Welkom op Schijndelwiki - de encyclopedie voor Schijndel

U kunt ons steunen door lid van de Heemkundekring Schijndel te worden.

Klik HIER om lid te worden

Iedere dinsdagochtend zijn wij tussen 10 en 12 uur in de heemkamer: Cultureel Centrum 't Spectrum, Steeg 9 g, Schijndel.

Bewerken van Kelderweken

Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Waarschuwing: U bent niet aangemeld. Uw IP-adres zal voor iedereen zichtbaar zijn als u wijzigingen op deze pagina maakt. Wanneer u zich aanmeldt of een account aanmaakt, dan worden uw bewerkingen aan uw gebruikersnaam toegeschreven. Daarnaast zijn er andere voordelen.

Deze bewerking kan ongedaan gemaakt worden. Hieronder staat de tekst waarin de wijziging ongedaan is gemaakt. Controleer voor het publiceren of het resultaat gewenst is.

Huidige versie Uw tekst
Regel 1: Regel 1:
=== '''De Kelderweken<ref>Heemblad Rond die Cluse 17e jaargang nummer 2 bladzijden 5 tot en met 12</ref>''' ===  
=== '''De Kelderweken''' ===  


”In de voormiddag komen de eerste bewoners voor de schuilkelder onder de Maartenbouw ([[Jansen de Wit]]) zich melden. Er volgen steeds meer mensen die zich in onze grote schuilkelder veiliger voelen. <br>Aan de [[Rooiseweg]] en in de Rooise Hei moeten de mensen hun huízen verlaten, want die liggen in de frontlinie. <br>In de kelders van Jansen de Wit en het [[Moederhuis]] [[Pastoor van Erpstraat]] worden opvangcentra ingericht. <br>Ook de inwoners bij [[Station Schijndel]] moeten evacueren.<br> In [[Lidwina]] komen 700 vluchtelingen aan; ook al dan niet gewonde geallieerde piloten worden opgevangen en wordt tevens een Duíts hospitaalstaf ingekwartierd (dit terwijl een groot aantal Amerikanen en enkele Duitse deserteurs hier verborgen worden gehouden). Jansen de Wit herbergt inmiddels zo'n 200 vluchtelingen. <br>Overal wordt stro vandaan gehaald en vaardige meisjeshanden maken strozakken. Eten en drinken vormen het grootste probleem, maar in overleg met directeur [[Harry Jansen]] wordt op het klooster voor ons gekookt en wordt een ploeg etenhalers ingesteld, bestaande uit ongehuwde mannen. <br>In de kelder is het intussen tjokvol geworden. Naast de vele moeilijkheden die dit toch al meebrengt worden bovendien vele mensen ziek. Het eten is zo overdadig en er staat zoveel vlees op het menu, dat dit waarschijnlijk de oorzaak is dat men ziek wordt. <br>Er moet worden overgegaan tot het regelen van het toiletbezoek. In groepen van tien gaat men onder geleide naar de afdeling Löbel.<br> Alle etensvoorraden worden door enige jongelui met de bewoners uit de verlaten huízen aan [[Plein]] en [[Schoot]] opgehaald en hoeft men zich voor wat het eten betreft vooralsnog geen zorgen te maken. Een wacht wordt ingesteld; eten en brood halen wordt volgens rooster geregeld. Brood is na verloop van tijd niet meer te krijgen, omdat bakkers beschadigingen hebben gekregen in hun bakkerij, terwijl anderen zijn geëvacueerd. (Noot: later werd brood aangevoerd door bakkers uit St.Michielsgestel). <br>Doordat vanuit St. Oedenrode een kanon met vier vuurmonden gerícht staat op [[Sint Barbaraklooster I|Barbara]] vertrekken de hier verblijvende evacués richting Moederhuis. Iedereen vlucht weg, ook de oude zusters, die soms met een kruiwagen vervoerd moeten worden. Slechts in bezit van een schamel beetje beddengoed en huisraad komen ze hier hulpeloos aan. Ze worden liefdevol opgevangen doch spoedig ligt alles echter vol. (de kelder van Geerkens is eveneens overvol, o.a. doordat de kelder van Jansen de Wit ontruimd moest worden, zodat velen naar andere dorpen vluchten). <br>Er wordt een reglement van orde opgesteld, waarbij de tijden van opstaan, slaapplaatsen opruimen, H. Mis, maaltijden, bezoekuren e. d. worden geregeld. Voor ledere afdeling wordt een