Bewerken van Servatiuskerk Wijbosch 1951

{{Sjabloon:UnderConstruction}}
{{Infobox gebouw
| naam          = Servatiuskerk.
| afbeelding    = Kerkstraat 04 - 02.jpg
| tekst         = Kerkstraat 4.
| locatie       = 
| gebruik       = Kerkgbouw.
| start         = 
| gereed        = 1951.
| opening       = 
| sluiting      = 
| bescherming   = 
| antenne/spits = 
| hoogte top    = 
| status        = 
| bouwkosten    = 
| bouwstijl     = Delftse School.
| hoogte dak    = 
| monumentnummer= 
| monumentstatus= Gemeentemonument GM7278
| verdiepingen  = 
| liften        = 
| architect     = J. van Halteren.
| eigenaar      = 
| ingenieur     = 
| aannemer      = 
| ontwikkelaar  = 
}}

== '''Servatiuskerk Wijbosch 1951''' ==

=== '''Monumenten Inventarisatie Project 1990''' ===

Sint Servatiuskerk - Pastorie Vincentiushof 1951.<br>

Architect J. van Halteren. <br>
Delftse School.<br>
Baksteen, tufsteen. Eenvoudig glas-in-lood. Rondboogvensters en vensters met baksteenprofilering. <br>
Zadeldak, opnieuw verbeterde Hollandse dakpan. <br>
Pastorie: daarvoor een gazon met ceder en ligusterhaag. <br>
Vierruits openslaande vensters, segmentboogfries. <br>
Achter de kerk een kerkhof: vanuit het ijzeren toegangshek een orthogonale opzet, een grindpad leidt naar Calvarieberg met corpus van kalksteen aan houten kruis. Daarvoor de pastoorsgraven: de eerste 1839 - 1903 [[Johannes Caspar van Vroonhoven (1839 - 1903)|J.C. van Vroonhoven]]. Rechts vooraan kinderkerkhof. <br>
Bij de Calvarieberg twee platanen. Ligusterhaag rondom. <br>
Gaafheid, verzorgde architectuur. <br>
Beeldbepalend. Basilicale kerk met halfronde absis en bijgebouwen.<br>
[[Bestand:Kerkstraat 04 - 03.jpg|300px|thumb|Calvarieberg.]]
[[Bestand:Kerkstraat 04 - 04.jpg|400px|thumb|Kerkhof.]]

== '''Beschrijving uit de gemeentelijke monumentenlijst.''' ==

=== '''Typering, situering en bouwgeschiedenis''' ===
De St. Servatiuskerk staat samen met de pastorie op een rechthoekig perceel aan de Kerkstraat nabij de kruising met de Wijbosscheweg, Eerdsebaan en Schoolstraat.<br>
De vrijstaande basilicale kerk heeft een rechthoekige plattegrond met een rechthoekige uitbouw vooraan tegen de rechter zijgevel en een halfronde absis. De nokas van het
zadeldak loopt vrijwel parallel aan de Kerkstraat.<br>
De in september 1944 verwoeste kerk werd in 1951 herbouwd naar ontwerp van architect J.J.M. van Halteren.<br>
De smalle siertuin is aan de straatzijde afgezet met een iaag bakstenen muurtje met ezelsrug.
Het kerkhof ligt op een rechthoekig terrein achter de kerk met een coniferenhaag rondom. Een grindpad achter de ijzeren poort deelt het kerkhof in twee gelijke helften en leidt naar de calvarieberg achter op het terrein. Op de calvarieberg staat een houten kruis met een kalkstenen Christuscorpus. Het oudste graf van pastoor van Vroonhoven
dateert van 1903.<br>

=== '''Beschrijving van het exterieur''' ===
De gevels van de kerk zijn opgetrokken uit een groot formaat baksteen, genaamd kloostermoppen. De plint is voor de gevel uitgemetseld.<br>
De voorgevel is op de begane grond in de vorm van drie rondbogen op twee betonnen zuilen doorbroken naar een portaal. Het roosvenster boven het open zuilenportiek is
voorzien van bakstenen gebogen montants. De topgevel is voorzien van betonnen aanzetstenen en een afdekkende rollaag en wordt bekroond door een groot formaat tuit met ezelsrug. In de top is tegen de gevel een smeedijzeren klok bevestigd.<br>
Het eenlaags aanbouwseltje aan de linkerzijde is voorzien van een rondboogfries onder het ingeknikte zadeldak. De grotere uitbouw aan de rechterzijde heeft een fries met zigzag motief onder het ingeknikte tentdak. Op het dak staat een smeedijzeren kruis. Beide daken zijn gedekt met blauwe verbeterde Hollandse pannen.<br>
De zijgevels zijn verticaai geleed door halfhoge steunberen. Tussen de steunberen bevindt zich telkens één rondboograam met glas-in-lood. Onder het zadeldak, dat gedekt is met blauwe verbeterde Hollandse pannen, is een fries met zigzag motief ingemetseld. Het smallere maar hoger opgetrokken koorgedeelte wordt eveneens overkapt door een zadeldak. Op de nok is een open klokkentorentje gebouwd. De hoger opgetrokken gevels van het koorgedeelte zijn van het type tuitgevel zoals de voorgevel.<br>
In de zijgevels zijn drie gekoppelde rondboogramen aangebracht. De lage zij-aanbouwen onder zadeldak tegen het koor hebben wederom tuitgevels en zijn voorzien van meerdere rondboogramen.<br>
De halfronde absis tegen de achtergevel is voorzien van drie rondboogramen en een zigzag fries onder het dak dat gedekt is met leien in maasdekking.<br>

