Welkom op Schijndelwiki - de encyclopedie voor Schijndel

U kunt ons steunen door lid van de Heemkundekring Schijndel te worden.

Klik HIER om lid te worden

Iedere dinsdagochtend zijn wij tussen 10 en 12 uur in de heemkamer: Cultureel Centrum 't Spectrum, Steeg 9 g, Schijndel.

Kampen landschap

Uit Schijndelwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Een interessante ontwikkeling binnen het Schijndels landschap is niet alleen de ontginning zelf, maar ook de vorming van heel veel kleine percelen. Wat de voortdurende ontginningen zelf betreft bieden de oude veldnamen een behoorlijk houvast. Van de 2800 verzamelde Schijndels perceelnamen is er een groot percentage dat rechtstreeks verwijst naar ontginningsactiviteiten.
Opvallend zijn de namen die eindigen op -braak zoals in Loosbraak, -kamp zoals in Heikamp, - veld zoals in Kerkveld, - land zoals in Armenland, - plak zoals in Franse Plak. Die lijst is nog met honderden voorbeelden uit te breiden.

Het dorpsbestuur had van de hertog ook permissie gekregen om stukken uit de gemeynt of de gemene gronden te mogen verkopen. Dat betekende dat van de grote heidevelden er steeds vrij kleine stukjes werden doorverkocht aan particulieren, die zo'n stuk grond vervolgens bewerkten, omheinden met bomen en allerlei heggen van schaarhout, zodat het vee binnen de omheining bleef. Zo’n verkoop vond vooral plaats op het moment dat de dorpsschulden hoog waren op gelopen, zoals bijvoorbeeld na kortstondige of langdurige oorlogen en de dorpskas zowat leeg was geraakt vanwege allerhande afdrachten aan de strijdende partijen.
Het was ook een prachtig middel om bepaalde projecten te kunnen financieren. Zo werd bijvoorbeeld ten behoeve van de bouw van het oude Raadhuis in de Hoofdstraat, gebouwd in 1791/1792, tot een bedrag van f 4.000,- aan heidegrond verkocht aan inwoners en van die opbrengst bouwde het dorpsbestuur een zeer fraai nieuw onderkomen. Maar ondanks al die verkopen bleef er nog aardig wat hei over, want na 1832, bij de invoering van het kadaster, bleken de Rooiseheide, het Wijboschbroek, de Schijndelseheide, de Molenheide, het Lieseinds Heike en het Holderheike tegen Gemonde nog vrij ongerepte stukken natuur te zijn.
Pas in de loop van de tweede helft van de 19e eeuw zijn die stukken oude heidegebieden verkaveld en in afzonderlijke percelen verdeeld.
Opvallend daarin zijn de vrij rationele verkaveling in grote blokken en de lange rechte doorgaande wegen door die gebieden. Je ziet ze in heel Brabant.