ordecommissaris aangesteld, die toeziet op het naleven van het reglement. <br>Vrouwen helpen met het schillen van aardappelen en het schoonmaken van groenten. Groepjes jongens gaan het fruit onder de bomen rapen. Jonge mannen halen, vaak met gevaar voor eigen leven, het gewonde vee uit de weiden, dat verder wordt geslacht. Daardoor zijn de keukenzusters in staat om aan honderden mensen dagelijks 2 x een warme maaltijd te bezorgen. Bij de [[Gebr. Geerkens|fa. Geerkens]] bevindt zich de centrale keuken en ook de distributie- en noodadministratie van de gemeente”. <br>Tussen 24 september 1944 en 12 november 1944 heeft de bevolking van het oostelijk deel van de gemeente Schijndel en die van een aantal vernielde panden in het westelijk deel een noodevacuatie moeten meemaken. <br>Op 17 september daarvoor daalden een aantal geallieerde parachutisten neer die een corridor dienden te vormen, die liep van Valkenswaard, over Eindhoven, St. Oedenrode, Eerde, Veghel, naar Nijmegen en Arnhem. Deze soldaten kwamen vrijwel onmiddellijk in gevecht met Duitse troepen. <br>Op 22 september deden de geallieerde soldaten een uitval naar Veghel en bezetten enkele uren Schijndel. Zij moesten echter terug, waarna de Duitsers Schijndel weer in bezit namen om van hieruit aanvallen uit te voeren op de corridor.<br> Op 1 oktober gelastten de Duitsers de ontruiming van het dorp Schijndel, voor zover gelegen ten oosten van de St. [[Servatiuskerk]], terwijl op 2 oktober de ontruiming bevolen werd van het dorp [[Wijbosch]]. Daarna volgden nog ontruimingsbevelen van diverse wijken en buurtschappen. <br>De haast wanhopige mensen maakten soms onder bizarre omstandigheden de voettocht naar de diverse schuiloorden- en kerkers, waarbij slechts enige kleding en (wellicht) waardevolle voorwerpen meegenomen konden worden. Zij kwamen terecht in de kelder, tevens gaarkeuken, van vleeswarenfabriek Geerkens, (waar zich tevens de distributie- en noodadministratie van de gemeente bevond), de jongensschool in de [[Pompstraat]], het Moederhuis van de [[Zusters van Liefde]], St. Lidwinagesticht en enkele andere kleine schuilplaatsen. <br>Uit de schaarse gegevens kan worden opgemaakt, dat op 17 oktober 1944 282 volwassenen en kinderen verbleven in de kelders van Geerkens (waaronder 45 vluchtelingen uit alle windstreken). Eind september 1944 waren dat er ongeveer 400. <br>In St. Lidwina verbleven vanaf 28 september 1944: 42 zogeheten angstvluchtelingen, die in totaal 916 dagen hier verbleven, 77 (gewone?) vluchtelingen met in totaal 2.048 verblijfdagen, 198 slachtoffers van materiële schades (vernielde woningen) met 4.171 verblijfdagen, terwijl daarnaast nog 57 gewonde en zieke oorlogsslachtoffers verpleegd werden. Tevens was een speciaal verblijf ingericht voor 24 ondergedoken Amerikaanse piloten en boordpersoneel, waaronder 8 gewonden verpleging nodig hadden. Voordat de evacuatie begon verbleven in Lidwina 180 gestichtsbewoners. <br>Tot slot werden ongeveer 200 vluchtelingen ondergebracht bij Jansen de Wit. Deze moesten echter al na een paar dagen de kelder verlaten, als straf, daar een Duitse officier door een inwoner van Schijndel was doodgeschoten.<br> Waren de vluchtelingen weliswaar veilig ondergebracht in de kelders van Geerkens, echter bleek dat Geerkens nauwelijks middelen voorhanden had om voor voedsel te zorgen. Vanuit een noodplan werden door de politie voorraden gevorderd uit de voorraden, die de winkels in Schijndel hadden, alsmede van Jansen de Wit, de fa. gebr. [[Bolsius kaarsenfabriek]] van de fa. Geerkens zelf die een redelijke voorraad vlees voorhanden had en de voorraden die aanwezig waren bij de steunverlening en werkverschaffing. <br>De keukenwerkzaamheden werden als volgt verdeeld: <br>
