Welkom op Schijndelwiki - de encyclopedie voor Schijndel

U kunt ons steunen door lid van de Heemkundekring Schijndel te worden.

Klik HIER om lid te worden

Iedere dinsdagochtend zijn wij tussen 10 en 12 uur in de heemkamer: Cultureel Centrum 't Spectrum, Steeg 9 g, Schijndel.

Lambertus School

Uit Schijndelwiki
Versie door Jovanderaa (overleg | bijdragen) op 17 jan 2020 om 14:27 (Nieuwe pagina aangemaakt met 'St. Lambertus, R.K. lagere jongensschool, Centrum. Overzicht: Geschiedenis De leerkrachten Herinneringen Klassenfoto's op chronologische volgorde. Geschiedenis...')
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

St. Lambertus, R.K. lagere jongensschool, Centrum. Overzicht: Geschiedenis De leerkrachten Herinneringen Klassenfoto's op chronologische volgorde.

Geschiedenis. VOORLOPIGE TEKST: In 1920 wordt de schoolstrijd beëindigd door de wettelijke gelijkstelling van het openbaar en het bijzonder onderwijs. Dit biedt bevolkingsgroepen met een geloofsovertuiging de gelegenheid hun " eigen" scholen te stichten. Begin twintiger jaren wordt door het Rooms Katholiek kerkbestuur een " bijzondere", lees rooms katholieke, lagere school voor jongens gesticht. Op 21 juli 1922 worden 3 lokalen van de Eerste Openbare Lagere jongensschool aan de Hoofdstraat 39 overgedragen aan het RK kerkbestuur. Op 1 jan 1923 werd de nieuwe Openbare Lager School aan de Pompstraat in gebruik genomen, maar eer het jaar om was had pastoor Donders er voor gezorgd dat ze omgezet werd in een RK Lagere School. Het personeel werd zonder meer overgenomen en op 1 jan 1924 startte de St. Lambertusschool in het schoolgebouw aan de Pomstraat nummer 25. Een aantal personeelsleden gaat op de R.K. lagere school aan het werk, onder andere de heer J.B. van Bussel, die op de openbare jongensschool het hoofd was, en de heer Erkelens.


Foto 475 St. Lambertusschool, Pompstraat 25 Foto sc0351 Pompstr 25 van uit de tuin van de zusters. Bron: BHIC Foto 732 Pompstr 25 van uit de tuin van de zusters, tijdens een processie

Tijdens de maanden april en mei 1940 worden militairen ingekwartierd in de St. Lambertus en Maria school, maar het meest in de Maria school. Hoerdoor krijgen de meisjes van van 14 tot 20 mei les in de Lambertusschool in afwisseling met de jongens. In deptember 1944 wordt de kelder gebruikt als schuilkelder. In de jaren 50 worden er twee lokalen, met toiletgroep, bijgebouwd en ingebruikt genomen door de eersteklassers. In 1977 wordt de jongensschool gemengd en verlaat de St. Lambertusschool het gebouw aan de Pompstraat en verhuist men naar de Pastoor Erpstraat 4, de voormalige Maria school voor meisjes. (De Maria school is verhuisd naar de Mr Michielstraat, de voormalige jongens MAVO, daarvoor MULO) In 1985 wordt de kleuter en lagere school het basisonderwijs. In 1993 wordt het oude schoolgebouw, Pompstraat 25, na 70 jaar dienst te hebben gedaan, gesloop om plaatst te maken voor appartementen. In 1994 volgt de fusie van St. Lambertus met Bunderloo en verandert de naam in De Heijcant met Jan Verhoeven als directeur. De school blijft RK. In 2001 verhuist de school naar de Conventstraat en valt het gebouw aan de Pastoor van Erpstraat, gebouwd door de Zusters van Liefde in 1906/1907, ten prooi aan de slopershamer. Weer verdwijnt er een markant gebouw uit het Schijndelse straatbeeld.



