Welkom op Schijndelwiki - de encyclopedie voor Schijndel

U kunt ons steunen door lid van de Heemkundekring Schijndel te worden.

Klik HIER om lid te worden

Iedere dinsdagochtend zijn wij tussen 10 en 12 uur in de heemkamer: Cultureel Centrum 't Spectrum, Steeg 9 g, Schijndel.

Vieringen van Kerst- en Oud en Nieuw vroeger: verschil tussen versies

Uit Schijndelwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 1: Regel 1:
== '''De vieringen van kerst en oud en nieuw vroeger.''' ==
=== '''De vieringen van kerst en oud en nieuw vroeger.''' ===


'''Herinneringen'''<br>
'''Herinneringen'''<br>
Regel 26: Regel 26:
: Gedaagten aon ut kiendje Jeezus zen vurbê.
: Gedaagten aon ut kiendje Jeezus zen vurbê.


== '''De Kerstviering''' ==  
=== '''De Kerstviering''' ===  
Kerstmis Schijndel in de twintiger jaren van de vorige eeuw verschilt wel wat met vandaag de dag. Hier volgt een verslagje van toen, over mijn herinneringen aan Kerstmis.
Kerstmis Schijndel in de twintiger jaren van de vorige eeuw verschilt wel wat met vandaag de dag. Hier volgt een verslagje van toen, over mijn herinneringen aan Kerstmis.


Regel 38: Regel 38:
Kerstdag zelf werd gevuld met spelletjes, familiebezoek en heel lekker eten, want koken, dat konden alle moeders in die tijd uitzonderlijk!
Kerstdag zelf werd gevuld met spelletjes, familiebezoek en heel lekker eten, want koken, dat konden alle moeders in die tijd uitzonderlijk!


== '''Van Oud- naar Nieuw.''' ==
=== '''Van Oud- naar Nieuw.''' ===
Dat was vroeger gedurende een aantal jaren een bijzondere gezellige gebeurtenis bij ons in de grote keuken en ook in de grote huiskamer. Op Oudejaarsavond kwamen dan een aantal personeelsleden van mijn vader bij ons Oudjaar vieren. o.a. Jan Huberts, Driek van der Rijdt, Januske v.d.Dungen, Tinus v.d. Besselaar, die met rangeren een arm verloren had, Janus Gevers, ploegbaas Daamen en Jef Barten. Jef Barten was de man van van Gend en Loos, hij moest veel werken met het spoorwegpersoneel, zodat hij jaarlijks zorgde voor een vaatje bier.
Dat was vroeger gedurende een aantal jaren een bijzondere gezellige gebeurtenis bij ons in de grote keuken en ook in de grote huiskamer. Op Oudejaarsavond kwamen dan een aantal personeelsleden van mijn vader bij ons Oudjaar vieren. o.a. Jan Huberts, Driek van der Rijdt, Januske v.d.Dungen, Tinus v.d. Besselaar, die met rangeren een arm verloren had, Janus Gevers, ploegbaas Daamen en Jef Barten. Jef Barten was de man van van Gend en Loos, hij moest veel werken met het spoorwegpersoneel, zodat hij jaarlijks zorgde voor een vaatje bier.



Versie van 1 apr 2020 15:40

De vieringen van kerst en oud en nieuw vroeger.

Herinneringen

In de loop der jaren zijn er nogal wat veranderingen ontstaan in het vieren van beide hoogtijdagen. Het voornaamste verschil is ongetwijfeld de komst van cadeautjes met Kerstmis. Vanouds was 5 december Sinterklaasavond en de volgende morgen het tijdstip om elkaar te verrassen met geschenken, dat gebeurde in geheel Nederland en praktisch in elk gezin. Geleidelijk aan is men echter begonnen om ook met Kerstmis elkaar cadeaus te geven, niet in het minst door de commercie daartoe aangezet. De Kerstman kwam in beeld. Onder die kerstbomen liggen dan ook allerlei pakketjes uitgestald. Sinterklaas verliest wel wat klanten, maar blijft toch nog volop zijn goede, spannende werk doen!

Helaas gaat Kerstmis gestaag uitgroeien tot een zakelijk, zelfverheerlijkend feest en verdwijnt de oorspronkelijke gedachte, de geboorte van Christus. Zal het Kerstfeest verder verworden tot het onderstaande?

KORSMIS
De miste minse hebbe ut ammol geheurd
wettur hil veul jorre geleeje is gebeurd
jao, toen wier toch ut kiendje Jeezus gebôre
vur miljoene minse ist nog nie verlôre.
Durrum denke wellie mi Korsmis daoraon trug
nie te lang, efkus mar, want we leeve vort vlug
dus nor un mis in de kerruk dè kan nog krèk
dan mi de waage rap nor oewen ège stèk.
Daor stao hilveul eete en drinke te waagte
kiendje Jeezus is weg uit onze gedaagte
mi worstebreujkus, kojkus, balkunbrêij en zult
brandewijn mi suiker, wordt de maag guuwd gevuld.
Dan gaon we lûi, onbeskoft onderûit zakke
lulle over al oew ège ongemakke.
Korsmismèrrege waar toch wir gezellig hê?
Gedaagten aon ut kiendje Jeezus zen vurbê.

