Welkom op Schijndelwiki - de encyclopedie voor Schijndel

U kunt ons steunen door lid van de Heemkundekring Schijndel te worden.

Klik HIER om lid te worden

Iedere dinsdagochtend zijn wij tussen 10 en 12 uur in de heemkamer: Cultureel Centrum 't Spectrum, Steeg 9 g, Schijndel.

Van de 19e naar de 20e eeuw

Uit Schijndelwiki
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Van de 19e naar de 20e eeuw[1][2][bewerken | brontekst bewerken]

1850 Inventaris Archief Schijndel 1811-1930 blad 2: "De landbouw is niet meer zo toereikend, daarom wordt meer toegelegd op de handel vooral in houtproducten o.a. hoepel en klompen”.

1851 A.J.L. van Bokhoven vermeldt aanwezigheid van 5 leerlooierijen.

1851 Op 19 juli zwaar noodweer; zeer grote hagelstenen bleven een dag daarna nog liggen ondanks het hete weer. Er is een schade van 80.000 gulden, waaronder vernietiging van de zeer goede oogst (hop-haver-boekweit-bonen), ook van fruit en groenten. Menige bomen zijn ontworteld en duizenden glasruiten zijn verbrijzeld.

1851 Op 25 augustus was er grote brand op de boerderij van de wed. Gijs Vugts. Hierbij ging de oogst, de varkens en veel brandhout verloren. Dankzij een gunstige windrichting bleven de naast gelegen huizen met strodaken gespaard.

1852 Eindelijk werd door de rechtelijke macht de verdeling van de heide tussen Schijndel en St. Oedenrode een feit.

1853 Oprichting van de St. Vincentiusvereniging. Door ontvangen giften tot een bedrag van fl. 1.967,99 kon er meteen een goede start gemaakt worden.

1854 De Vincentiusvereniging richtte een koehaarspinnerij op waar kinderen werk vonden.

1855 Het noord-westelijk deel van Schijndel kwam aan een overstroomd gebied te liggen ten gevolge van een dijkdoorbraak in Den Dungen.

1856 Schijndel kreeg een vergunning om een nieuw veerpont naar Dinther aan te schaffen fl. 500.--.

1856 Slechte gezondheidstoestand, 127 personen stierven aan “ zenuwenzinkenkoorts “.

1856 “Het gemeentearchief is alhier in verhouding van vele andere plaatsen nogal belangrijk en zou voor de geschiedenis dezer gemeente in het bijzonder, en voor de Meierij van ‘s Bosch en het kwartier van Peelland in het algemeen, veel licht kunnen verspreiden “.

1857 Door de Vincentiusvereniging werd aan de kinderen die in de koehaarspinnerij werkten fl. 750,-. uitbetaald. De vereniging hield ook nog fl. 98.17 1/2 over.

1857 Broeder Taurellus vermeldt: aanleg Zuid-Willemsvaart brengt veel verbetering voor Schijndel. Er voeren regelmatig stoomboten, beurtschepen, volksschuiten en pakschuiten door.

1859 De Vincentiusvereniging doet een oproep aan ouders om hun kinderen naar de koehaarspinnerij te sturen.

1859 Bosschenaar P. de Poorter wijst er tijdens de kamerdebatten op, dat Schijndel alsook Veghel en St. Oedenrode mogelijk aansluiting zouden krijgen op de spoorlijn omdat zij meer dan 1000 inwoners meer dan de stad Eindhoven bezitten. (Schijndel heeft in 1866: 5000 inwoners.) Schijndel is bereid gratis grond af te staan.

1860 Volgens een gemeenteverslag is er veel invoer: Steenkool - kalk - Duitschhout; uitvoer: Hop - Hoepelen, vooral naar België.

1861 Landbouw wordt veel minder, daarom wordt het vee steeds meer het artikel van de vooruitgang.

1864 In Schijndel worden genoteerd: 2193 runderen - 697 varkens - 619 geiten -792 schapen/11 kuddes; onder de runderen zijn: 37 trekossen en 13 slagtossen.

1865 De zustercongregatie bouwt een nieuwe school.

1865 Schijndel telt 7 leerlooierijen. Er is hier dan ook veel run aanwezig door de talrijke eikenbossen.

1866 Het verzoek van de gemeente om een postrit ‘s Bosch, Vught, St.M. Gestel, Schijndel, St. Oedenrode, Son-Breugel, Eindhoven wordt afgewezen.

1868 Dokter Herfst bedankt als “armengeneesheer”, aangesteld wordt P. Dobbelaere uit Best.

1870 De familie Bolsius starten Bolsius kaarsenfabriek/wasblekerij

1870 Br.Taurellus vermeldt: 1/8 van de bevolking woont in de kom (625)

(in 1930 blijkt dat 1/2 te zijn dus 2500 van de 5000)

1871 Schijndel verleend aan R.C. Kerkbestuur Eerde een renteloos voorschot als ondersteuning in de kosten van een nieuw te bouwen kerk met toren.