Foto sc1177, 1977 verbouwing voor gemeente werken Bron: BHIC Foto sc1178, 1977 verbouwing voor gemeente werken Bron: BHIC Foto 480 St. Lambertusschool, Pastoor Erpstraat 4 sc3408, 1984 Sluiting van het schooljaar van de St. Lambertusschool. Bron: BHIC

De leerkrachten.

grote_foto

Foto 657, 1924 Ter gelegenheid van de opening van de school in de Pompstraat. Achterste rij A 3 meester Tielemans 2e klas Lambertusschool tot 1930, 4 juffrouw……………, 5 onb., 6 juffrouw Mien van Dijk 1e klas tot 1930 (nichtje Jet Geerkens), 7 meester de Ruwe 3e klas Lambertusschool tot 1931 , 8 juffrouw van de Laar ? school Wijbosch ? 9 meester Frans van Os 5e klas Lambertusschool 10 onb. Tweede rij B 1 onbekend, 2 meester Schenk 6e klas Lambertusschool , 3 vermoedelijk pastoor Wijbosch ?, 4 meester J.P. van Bussel (hoofd Lambertuschool), 5 pastoor Donders (tot 1930 in Schijndel), 6 burgemeester Jansen, 7 onb., 8 meester Erkelens 4e klas Lambertusschool, 9 meester Hermes hoofd school Wijbosch ?

Foto 516, 1929 Staand van L naar R: 1 …….Tielemans, 2 …….Hermsen, 3 J.M.P. Schenk Zittend: 1 H……Erkelens, 2 Jan van Bussel, 3 Marietje van Dijk, 4 ……..de Ruwe

grote_foto

Dhr. J.P. van Bussel Geboren 15-12-1890 in Asten, overleden in 1971 (SC.1971.2) Komt in 1924 naar St. Lambertus en blijft daar tot zijn pensioen in 1955. zie voor meer info. Dhr. H.Erkelens Geeft les aan de openbare jongensschool en komt in 1924 naar St. Lambertus. Staat ook nog op de leerkrachtenfoto uit 1929. Dhr. Tieleman geeft les in 1929 Dhr. Hermsen geeft les in 1929 Dhr. Ruwe geeft les in 1929 Mevr. Mien van Dijk geeft les in 1929 Dhr. J.M.P. Schenk, (Jacobus Maria Placidus) Geboren 05-10-1899 te Overasselt, overleden 01-10-1981 op 81 jarige leeftijd, begraven te Schijndel, gehuwd met Maria Petronella van den Akker. Leerkracht vanaf tenminste 1927 aan het St. Lambertus tot aan pensionering. Mej. Zus van Rooij Komt in 1944 naar St. Lambertus. Mej. van Rooij was een dochter van de reepmaker op de Boschweg, tegenover de kerk, naast Goossens de aannemer. Juffrouw van Rooij gaf net na de oorlog les in het houten noodlokaal. Dhr. A.J.Verkuylen Janus,, zoon van Antoon. Geeft les aan de St. Lambertus rond 1947 to zeker 1950 Dhr. J. Heereveld Geeft les aan de St. Lambertus rond 1960 Dhr. W. Th. M. Wennekes Geeft les aan de St. Lambertus rond 1960 Dhr. Rombouts Als tijdelijk onderwijzer aan de R. K. Jongensschool in de Pompstraat alhier is benoemd de heer J. Rombouts uit Ginneken. Bron: Dagblad van van het Zuiden 18-12-1942 Geeft les aan de St. Lambertus tot zeker 1948.