=== '''Beschrijving van het interieur''' ===
Een eikenhouten vleugeldeur in het open zuilenportaal geeft toegang tot een blind basilicale kerk met drie schepen en een aansluitend koor met absis, een sacristie links en een kinderkapel rechts. De doopkapel is geprojecteerd in een aanbouw vooraan tegen het rechter zijschip. Boven het inpandige portaal bevindt zich de zangers tribune onder een getoogde boog en met een houten overkragend balkon. Het inschrift van een hardstenen gedenksteen luidt:
::'''Me Posuit Adrianus J.E. Vissers Parochus in die Dominica S.S. Rosarii Anno dom 1951 7 oct.'''<br>

De ruimte links van het portiek met graatgewelf is ingericht als Mariakapel en voorzien van twee glas-in-lood ramen met voorstellingen van engelen met bloemen.<br>
De aanbouw aan de rechterzijde van het portiek is in gebruik als doopkapel. De vierkante ruimte met kloostergewelf is voorzien van drie rondboog glas-in-lood ramen.<br>
In het brede middenschip van vijf traveeën staan twee rijen eikenhouten kerkbanken op een rood plavuizen vloer. De opstand van het middenschip is als volgt. Rechthoekige
bakstenen bundelpijlers ondersteunen een rondboogarcade. Een pilaster vangt de druk op van het ijzeren spant van het zadeldak met open dakstoel. Tegen vier bundelpijlers
zijn houten beeldjes van de evangelisten bevestigd.<br>
De zijschepen met vlak plafond worden ritmisch geleed door bakstenen dwarsbogen op schalken. De glas-in-lood ramen in het rechter zijschip tonen voorstellingen van achtereenvolgens: landbouw, H. Oliesel, H. Eucharistie en H. Doopsel. Tegen de muur hangen geaquarelleerde kruiswegstaties uit 1991. Op het einde van het rechter zijschip
staat een St. Servatiusaltaar. De glas-in-lood ramen in het linker zijschip tonen voorstellingen van achtereenvolgens: ambacht, H. Huwelijk, H. Priesterschap, H. Biecht
en H. Vormsel. In beide zijschepen bevindt zich een biechtstoel.<br>
In het hoger gelegen koor met graatgewelf staat een altaar van travertin. De rechter muur is doorbroken door twee rondbogen op een zuil en is bovenin voorzien van drie
rondboog glas-in-lood ramen. Een rondboogdeur in de linker muur leidt naar de sacristie.<br>

Voor de absis met kalot staat het hoogaltaar met koperen tabernakel met engelen in reliëf en een koperen Christuscorpus op een smeedijzeren kruis. De drie glas-in-lood
ramen in de absis zijn voorzien van voorstellingen met Maria voor de gestigmatiseerde Christus, Christus met de twaalf apostelen en een zegende Christus boven een bisschop die hosties uitdeelt.<br>
De kinderkapel met plavuizen vloer en open dakstoel heeft glas-in-lood ramen met voorstellingen van: geloof, hoop, liefde, berouw, waarheid, vroomheid en de H. Aloysius Gonzaga.<br>

=== '''Motivatie tot plaatsing op de monumentenlijst''' ===
De ontwerper van dit gave pand is een adept van de architectuur van Kropholler.<br>
De kerk maakt onderdeel uit van een parochiecomplex bestaande uit kerkhof, dorpshuis en pastorie en krijgt in samenhang daarmee meerwaarde. <br>
Het markant in het dorp gelegen complex getuigt van een geestelijke ontwikkeling fase in Wijbosch.<br>

Kadastrale aanduidíng en tenaamstel/ing
Sectie E 4756
Soort recht: recht van eigendom
gerechtigde: De Roomsch Katholieke gemeente van Schijndel parochie van de
Heilige Servatius
adres: Kerkstraat 2
woonplaatsz 5482 EJ Schijndel.
Datum opname gegevens: 04-01-1993.
Behorend bi/` bes/uit d.d. 9 november 7993 van burgemeester en wethouders van de gemeente Schí/nde/.
M/j bekend, de gemeente secretar/s.




[[categorie: Gebouwen]]
[[Categorie:Kerkstraat Wijbosch|Kerkstraat 02-04]]