1873 Op 15 april overlijdt oud-burgemeester L. van Doorn.

1873 Op 15 juli werd de NBDS-spoorlijn Boxtel - Gennep - Wesel, het Duits Lijntje, in gebruik genomen, hetgeen de welvaart in Schijndel deed stijgen.

1873 Schijndel gaat de straten van de kom verlichten met petroleum lampen.

1874 13 mei groot feest wegens 25-jarig regeringsjubileum van Z.M. Koning Willem III.

1874 25 november Eervol ontslag gemeenteveldwachter F. Louwen, opvolger wordt W. Eekels.

1874 Tolheffing op den gemeentegrindweg wordt opgeheven.

1874 Burgemeester Wilhelmus Petrus Verhoeven wordt ontslagen. Nieuwe burgemeester wordt P.A. (Peter) Verhagen.

1876 Vergunning wordt verleend tot het oprichten van een leerlooierij aan: A. Verkuijlen, H. van de Waal en J. Schrijvers. (vermoedelijk een hervergunning in verband met nieuwe Hinderwet 2 juni 1875).

1876 De school van de Zusters van Liefde telt 300 kinderen waarvan de grootste helft kosteloos onderwijs krijgt.

1877 Er wordt een Botermijn opgericht in de onderlokalen van het Raadhuis.

1877 Willem Johannes de Vries wordt aangesteld als geëxamineerd veearts-keurmeester. Hij ontvangt fl. 150.-. p.j.

1877 De aanwezigheid van de spoorlijn brengt welvaart in Schijndel. De handel neemt toe als invoer vooral steenkolen, kalk, huiden, fransche schors en guano uit Duitschland als ook in uitvoer van leder, vlas, hop, lijnzaad, hoepels, vette kalveren, runderen en varkens. (in 1874 werden ook schoenen bij de uitvoer vermeld)

1879 Aanwezig zijn 6 leerlooierijen waarin 14 mannen werken.

1879 Aanbesteding verbouwingen: openbare school gegund aan H. Hermes voor f. 994, -. Raadhuis aan Ant. van den Einden voor f. 190,-.

1880 Bouw van de St. Servatiuskerk Wijbosch.

1880 Benoemd J.B. Michels tot hoofd van de openbare school in de kom.

1880 De Harmonie (opr.1848) wordt nieuw leven ingeblazen tijdens vergadering in herberg van Antonie Knicknie. (later Sepp. van den Akker “De Arend“) Er wordt tevens een nieuw bestuur gekozen.

1880 Aan Isaak en Abraham van de Waal wordt vergunning verleend tot oprichting van een Stoomkunstboterfabriek nabij het station.

1880 L.J.(Bertus) Bolsius zoon van dokter H.G.J. Bolsius, gehuwd met Irena Raupp, gekozen tot President van de Harmonie.

1881 Jhr. Wesselman van Helmond krijgt geen vergunning tot aankoop van grond in het Weiboschbroek voor exploitatie van een steenoven.

1881 De Harmonie Sint Cecilia geeft haar eerste concert na de strubbelingen in de herberg van Antonie Knicknie.

1882 J. de Poorter wordt aangesteld om nieuwe muzikanten te kweken. Een premie van f. 5,- wordt zijn beloning als de leerlingen tenminste klaar zijn.

1883 Aanleg weg Boxtel - Schijndel – Veghel.

1883 Eerste steenlegging van de Wijbossche Kerk (eerste kerkdienst in 1884, inwijding in 1887)

1883 Bij Koninklijk Besluit wordt uitgevaardigd dat oud-rechtelijke archieven van de gemeente dienen te worden overgebracht naar de rijksarchiefbewaarplaatsen. In vele gemeenten stuitte dat op verzet. De weerstand werd nog vergroot door opmerkingen van Bondam (1886-1905) die soms zeer scherp waren. Bondam kwam met Schijndel in conflict, omdat hij het archief van Schijndel had omschreven als een Augiasstal.

1884 J.F.M. Dobbelaere verkrijgt vergunning tot oprichting eener leerlooierij op zijn perceel A 3329 en onder bepaling dat het daarlangs gelegen voetpad (de huidige Meester Michelsstraat) niet tot rijweg met karren mag gebezigd worden.

1884 De Harmonie in problemen. Mogen de dames van de muzikanten nu wel of niet naar het concert?

1885 Schijndel heeft een nieuwe pastoor nl. Norb.Willibrordus Leonardus N.W.L. Baekers. (*1839 - +1920)

1885 Snorfiets niet nieuw bij de posterijen? In sept. 1885 plannen voor een driewielige velocipedes

1885 De weg St. Oedenrode - Schijndel is met fijn gehakte straatkeien verhard. Om slijtage van de hoeven van de paarden te vermijden kiezen de voerlui de zijden van de weg.