Dhr. Teurlings Geeft les aan de St. Lambertus rond 1951-52 Dhr. Bertus van de Bergh Geeft les aan de St. Lambertus begin jaren '50. Mij hangt bij dat hij de 4e klas "deed". Ik vond het een aardige man maar wel "streng". Hij was een echte schoolmeester, in de goede zin van het woord. Als leerling nam je geen loopje met deze man. In welk jaar hij die 4e klas had kan ik zo snel niet oplepelen. Wel herinner ik me de klas aan de voorzijde van de Pompstraat Ruim 40 jaar was Bertus vd Berg werkzaam in het onderwijs waarvan ruim 25 jaar directeur van de Lambertusschool te Gemonde, van 1957 tot 1982. Enkele jaren geleden is hij op 81 jarige leeftijd te Gemonde overleden. Bertus vd Bergh was een voetballiefhebber. Ik herinner hem nog als jeugdleider bij de voetbalclub RKSV Avanti, begin jaren vijftig van de vorige eeuw. Bij zijn vertrek vanuit Schijndel werd hij benoemd tot erelid van Avanti.(zie o.a Jubliemboek Avanti 1981, bladzijde 10) Na zijn verhuizing naar Gemonde was Bertus jarenlang voorzitter van de Voetbalvereniging Irene. Van den Berg was maatschappelijk een zeer actief persoon in Gemonde, een centraal figuur voor het gemeenschapsleven. Hij was o.a. bestuurslid van: Fanfare Sint Lambertus (46 jaar lid) Gemonde voetbalvereniging Irene, voorzitter. In latere jaren erevoorzitter Klokkencomité Comité verkoop zomerzegels Wit Gele Kruis Kerkbestuur Oranjecomité Sinterklaascomité Jan van Houtum (geb ca 1945), juli 2007. Dhr. Sax Viert zijn zilver jubileum in 1956 (SC 1956.2) Dhr. De Koning Geeft les rond 1947-1968 Dhr. de Koning woonde in de Pompstraat. Dhr. Tiny Vloet Komt in 1956 op de Lambertusschool Dhr. v Tartwijk Geeft les rond 1962-1968 Dhr. Cees Vermissen Geeft les rond 1962-1968 Dhr. Jan Giebers(Henriëtte Atonius Maria) Geboren 10-06-1918 in Mook en Middelaar, overleden 17-05-1992, begraven kerkhof St. Servatius parochie. Schoolhoofd vanaf januari 1956, neemt 23 juni 1979 afscheid (SC1979.5)


Foto 730 Jan Giesbers Mej. Jet Geerkens(Henriëtte Atonia Maria) Geboren 11-01-1921 te Schijndel, overleden 28-12-2003, begraven kerkhof St. Servatius parochie. Staat aan St. Lambertus vanaf 1-1-1958 en gaat met vervroegd pensioen in 1982 (SC1982.4) zie voor meer info.


Foto 481, ca. 2000 Jet Geerkens. Foto 482, ca. 1958 Jet Geerkens Dhr. Frans Rijnart Leerkracht van 1962 tot 2004 Staat aan St. Lambertus vanaf 1967 (klas 5) en gaat met pensioen in 2004 (school heet inmiddels " De Heijcant" (SC15-1-2004)


Foto 731 Frans Rijnart (L.) ontvangt van Jan Verhoeven (dir. basisschool "De Heijcant") een beeldje van 2 spelende kinderen alkomstig van de St. Lambertusschool. Herinneringen. Adrianus van Kasteren (Broer van Kasteren, geb 1922) De lagere school Ook weet ik nog dat ik bij de zusters van liefde naar school moest. Dat was een ramp, maar het duurde niet lang. Toen ik naar de eerste klas ging was alle ellende vergeten. Bijna alles van de eerste en tweede klas ben ik kwijt. In de eerste klas zat ik bij juffrouw Mien Van Dijk. In de tweede klas zat ik bij meester Teurlings. De derde klas was bij meester De Greef en daar werd het anders. Toen kwam ik bij het jongenskoor. Dat was voor mij een goed hobby. Ik moest toen in de school wel veel nablijven voor het leren van liederen, maar dat was wel erg fijn. Toen mocht ik in de kerk zingen en dat deed ik graag. In de vierde klas zat ik bij meester Saxs. Hij was mijn vriend niet. De vijfde klas zat ik bij meester Frans van Oss. Daar kon ik wel mee overweg. In de zesde klas had ik meester Schenk. Wij noemden hem de penalty. Hij was erg vlug om zijn spitse schoenen tegen je achterwerk te plaatsen. Jaren later was ik voor een schildersbedrijf zijn huis aan het schilderen. Toen heb ik hem nog gevraagd of hij zijn schoenen nog eens wilde gebruiken, maar daar ging hij niet mee akkoord. De zevende klas ging erg gemakkelijk. Ik zat bij de hoofdonderwijzer Van Bussel. Dat was een jager. Hij wilde altijd weten waar de meeste hazen en patrijzen zaten. Soms wilde hij wel een uurtje in de school blijven om over het veld te praten. De lagere school heb ik tot de zevende klas gemakkelijk doorlopen, behalve de tijd dat ik veel school verzuimde. Dat noemde men “schooltje wachten”. Alles opgeteld, heb ik van mijn schooltijd ongeveer vijf a zes weken besteed aan schooltje wachten. Dan verbleven wij meestal in een paar treinwagons van het voetbalveld of we lagen bij een boer in het hooi. Bron: het boek " Gebeurtenissen uit het leven van Broer van Kasteren" Ben Peters, (geb1928) herinnerde zich in mei 1997 nog de volgende leerkrachten: 1e klas juffrouw van Dijk 2e klas meester Teurlings 3e klas meester Degreef 4e klas meester Sax 5e klas meester van Osch 6e klas meeste Schenk 7e klas meester van Bussel