De Kerstviering

Kerstmis Schijndel in de twintiger jaren van de vorige eeuw verschilt wel wat met vandaag de dag. Hier volgt een verslagje van toen, over mijn herinneringen aan Kerstmis.

Om vier uur vroeg in de morgen, dikwijls bitter koud, was de nachtmis in de Sint Servatiuskerk en wij moesten een half uur lopen vanaf het treinstation naar de kerk, waar het ook ijskoud kon zijn. De kerk zat altijd bomvol en velen moesten de gehele dienst achterin en in de zijgangen, staande volgen. Wij hadden een gezamenlijke kerkbank met de familie Van Raamsdonk (kapper en fotograaf in de Grootestraat, nu Hoofdstraat. Die kerkbanken werden jaarlijks verpacht aan de kerkgangers en hoe dichter bij het altaar hoe hoger er geboden werd op zo'n bank. Ja, er werd soms bijna om gevochten, maar voor de parochie bracht die verpachting veel geld op.

Die nachtmis bestond uit één Mis met drie Heren, de Pastoor en twee Kapelaans en direct daarna nog twee zogenaamd stille Missen. Alles samen duurden die plechtigheden ongeveer anderhalf uur. Onze kerk had een uitzonderlijk goed koor en als Jan Kooijmans, met een prachtige tenorstem zong, was het muisstil. Zijn Ave Maria en vooral zijn Panis Angélicum zullen wij ouderen nooit vergeten. Om te preken klom Pastoor Donders op de preekstoel en daar werd goed naar geluisterd. Pastoor H.J.M. Donders was overbekend in ons Land vanwege zijn functie als Bondsadviseur van St.Raphaël, de grote Bond van Spoor- en Tramwegpersoneel en Hoofdredacteur van het Bondsblad “Het rechte Spoor”. Ze noemden hem wel eens de kromme Donders van het rechte spoor, vanwege een schaatsongeval liep hij namelijk mank.

Na die Missen en stevig stappen, waren er thuis warme worstenbroodjes en chocolademelk. Lekker en gezellig, vader en moeder, onze Jo, ons Zus, ik (Theo Jansen geboren in 1922 en overleden in 2018) en ons Moena, de moeder van ons moeder. Dit samenzijn duurde maar kort want met mijn moeder mocht ik dan alle kaarsjes in de kerstboom aansteken. Dat deden we vlak voordat de trein van zes uur binnenreed. Wij hadden elk jaar een hele grote boom die door het personeel van mijn vader (stationschef) werd gehaald uit de grote dennenbossen aan de overzijde van het spoor. Die boom werd voor het grote raam tegen het perron geplaatst, prachtig opgetuigd zodat reizigers vanuit de trein er goed zicht op hadden en ook ’s avonds bij de treinen van acht en de laatste van tien over tien deden we dat. Kerstdag zelf werd gevuld met spelletjes, familiebezoek en heel lekker eten, want koken, dat konden alle moeders in die tijd uitzonderlijk!

Van Oud- naar Nieuw.

Dat was vroeger gedurende een aantal jaren een bijzondere gezellige gebeurtenis bij ons in de grote keuken en ook in de grote huiskamer. Op Oudejaarsavond kwamen dan een aantal personeelsleden van mijn vader bij ons Oudjaar vieren. o.a. Jan Huberts, Driek van der Rijdt, Januske v.d.Dungen, Tinus v.d. Besselaar, die met rangeren een arm verloren had, Janus Gevers, ploegbaas Daamen en Jef Barten. Jef Barten was de man van van Gend en Loos, hij moest veel werken met het spoorwegpersoneel, zodat hij jaarlijks zorgde voor een vaatje bier.

Aan vier tafels werd continu gekaart gerookt (pijp en sigaar) en gedronken. Meestal werd het toentertijd populaire kaartspel Katten gespeeld en mijn moeder en ons Moena zorgden voor stevige hapjes zoals brood met zult en balkenbrij. Om twaalf uur wenste men elkaar een Zalig Nieuwjaar en probeerde de een de ander als eerste Nieuwjaar te wensen. Men stak dan verrassend snel zijn hand uit: Zalig Nieuwjaar! Een sfeervolle bijeenkomst en de spanning steeg naar het jaarlijkse vervolg. Ja even na twaalven kwam Harrie van Liempd, zoon van boer/klompenmaker Gijs van Liempd, met zijn geweer naar het station. Iedereen liep naar buiten op het stationsplein en dan schoot Harrie twaalf knallen de lucht in, een onvergetelijke gebeurtenis en vervolgens kwamen er geluidsschoten terug vanuit het Hermalen en het Wijbosch. Er waren toen nog geen zevenklappers of Chinese bommen. Allen weer terug in het Station Schijndel begon Nico van Liempd voor te dragen en even later kwam Koster van Liempd, neef van Harrie en Nico, met heel oude voordrachten zoals “De schepping van Adam en Eva” en “De Kruiswegrekening van de pastoor van Bakel”. Deze sfeer is onvergetelijk voor mij en iedereen ging hierna voldaan huiswaarts.

Met Oud-Nieuw kon het soms bitter koud zijn, maar het was een warm feest voor iedereen met iedereen!