1885 Diligence van station naar St. Oedenrode in gebruik.

1886 Pontveer naar Dinther wordt opgeheven.

1887 Werkverschaffing aan 30 dagloners voor ontginning woeste gronden en onderhoud wegen. 110 kinderen mochten 's-middags via St. Vincentiusvereniging eten.

1887 Ned.Herv. Gemeente: Beheer der bezittingen. Genoemd worden twee huizen met schuren, erven en bouwland gelegen in Schijndel die overgedragen zijn van Maatschappij tot Bevordering van Welstand aan de Diaconie.

1888 Nogmaals problemen bij de harmonie. Omdat de dames niet worden toegelaten op het concert zeggen E. van de Waal en J. van Dijk hun lidmaatschap op.

1888 Aanbesteding school en onderwijzerswoning alsmede schoolmeubelen t.b.v. het gehucht Wijbosch. Gegund wordt aan P.A. Bloem aannemer te Boxtel de gebouwen voor fl. 8.550,-. En de meubelen aan L. Paaps te Veghel voor fl. 425,-. Hoofd der school wordt Hendrik van Gils, jaarwedde fl. 800,-.

1888 Swinkels uit Lieshout richt bierbrouwerij op 200 meter van Openbare Lagere School Hoofdstraat.

1889 Burgemeester P.A. (Peter) Verhagen neemt ontslag. Opvolger is Bernardus Johannes B.J. Hulshof.

1890 Het gaat niet goed met de harmonie. Voorzitter Bolsius vindt dat er dringend nieuwe muziek moet komen en ook een nieuwe kapelmeester, maar er is geen geld. Er wordt fl. 100,-. subsidie gevraagd, burgemeester Hulshof vindt echter dat de gemeentelijke financiën geen fl. 100,-. kan missen. Er kwam toch een nieuwe kapelmeester nl. de heer Jeuken.

1890 Aftreden burgemeester Hulshof, zeg maar weggejaagd. (zie spotlied). Opvolger wordt de in Schijndel geboren Hendrikus Lambertus H.L. Manders, 37 jaar. Hij overlijdt in 1919 na 20 jaar hier burgemeester te zijn geweest.

1891 De gemeente heeft een geschil met de diaconie inzake medicijnenvergoeding voor een kind.

1893 Mr. Bondam catalogiseert het archief van Schijndel.

1893 Nieuwe plannen bij de brandweer. Men wil oprichting van een vrijwillige brandweer. Er komt een commissie bestaande uit A.J. Bolsius, J. Gooijaarts en J.W. Timmermans.

1894 Politie en ambtenaren doen een nauwkeurig onderzoek naar schoorstenen en kachelpijpen.

1894 In Wijbosch komt een meisjesschool.

1895 Schijndel moet mede betalen aan oprichting van rijkstelefoon/telegraafkantoor in Gemonde.

1895 Mgr. W. van de Ven (geb.te Schijndel op 2 Juni 1834) door Paus Leo XIII benoemd tot huisprelaat en assistent bisschop bij den Pauselijk Troon. Hij wordt tevens tot Romeinsch graaf verheven tijdens zijn 61e verjaardag.

1895 30 juni Mrg. P. Leijten reikt het Eere Diploma uit aan Lambertus van Liempd, Adrianus Verhagen, Petrus Kastelijns en Marinus Pennings en aan de Wijbosschenaren Wilhelmus Hoogzaad, Wilhelmus van de Wijdeven en Joannes van Dinther.

1896 Gisbert Gijsselen, Raadsheer Den Bosch legateerde in 1494 aan de Predikheren de Lobbenhoeve en een rente van 12 rijksguldens en een pacht te Erp voor grafstede en jaargetijde in hun kerk. (vandaar het toponiem “De Prekers”)

1896 Leerlooierij van Andries Verkuijlen in de Heikant (nu Pastoor van Erpstraat) wordt gesloopt. Eerder (1884) vertrok looier Maurits van de Waal en 1885 Elias van de Waal (beide looierijen verdwenen)

1896 Verkoop grond in Wijbosch en Molenheide aan van der Elst uit Zaltbommel fl. 5,- per m2. Ook een gedeelte verhuurd voor fl. 4,- per m2.

1896 Weer mis bij de harmonie. Slecht bezoek concerten terwijl andere muziekgezelschappen volle zalen trekken. Jeuken wordt vervangen door Krever, en men zoekt combinatie met toneel. Gelukkig zijn er 9 Schijndelaren die fl. 95,-. bij elkaar brengen.

1897 Plechtige onthulling van het monument Jan van Amstel. “De Dageraad” verleent medewerking.

1897 De stoomtram doet zijn intrede. (op 26 juni verbinding met Den Bosch tot stand gekomen)

1897 J.W. van der Elst, steenfabrikant te Zaltbommel heeft heide in bruikleen gekregen ter leemdelving.

1897 Op 4 mei wordt de Boerenbond Schijndel opgericht. Voorzitter Toon Bolsius, (vrijgezel, bierbrouwer) en op 23 december van dat jaar de Boerenleenbank, kassier W. Kriellaars.