Boven was nog een lokaal waarin meester (Janus) Verkuylen stond, B.P. dacht de dubbelklas 4-5.

Henk Eijmberts, geboren 1939, kan zich herinneren dat Zweedse klaslokalen tijdelijk op de speelplaats gebouwd werden omdat de school nog niet was heringericht i.v.m. oorlogsschade. Klassenfoto's kosten toen hfl.1,- per afdruk, niet iedereen kon dat betalen !!

Jan van Rooij, geboren feb 1941. (Jan staat op foto 581, klas 1, schooljaar 1947-48) In 1947/48 toen ik in de 1e klas zat zijn er volgens mij nog meer foto's gemaakt. Door een fotograaf met een grote kast. Hij kroop onder een grote zwarte doek en werkte volgens mij nog met een lenskap die hij eraf haalde en er weer opzette. In die jaren was Mr. Van Bussel hoofd der school. Juffrouw van Rooij had een parallelle 1e klas in een houten noodgebouw. Mr. Sax had in 1952-53 een parallelle 6e klas. In 1947 was er nog zo’n tekort aan papier dat wij hebben leren schrijven op een lei met een griffel. Uiteraard hadden we daarbij een sponsje en een zeem nodig. Die zaten in het sponzendoosje. Daar kon je ook miereneieren in bewaren. Onze meester Eijkemans en juffrouw van Rooij staken niet onder stoelen of banken dat ze elkaar nogal lief vonden. Bij mr Verkuijlen kon je zilverpapier etc inleveren. Mr. Rombouts had een dikke zwarte stok, maar toch brak die op het achterste van een zekere Wim Speeks . Mr. Teurlings was een kwezel, propageerde en stimuleerde kerkbezoek, maar was een akelige man. Mr. Schenk was een voorlezer. Elke zaterdagmorgen werd afgesloten met voorlezen uit een spannend boek. Volgens mij waren er op de bovenverdieping 2 lokalen en ook nog links en rechts een grote ruime opbergzolder. Toen ik in de eerste klas zat had mr Verkuijlen op die bovenverdieping een ruimte om zilverpapier op te slaan. Ik weet echter ook dat Verkuijlen ook les heeft gegeven op de bovenverdieping. En ik meen me stellig te herinneren dat dat in 1947/48 was. Later toen ik in de 3e bij mr Verkuijlen zat was dat weer wel op de benedenverdieping. De houten noodlokalen stonden op de speelplaats aan de kant van de 1e-2e en 3e klas. Dus vrij dicht bij de lange muur van "de Giebel". Als je de deur binnenging had je een lange (benauwde) gang met als ik het goed heb 3 lokalen. Eentje had juffrouw van Rooij en het zou me niet verbazen als ook mr de Koning in dat gebouw les heeft gegeven. De ingang was dus bij de speelplaats voor de 1e, 2e en 3e klassers. Achter het noodgebouw was de plek waar het verspringen werd beoefend. De grote speelplaats was onderverdeeld in een veldje langs de muur van “de Giebel” voor de lagere 3 klassen en een groot veld tussen het houten noodgebouw en de haag van het weeshuis en Vugts? voor de groteren. Het hoofdveld uiteraard voor de 6e klassen. Daar werd gevoetbald met vliegende kiep. En omdat het meestal met een tennisbal gebeurde mocht er “gekiept” worden met “jaske’. In de buitenranden werden gevangenissen gebouwd waarbij de muren waren opgetrokken uit bladeren met zand. Daar vond ook het zandhappertjessplel plaats met een mesje of met een schroevendraaier. Het op allerlei manieren werpen van het mesje of de schroevendraaier vanaf zowat elk lichaamsdeel. De bedoeling was dat het mesje dan mooi rechtop in het zand bleef staan. Uiteindelijk mocht de verliezer dan iets uit het zand happen. Ook werd er volop gebokt en daarbij werden de grootste en fraaiste sprongen gemaakt. En natuurlijk werd er volop geruzied. En daarbij werd nogal eens de klomp gebruikt. Dat waren geduchte wapens en velen hadden die bij de hand. Alle boerenjongens kwamen op klompen naar school. Die stonden tijdens de lessen netjes onder de kapstokken. Soms had men bij in het winkeltje van van Tartwijk bijzondere aanbiedingen. Zoals een geheel glazen pen. Waarmee je net zo mooi (of slecht) kon schrijven als met een kroontjespen. Er werd ook wel veel verschil gemaakt. Zo zat er in de 4e klas zomaar ineens Harrie Jansen bij ons in de klas. En die was duidelijk toch wat gelijker dan de rest. Maar het waren toch heel gelukkige jaren.

