Romeins olielampje

Een Romeins olielampje in Schijndel

Omstreeks 1975 is tijdens grondwerkzaamheden bij toeval een Romeins olielampje gevonden op het voorplein van de Boschwegse kerk in Schijndel. Het lampje lag boven op een berg zand. Het bleek dat dit zand is aangevoerd, waarmee ook het lampje op een secundaire vindplaats terecht is gekomen. De herkomst van het aangevoerde zand bleek nog te achterhalen. Het kwam van een zandrug die ongeveer 200 meter ten westen ligt van de Boschwegse kerk.

Het lampje is geheel compleet en heeft afmetingen van 85 x 60 x 39 mm. Het is een rond plat bakje dat is gemaakt van rood bakkend hard aardewerk dat plaatselijk zwart geblakerd is. Aan het ene uiteinde bevindt zich de verticale greep met daar tegenover de tuit. Het lampje is op de afgesloten bovenzijde (de "spiegel") versierd. In het midden staat de afbeelding van wat vermoedelijk een hond voorstelt die in de grond wroet. In de “spiegel” bevindt zich ook het vulgaatje voor de (olijf)olie).

Dergelijke lampjes werden met behulp van twee mallen gemaakt, één voor de boven- en één voor de onderkant. De voorstellingen op de spiegel hebben meestal een mythologische betekenis of zijn ontleend aan het dagelijks leven. Het is vooralsnog niet duidelijk tot welke categorie de hond op het Schijndelse lampje behoort.

In het zuidoosten van Noord-Brabant komen Romeinse olielampjes zelden voor. Het is voor onze regio dan ook een zeldzame vondst te noemen. Elders uit Romeins Nederland zijn echter wel veel Romeinse lampjes bekend. De complete exemplaren zijn meestal afkomstig uit grafvelden. Wellicht geldt dit ook voor het Schijndelse lampje, dat zal dateren uit de eerste of tweede eeuw na Christus.