1898 Oprichting “Steenfabriek De Molenheide”.

1900 Er gaan geen meisjes meer naar de openbare school.

1900 Het aantal inwoners bedraagt 5585 (in 1925 = 7407, in 1940 = 9.600 , in 1945 = 10.008, in 1949 = 10.688)

1901 Mallens krijgt een Rijkstelefoonkantoor, nadat de Minister eerst inlichtingen heeft ingewonnen over de toestand betreffende fabrieken, nijverheid enz.

1901 Voorstel van B & W om een kwekerij aan te leggen in de tuin van H. van Osch tot eventuele beplanting van uitgedolven gedeelte Oude Molenheide (door van Elst) wordt goedgekeurd.

1903 Weijers uit Udenhout wil steenfabriek bouwen in de Aakendonk, A.Bolsius en A. van Heertum bepalen mede de grondprijs. Weijers vindt de prijs te hoog.

1903 Tijdens de opstelling stoet bedevaart naar Handel breekt ter hoogte van Hotel de Gouden Leeuw een paard los. Een meisje van 7 jaar raakt zo zwaar gewond dat zij nog dezelfde dag komt te overlijden. Een zekere Petrus van de Laar 38 jaar wilde het paard opvangen, werd daarbij verwond en stierf ten gevolgen daarvan.

1903 Martinus Neggers 30 jaar viel van de molen van Duffhues en overleed.

1903 Tot pastoor in Wijbosch benoemd A.F. van Roessel

1904 Gevestigd dokter J.N.J. Smulders. (ondervond veel tegenwerking van dr. A.A.M.P. Koolen. Smulders vertrok daarom in 1913 en werd opgevolgd door dr. Van Oppenraaij)

1904 Mallens wilde meer dan fl. 100,-. per jaar. Het werd uiteindelijk fl.50,-. hoger.

1905 De spreekcel was klaargekomen daarom werd het uiteindelijk bedrag voor Mallens nu fl. 200,-.

1905 Fanfare St. Cecilia bestaat 25 jaar. In de feestcommissie zitten Generaal Bernardus Reinerus Franciscus van Vlijmen, Bertus Bolsius, Dokter Koolen, Meester J.B. Michels en Wenstink, leeraar bij de zusters.

1906 Bouw van de meisjesschool. (nu (1990) gemengde St. Lambertus School)

1907 Grote brand bij landbouwer H. de Wit in het Wijbosch, vrijwel alles (ook het vee) kwam om.

1907 Groot Bloemencorso blijkens de in 1971 verkregen koperen medaille.

1907 B & W van Den Dungen keuren leerplan en schoolregelement goed. Kinderen uit Schijndel worden ook toegelaten.

1907 Bertus Bolsius benoemd tot president van de Raad van Toezicht der Boerenleenbank.

1907 Dokter Koolen gekozen tot voorzitter van de Fanfara St.Cecilia, als opvolger van de overleden Bertus Bolsius

1907 Invoering provinciale weggeldbelasting (o.a.fietsplaatje). (afgeschaft in 1939)

1908 De voor het verenigingsleven belangrijke L.J.Bolsius overleden.

1908 Nieuwe kapelmeester voor de fanfare wordt Roussel uit Den Bosch, belangrijkste taak wordt de fanfare om te zetten tot een harmonie.

1908 A.C.J.van Heertum (vader van Harrieke en de gezusters) gekozen tot president van de Raad van Toezicht van de Boerenleenbank

1909 Na zoveel jaren van weerstand mogen vanaf nu de leden van de harmonie ook inwonende vrouwelijke familieleden als introduce meebrengen naar concerten. Overigens ook zonen van 15 tot 18 jaar.

1910 Er komt grenswijziging in de Hervormde Kerk. St.Michielsgestel-Schijndel en Heeswijk-Dinther

1911 Op grond van kerkelijk voorschrift hebben de pastoors N.W.L. Baekers en van Roessel ontslag genomen als lid van de Raad van Toezicht Boerenleenbank. Opvolger wordt A.Schellekens (vader van Betsy Fassbender - Schellekens).

1911 Dr.Koolen neemt ontslag als president van de harmonie. On-collegialiteit met dokter Smulders is een van de hoofdredenen.

1911 Werkeloosheid door slapte in industrie vooral in de reepmakerij. Oorzaken: verpakking werd dozen en kistjes i.pl.v. vaatjes, houtprijzen sterk gestegen, grauwe repen voornamelijk bestemd voor de export kregen concurrentie.

1912 President van de harmonie wordt Harry Bolsius, Harmonie sluit zich aan bij Ned. Federatie van harmonie- en Fanfaregezeldschappen.