Rien Schellekens, (geb sep 1942) Ik zat op de lagere school vanaf 1947. We kregen op zaterdagmorgen hoofdrekenles van meester Schenk. Nog steeds heb ik hier nog profijt van. Ooit heb ik met een krijtje op de muur geschreven " de schenk is een lange man". Hij was daar zo van overstuur dat heel de klas moest nablijven maar niemand heeft het ooit verraden. Jan van Houtum (geb 1945) Voetballen op het schoolplein. We speelden soms voetbal met een zelf gefabriceerde voetbal. (de Giebel stak andere ballen kapot als deze over de muur waren gegaan.) Dat ging als volgt. Krantepapier werd met beide handen tot een bal gevormd. Vervolgens werd deze nat gemaakt en met beide handen gekneed door meerdere personen. Als het papier een goede ronde vorm had aangenomen werd de papieren bal rondom voorzien van elastieken. Dat waren de dikke elastieken die je nu nog regelmatig ziet hangen aan de fiets van de postbode. Met een aantal elastieken bleef het spul dan wel ff. bij elkaar. Wie voor die stieken zorgde weet ik niet. Wel dat we later op de Lambertusschool ook een schooleftal (voetbal) hebben gehad. Ook hiervan helaas geen fotomateriaal. Jo van Gestel (geb 1951) herinnert zich de brede glimlach van Jet Geerkens die de eerste klassers opving tijdens hun eerste dag op de "grote"school. Pas nu realiseert hij zich dat toen hij in 1958 voor het eerst op de Lamberstusschool kwam, het ook Jet's eerste jaar was. Daarvoor had ze in het Wijbosch les gegeven. Tegenwoordig is er nog wel een enkele surveillant te zien op het schoolplein tijdens de pauze, vroeger was elke leerkracht buiten. Nog ziet hij de lange rij van meesters, en een enkele juf, tijdens de pauzes over het schoolplein "marcheren", allen zij aan zij, een breed lint, dag in - dag uit, zomer en winter. Terwijl ze, joost mag weten wat bespraken, de leerlingen in de gaten hielden. Wanneer men zich niet gedroeg zoals het hoorde werd men ter verantwoording geroepen. Soms betekende dat een terechtwijzing met de harde hand op het achterste en met het hoofd tussen de benen van (hoofd)meester Giesbers. De pauzes heette toen nog "speelkwartier", en gespeeld werd er. Voetballen met een blokje hout of blikje gevuld met zand. Tikkertje, waarbij de "afgetikte" aan moest sluiten bij de tikker, elkaar een hand gevend zodat een lange slinger kinderen ontstond waarvan alleen de buitenste twee mochten aftikken. Het was vooral sport om te proberen de slinger kinderen in botsing te laten komen met de waaier leerkrachten. Paaltje wisselen, gebruik maken van de bomen aan de rand van het schoolplein of de pilaren van de fietsenstalling. Landverovertje (Zandhappertje): kinderen mochten toen nog, een mes op zak hebben waarmee twee rechthoeken in het zand afgetekend werden die aan elkaar grensden. Daarna werd bepaald wie mocht beginnen met "landveroveren". Dit gebeurde door het mes in het land van de tegenstander te gooien en een lijn te tekenen in het verlengde van het lemmet. Hierbij mocht men slechts met een hand steunen in het land van de tegenstander. Lukte het om het mes in de grond te gooien zodat het bleef staan, konden er ten minste twee vingers onder het heft en lukt het om