveer 180.000 Nederlandse oorlogsslachtoffers......Al deze mensen hebben een verhaal, soms indringend soms kort of eenvoudig. Wij geloven dat het vertellen van deze verhalen bijdraagt aan het besef dat vrede, vrijheid en veiligheid niet vanzelfsprekend zijn. Wij houden de herinnering aan deze mensen levend door hun verhalen te verzamelen en te delen....’ | ||
[[Categorie:2e Wereldoorlog]] | [[Categorie:2e Wereldoorlog]] | ||
[[Categorie:Weert | [[Categorie:van Weert|Adrianus van]] | ||
[[Categorie:Landbouwer]] | [[Categorie:Landbouwer]] | ||
[[Categorie:Militair]] | [[Categorie:Militair]] | ||
{{DEFAULTSORT:Weert | {{DEFAULTSORT:Weert A. van}} | ||