1913 Dokter Smulders verlaat Schijndel en wordt opgevolgd door dokter W.H.A. van Oppenraaij.

1913 Conflict tussen molenaar Jan de Backer en burgemeester Manders.

1914 Bouw van een postkantoor (nu lampenwinkel van Heerkens)

1914 Op 11 augustus luidden de kerkklokken. Er was oorlog uitgebroken, de Duitse keizer had de oorlog verklaard aan België. Vrij kort daarna kwamen met de trein uit Boxtel Belgische vluchtelingen naar Schijndel die ondergebracht werden in het patronaat en later onder de inwoners. De dames van Liempd Toon Bolsiusstraat, toen nog “De Kluis“ geheten zorgden voor de opvangregeling.

1914 Dokter Koolen viert 25 jarig ambtsjubileum. Een deel van de harmonie wil wel, een ander deel wil geen serenade brengen.

1914 De ontstane problemen in Harmonie Sint Cecilia worden opgelost door pastoor Baekers. Hij maakt er een kerkelijke harmonie van.

1914 President van de Harmonie werd Toontje (Antoon) Bolsius.

1914 In verband met de eerste Wereldoorlog zijn soldaten van het 10de regiment infanterie gelegerd in Schijndel. Bij Johannes van Herpen - van de Maat lag een zekere Herman van Rixel uit Rijswijk.

1915 Rond deze jaartelling is “de Klaoskaol” gedempt. Op die plek werd daarna het “vismijnen” gehouden d.w.z. er werd door de “afslagmeester” (lange tijd was dat Aorike Persons) een prijs genoemd. Deze prijs ging per muntje omlaag totdat er iemand riep “mijn”. Hij kreeg dan tegen die prijs “het mootje” (bosje- porsie).

1915 Bij gelegenheid van het zilveren ambtsjubileum kreeg burgemeester H.L. Manders een levensgroot schilderij (zijn eigen portret) aangeboden gemaakt door kunstschilder/tekenaar Toon Domburg.

1915 Vestiging van de breifabriek Jansen de Wit. (Hun eerste merk was “Mahama” aldus schreef Br.Taurellus over 1916)

1915 De eerste machine voor machinale klompenfabricage in werking gesteld bij firma Oerlemans.

1916 op 28 augustus overleed Johannes Andries van der Spank (vader van Pieter van der Spank) de stuwende kracht van de Boerenleenbank, tevens secretaris van die bank. Hij was ook gemeentesecretaris. Opvolger is Gijsbertus Pijnappels.

1916 Willem de Visser wordt lid van het bestuur der Boerenleenbank.

1916 Vanaf juni is een deel van het Korps Rijdende Artillerie, ook “De Gele Rijders” genoemd, ingekwartierd in Schijndel (tot begin 1919).

1916 In het Hotel De Zwaan, ook wel Hotel Gooijaarts genoemd, worden officieren van “De Gele Rijders” ingekwartierd.

1917 In september hielden enkele werknemers op initiatief van kapelaan Meijer een propaganda-avond om tot oprichting van een arbeidersbond te komen. Op 14 november werd een voorlopig bestuur gekozen.

1917 Opleving in de harmonie: J.A. van der Spank secretaris wordt opgevolgd door F.H. de Bruijn gemeentesecretaris en A. van Heertum penningmeester wordt opgevolgd door Carel Hutte, directeur van het postkantoor. Kapelmeester Roussel wordt opgevolgd door P.J.(Pietje) van Abeelen uit Tilburg. Christianus (Janus) van Liempd wordt onderdirigent.

1917 Oprichting Bouwvereniging “Huis en Erf”.

1918 Op 13 maart werd benoemd tot directeur van de Boerenleenbank Adr. Schellekens. Op 9 juni tot president van de Raad van Toezicht W. van Esch.

1918 Janus van Liempd, de architect neemt het initiatief om tot oprichting van de Bond van Harmonie en Fanfaregezelschappen kring Schijndel te komen: d.d. 16 juli sluiten hierbij aan: Berlicum, Best, Den Dungen, Heeswijk, St.Oedenrode en Schijndel. Later nog St.Michielsgestel, Orthen en Rosmalen. (In 1950 is de bond weer ontbonden)

1918 Huis en Erf krijgt rijksvoorschot van 100.000 gulden voor bouw van 24 arbeiderswoningen. Dit bedrag werd later op 20 december verhoogd tot 106.000 gulden.

1919 Op 6 juli overlijdt burgemeester Manders. Hij wordt opgevolgd door Johannes Joseph Janssens.

1919 Bij raadsbesluit wordt vastgesteld dat tijdens de kermisdagen mag worden gedanst: de meisjes op zondag tot 7 uur en andere dagen tot 6 uur de jongens alle dagen tot 10 uur. (als de meisjes naar huis zijn dansen de jongens met elkaar)

1919 Op 26 October werd de R.K. Openbare Leeszaal en Boekerij “St. Norbertus“ geopend in een van de zalen van het patronaat. Eerw. Heer Schots verricht de opening die wordt opgeluisterd door Mej. van Vlijmen en de heer F. Bolsius. De heer Van Velthoven hield als voorzitter van de vereniging een lezing.