een rechte lijn te trekken dan kon de tegenstander kiezen welk land hij wilde behouden en had de ander er een stuk land bij. Hierop mocht diegene die aan de beurt was nogmaals gooien totdat zijn mes op een steentje kwam of op een andere manier "af" raakte. Wanneer een grondgebied zo klein was geworden dat de eigenaar er niet langer in kon staan was het spel afgelopen. Balgooien: de spelers gooiden om de beurt een kleine (tennis)bal in een prullenbak die tegen een muur stond. Miste men, dan was men af. Na de eerste ronde werd de afstand met een stoeptegel vergroot net zolang totdat er een winnaar was. Glijden als er sneeuw lag. Dan werden er meerdere glijbanen op het schoolplein gemaakt en was de sport de langste baan te krijgen. Dit was meestal die baan waarop kinderen gleden die klompen aanhadden. De katechismus moest van buiten geleerd worden, verder was er geen huiswerk, tot je in de zesde bij meester Giesbers in de klas kwam. Twee keer in de week nablijven tot een uur of 5, én huiswerk maken. Giersbers wilde dat zijn leerlingen goed voor de dag kwamen op het voortgezet onderwijs. Geschreven werd er met een kroontjes pen. Het potje inkt onder een schuifje in het midden van de tweepersoons bank. Tijdens muziek les in de vierde, vijfde en zesde klas zaten ze met drie man in één 2 persoonsbank omdat meesters Schenk en Giesbers geen muziekles gaven en dan 2 klassen samengevoegd werden. Tot 1964 moesten de kinderen ook op zaterdagochtend naar school. Ray Hermes, geboren 1952 Jammer dat er van de Lambertusschool geen foto's zijn waar ik opsta. Ik heb zelf een enkele ervan. Ik herinner me de volgende leerkrachten daar tijdens mijn lagere schoolperiode: 1e klas: Juffrouw J. Geerkens (uiteraard!) 2e klas: Meneer J. Heereveld 3e klas: Meneer J. Heereveld, (Dat was een combinatieklas: in de linkerhelft zat ik een jaar in de tweede klas en in de rechterhelft het jaar daarop in de derde klas!). De andere 3e klas was van Meneer De Koning 4e klas: Meneer W. Th. M. Wennekes 5e klas: Meneer J.M. Schenk 6e klas: Meneer Giesbers

Ik zat trouwens in de "2e lichting" van juffrouw Geerkens: schooljaar 1959 - 1960. Uiteraard heb ik het complete lichtblauwe rapport nog over 6 schooljaren St. Lambertus, inclusief de opmerkingen van de leerkracht per kwartaal. We kregen overigens gymnastiekles (op het speelplein vaak softbal als voorloper op honkbal) van die sympathieke Meneer Habraken van wie ik vele jaren later ook weer les kreeg op de MAVO en de Pedagogische Academie. Bij softbal mochten 2 leerlingen om de beurt zelf de teams uit de rest van de leerlingen samenstellen (totdat de zwakste/minst sympathiekste overbleven….). De slagman stond ongeveer ter hoogte van het midden van het fietsenrek (aan de andere kant van de muur woonde meneer Cornelis, leraar Wiskunde). Er stonden op het stenen speelplein dan een aantal metalen paaltjes waar je omheen moest rennen. Vaak natuurlijk geprobeerd om de bal verder te slaan dan het stenen plein en het daarachter gelegen zandgedeelte met enkele bomen. Het is echter nooit gelukt om de bal over het muurtje te krijgen dat het schoolterrein scheidde van de buren aan de andere kant.