1919 Brandweer meldt aanwezige blusmiddelen: 5 handbrandspuiten, 5 lantaarns, 10 brandhaken.

1920 26 februari overlijdt Mgr. Norbertus Willibr. Leon. Baekers.

1920 De raad besluit op 5 maart de subsidie aan de brandweer te verhogen. Hierdoor kon de brandweer het materiaal aanvullen met 1 handspuit en 200 meter slang.

1920 Voor het eerst wordt het electrisch net onder stroom gezet op 24 september.

1920 Antonie Johannes Vugts (* 26 maart 1868) overwinnaar Olympische Spelen te Antwerpen.

1920 Jansen de Wit vraagt ontheffing van fl. 525,-. belasting wegens slechte economie. Moet in 1921 duizenden guldens betalen aan personeel maar heeft zelf al sinds 1918 geen revenuen gezien.

1920 Tot pastoor benoemd H.J.M. Donders uit Tilburg.

1921 De Boschweg richt zelf een voetbalclub op, omdat de “heren” in het dorp meenden altijd te moeten spelen en anderen niet aan bod kwamen. De naam werd “Ever Quick” later vervangen door S.V. Molenheide omdat A. Boland beschermheer werd.

1921 Pastoor Donders schenkt de harmonie een nieuw vaandel. Dit belet dirigent P. van Abeelen niet om te dreigen met opstappen als de repetities niet beter bezocht worden.

1921 Bouw van de lagere jongensschool in de Pompstraat “St. Lambertus School“ door Gebrs. Van Crey uit Rosmalen voor fl. 97.800,-.

1922 P. van Abeelen vraagt ontslag als dirigent, hij is het behalen van slechts een tweede prijs niet gewend. Van Velthoven weet de zaak te redden. Hij eist beter repetitiebezoek en het op concours gaan te Wychen. Op 2 juli werden een Eerste en twee Tweede prijzen behaald. Abeelen blijft.

1922 Noord Brabantsch Duitschen Spoorweg van Boxtel naar Wesel wordt geliquideerd wegens steeds verdergaande rode cijfers.

1922 Op 1 oktober werd het H. Hartmonument onthuld op de hoek Kluisstraat/Hoofdstraat. Dit beeld werd geschonken aan Pastoor H.J.M. Donders bij gelegenheid van zijn zilveren priesterfeest.

1923 De Schijndelse kermis sinds 1849 of eerder gehouden op de laatste zondag van september, wordt verzet naar 3e zondag in Juli, het blijven vier dagen. In 1726 was de kermis in de 1e helft October.

1923 Parochie Wijbosch krijgt een eigen brandweer bestaande uit 2 brandspuiten en 70 m. slang.

1924 Minister Jhr.Mr.Chr. Ruys de Beerenbrouck bezoekt de Boerenleenbank te Schijndel, omdat deze een van de oudste maar ook de beste is.

1925 Jansen de Wit gaat gebruik maken van kunststofmaterialen voor de breierij.

1925 Tot ongenoegen van dirigent Van Abeelen behaalde de harmonie een tweede prijs te Tilburg. Daarom ging zij in 1926 nogmaals op concours te Grave. Daar werd het een Eerste prijs met lauwerkrans.

1925 W. Kriellaars, mede-oprichter van de Boerenleenbank en eerste kassier, overlijdt op 20 december. Zijn zoon W.A.M. Kriellaars volgt hem op.

1926 Jan Speeks weet Harrie van den Elzen en Marinus de Groot over te halen om tot oprichting van een nieuwe voetbalclub te komen. Naam H.V.V. = Heikantse Voetbalvereniging.

1926 Kapelaan Meijer verlaat Schijndel hij wordt pastoor en deken te Asten.

1927 Schijndelaar Kees van der Meijden werd beschuldigd van moord op zijn meisje Dientje Teraa uit Berlicum. Later bleek de oorzaak een verdwaalde kogel te zijn van een gildebroeder.

1927 Propagandaclub “Voor God en Vaderland” brengt een speciale Kerstkrant uit.

1927 Kapelaan Wouters neemt afscheid van Schijndel. Hij was in navolging van Pater Gerlacus van den Elsen een voorvechter voor de boeren.

1927 Op 6 mei officiele oprichtng van de voetbalclub Schijndel. De naam wordt niet H.V.V. maar H.V.C.

1927 Z.H. den Paus Pius XI gaf aan firma Bolsius kaarsenfabriek de status ”Hofleverancier”. De “Alpengloei“ fabriceerde altaar-, offer- en kerstkaarsen alsook devotielichtjes en bougies.

1928 Bouw van de O.L. Vrouw van de Rozenkrans kerk in de nieuwe parochie Boschweg.

1928 Op 18 october vond de opening plaats van het nieuwe Boerenbondsgebouw der afdeling N.C.B. Onthulling en inzegening van de eerste steen door oud-kapelaan J. Wouters, thans kapelaan in Haarsteeg.

1929 In het Wijbosch werd een nieuwe jongensschool gebouwd ter vervanging van die op de Wijbosscheweg.

1929 Jansen de Wit heeft een nieuwe betonbouw met een vloeroppervlak van 1728 m2. Ook werd de eerste Cottonmachine in gebruik genomen.

1929 Harrieke van Abeelen volgt zijn vader op als dirigent van de Schijndelse harmonie.

1929 De R.K.V.V. Schijndel neemt een nieuw speelveld in gebruik, een gehuurd terrein van Van der Schoot aan de Rooisendijk even voorbij de spoorwegovergang bij de z.g. “wissel”. Oude tramwagens deden dienst als kleedlokaal.

1929 Er was een speciale soort orchidee gevonden. J. van Giersbergen uit St.Michielsgestel kwam met de botanicus Kloos naar Schijndel om vast te stellen welke soort het was. Toch een Orchiplatanthera Chevallieriana? Vindplaats De Stok of Hoge Beek?

1929 Huis en Erf gaat in haar huizen electriciteit aanleggen.

1930 Gemeentesecretaris De Bruijn overleden, N.J.J. Verhagen volgt hem op.

1930 Harrieke van Abeelen behaalde tijdens het muziekconcours in Schijndel op 21 september een eerste prijs in de afdeling “Uitmuntend”. Het concours was zeer geslaagd, maar er was wel een tekort van fl. 1.500,-. Niet duidelijk was of de harmonie nu 50 jaar of 75 jaar bestond. Met de fanfare-jaren meegeteld werd het 75ste gevierd hoewel, de eerste oprichting was in 1848 dus 82 jaar geleden!

1930 Pastoor G.L.J. van Dijk aanvaardt het Algemeen Voorzittersschap van de harmonie. Harry Jansen, de oudste directeur van Jansen de Wit, werd lid van het hoofdbestuur alsook notaris J.F. Baggen. Gemeentesecretaris N. Verhagen werd de secretaris van de harmonie.

1930 Op 9 October besloot de Raad de gronden en panden t.w. een winkel-woonhuis van A.A.P. Voets en herenhuis van mevr. L.J. Bolsius-Raupp aan te kopen voor het inrichten van een marktterrein. De totale som bedroeg fl. 34.500,-. Het herenhuis werd meteen na de overdracht geëxploiteerd als Hotel-Café-Restaurant. (Hotel Van Roessel)

1930 Op den Boschweg werd de St. Aloysiusschool Boschweg gebouwd voor jongens. Later in het jaar ook de Maria-meisjesschool.

1931 Kapelaan Driessen verlaat Schijndel, hij wordt opgevolgd door Kapelaan Van Helvoirt.

1931 Dokter Koolen neemt ontslag als lid van het hoofdbestuur der harmonie. Hij wordt benoemd als Erelid. “Mister” H.J. Tibosch neemt zijn plaats later in 1933 in het hoofdbestuur in.

1931 De voetbalclub heet nu officieel “RKSV Schijndel“ en draagt de kleuren Geel-Blauw. Jan Speeks voert het secretariaat en is later 7 jaar de voorzitter, daarna 30 jaar vice-voorzitter.

1931 Dokter H.J.H.J. Verstraaten neemt de praktijk over van dokter Koolen.

1931 Dorpsgenoot Th. van Geffen wint de wisselprijs “De Zilveren Klomp“. De klomp blijft eigendom van de gemeente St. Oedenrode. Van Geffen kreeg een miniatuur daarvan.

1932 Oprichting van “De Jonge Werkman“ met als doel de jonge arbeiders gewend te maken aan een vakorganisatie. Deze vereniging verzamelde oud speelgoed, knapte dat op en bezorgde dat bij de “mindergegoeden” als St. Nicolaas geschenk.

1932 De tramverbinding Den Bosch - Eindhoven stopt met personenvervoer.

1932 De mensen werden ‘s nachts opgeschrikt door een aardbeving.

1933 Het gemeentehuis ondergaat een verbouwing. De daar gestationeerde brandweer moest uitzien naar een andere ruimte.

1933 Op 9 juli behaalde Harrie van Abeelen met de harmonie een groot succes. Een Eerste en Drie Ereprijzen vielen hen ten deel in Ellecom.

1933 Schijndel telt nog 25 handwerk klompenmakerijen en 13 machinale klompenmakerijen met een totale productie van 260.000 paar.

1934 Het nieuwe Zwembad Molenheide wordt verhuurt aan de stichting “Bad Molenheide“.

1934 Thans word ook het goederenvervoer per tram opgeheven.

1934 Aanleg van nieuwe voetbal/sportvelden met medewerking van Jansen de Wit.

1935 In augustus verscheen het boekje “Geschiedenis van de Gemeente Schijndel“ door Br. Taurellus.

1935 Jansen de Wit noteerde het aantal van 1000 arbeidskrachten.

1935 Op 14 juli behaalde de harmonie weer een eerste prijs nu te Lochem in de Ere-afdeling.

1936 De tramrails worden opgebroken.

1936 Afscheid van kapelaan Van Helvoirt, hij wordt opgevolgd door kapelaan Hellenberg Hubar.

1936 Het bestuur van de Boerenleenbank kiest Adr. van den Oetelaar tot directeur en W. de Visser tot onderdirecteur.

1937 Tot burgemeester van Schijndel wordt benoemd Willem Joseph Nicolaas W.J.N. Wijs, geboren in Den Helder.

1938 Uitgave van “Beknopte Historie van de Boerenleenbank van Schijndel“ door broer van de kassier A. Kriellaars.

1938 Oprichting van de Textielarbeidersbond door de werkliedenbond. Van de 950 werknemers van Jansen de Wit sloten zich er slechts 13 aan.

1938 Grootse viering van het 40 jarig regeringsjubileum van H.M. Koningin Wilhelmina in september.

1938 Dorpsgenoot H. van Kaathoven wint de Zilveren Klomp.

1939 Afkondiging mobilisatie. Het patronaat wordt ingevorderd door de militaire instantie.

1939 De harmonie behaalde de Vaandelafdeling op 15 augustus in Den Bosch.

1939 R.K.V.V. Schijndel behaalt kampioenschap van Zuid.

1939 Dorpsgenoot H. van Kaathoven behaalt voor de tweede maal de Zilveren Klomp.

1939 Huis en Erf laat huizen op het waternet aansluiten.

1940 Duitse leger trekt Schijndel binnen op zaterdag 11 mei.

1940 Dokter A.P.H. Cals vestigt zich als huisarts.

1940 Oprichting E.S.K.V. = Eerste Schijndelse Kleinveeteelt Vereniging op 8 december.

1942 Raad van Toezicht van de Boerenleenbank wordt aangevuld met Chr. Smits en Fr. van Heertum. Tot president wordt gekozen J. Timmermans.

1942 Schijndel wordt in blokken ingedeeld ter hulp en bescherming der bevolking bij onraad, brand of bombardementen. A. van Herpen als blokhoofd aangewezen.

1942 Op 31 juli arriveerden 18 Haarlemse kinderen om op verhaal te komen.

1942 N.K.V. Schijndel 60 jaar.

1944 Willem de Visser wordt gekozen tot directeur van de Raad van Toezicht der Boerenleenbank.

1944 Landing op 17 sept. van de 101e Airborn Divisie o.a. bij de molen in Eerde en Rooiseheide. Op 21 september waren we even bevrijd.

1944 Een Vale Gier aast boven de slagvelden tussen Schijndel en St.Oedenrode.

1944 Op 26 september gaat een gedeelte van het Schijndels archief door brand aangestoken door Duitsers verloren.

1945 A. Verkuijlen legt na 28 jaar het voorzitterschap van de werkliedenbond neer. Nieuwe voorzitter wordt Adr. Geerts. Kapelaan Chr. Vinken wordt Geestelijk Adviseur.

1945 Er is weer een beperkte mogelijkheid tot postverkeer met de omliggende plaatsen.

1945 Gemeentesecretaris Verhagen wordt gekozen tot voorzitter van de harmonie.

1945 Oprichting van een damclub. De naam De Vrolijke Schuivers (D.V.S.)

1945 Ook Schijndelse jongens moeten als soldaat vertrekken naar Oost Indië.

1946 H. Vorstenbosch volgt Geerts op als voorzitter van de werkliedenbond.

1947 Men gaat weer ter bedevaart naar Handel via de Heilige Familie.

1947 D.V.S. damclub wordt al meteen kampioen van de bond.

1947 Dokter van Oppenraaij viert zijn zilveren ambstjubileum.

1947 10e Schijndelse Revue.

1947 Boerenbond Schijndel viert op 23 december 50 jarig bestaan.

1947 R.K. Werkliedenbond wordt K.A.B.

1947 Dirigent Harrie van Abeelen overleden. Ton Kotter volgt hem als dirigent op.

1948 Drie gebroers Van Geffen nemen de eerste drie plaatsen in van de competitie. Dre is 1e.

1948 Oprichting van “Herwonnen Levenskracht“.

1948 Kapelaan Vinken wordt Bouwpastoor voor de Hoevenbraak.

1948 Afscheid van dokter Van Oppenraaij. Hij wordt opgevolgd door dokter Van de Meerendonk.

1949 Bouw van een noodkerk voor de Hoevenbraak. Inzegening St. Pauluskerk op 29 oktober.

1949 Dokter Martens kwam de vacante plaats innemen die ontstaan was doordat dokter Cals tijdens de granaatweken in oktober 1944 was gesneuveld.

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Heemblad Rond die Cluse 20e jaargang nummer 2 bladzijden 31 tot en met 36
  2. Heemblad Rond die Cluse 21e jaargang nummer 1 bladzijden 18 tot en met 26