”In de voormiddag komen de eerste bewoners voor de schuilkelder onder de Maartenbouw ([[Jansen de Wit]]) zich melden. Er volgen steeds meer mensen die zich in onze grote schuilkelder veiliger voelen. <br>Aan de [[Rooiseweg]] en in de Rooise Hei moeten de mensen hun huízen verlaten, want die liggen in de frontlinie. <br>In de kelders van Jansen de Wit en het [[Moederhuis]] [[Pastoor van Erpstraat]] worden opvangcentra ingericht. <br>Ook de inwoners bij [[Station Schijndel]] moeten evacueren.<br> In [[Lidwina]] komen 700 vluchtelingen aan; ook al dan niet gewonde geallieerde piloten worden opgevangen en wordt tevens een Duíts hospitaalstaf ingekwartierd (dit terwijl een groot aantal Amerikanen en enkele Duitse deserteurs hier verborgen worden gehouden). Jansen de Wit herbergt inmiddels zo'n 200 vluchtelingen. <br>Overal wordt stro vandaan gehaald en vaardige meisjeshanden maken strozakken. Eten en drinken vormen het grootste probleem, maar in overleg met directeur [[Harry Jansen]] wordt op het klooster voor ons gekookt en wordt een ploeg etenhalers ingesteld, bestaande uit ongehuwde mannen. <br>In de kelder is het intussen tjokvol geworden. Naast de vele moeilijkheden die dit toch al meebrengt worden bovendien vele mensen ziek. Het eten is zo overdadig en er staat zoveel vlees op het menu, dat dit waarschijnlijk de oorzaak is dat men ziek wordt. <br>Er moet worden overgegaan tot het regelen van het toiletbezoek. In groepen van tien gaat men onder geleide naar de afdeling Löbel.<br> Alle etensvoorraden worden door enige jongelui met de bewoners uit de verlaten huízen aan [[Plein]] en [[Schoot]] opgehaald en hoeft men zich voor wat het eten betreft vooralsnog geen zorgen te maken. Een wacht wordt ingesteld; eten en brood halen wordt volgens rooster geregeld. Brood is na verloop van tijd niet meer te krijgen, omdat bakkers beschadigingen hebben gekregen in hun bakkerij, terwijl anderen zijn geëvacueerd. (Noot: later werd brood aangevoerd door bakkers uit St.Michielsgestel). <br>Doordat vanuit St. Oedenrode een kanon met vier vuurmonden gerícht staat op [[Sint Barbaraklooster I|Barbara]] vertrekken de hier verblijvende evacués richting Moederhuis. Iedereen vlucht weg, ook de oude zusters, die soms met een kruiwagen vervoerd moeten worden. Slechts in bezit van een schamel beetje beddengoed en huisraad komen ze hier hulpeloos aan. Ze worden liefdevol opgevangen doch spoedig ligt alles echter vol. (de kelder van Geerkens is eveneens overvol, o.a. doordat de kelder van Jansen de Wit ontruimd moest worden, zodat velen naar andere dorpen vluchten). <br>Er wordt een reglement van orde opgesteld, waarbij de tijden van opstaan, slaapplaatsen opruimen, H. Mis, maaltijden, bezoekuren e. d. worden geregeld. Voor ledere afdeling wordt een ordecommissaris aangesteld, die toeziet op het naleven van het reglement. <br>Vrouwen helpen met het schillen van aardappelen en het schoonmaken van groenten. Groepjes jongens gaan het fruit onder de bomen rapen. Jonge mannen halen, vaak met gevaar voor eigen leven, het gewonde vee uit de weiden, dat verder wordt geslacht. Daardoor zijn de keukenzusters in staat om aan honderden mensen dagelijks 2 x een warme maaltijd te bezorgen. Bij de [[Gebr. Geerkens|fa. Geerkens]] bevindt zich de centrale keuken en ook de distributie- en noodadministratie van de gemeente”. <br>Tussen 24 september 1944 en 12 november 1944 heeft de bevolking van het oostelijk deel van de gemeente Schijndel en die van een aantal vernielde panden in het westelijk deel een noodevacuatie moeten meemaken. <br>Op 17 september daarvoor daalden een aantal geallieerde parachutisten neer die een corridor dienden te vormen, die liep van Valkenswaard, over Eindhoven, St. Oedenrode, Eerde, Veghel, naar Nijmegen en Arnhem. Deze soldaten kwamen vrijwel onmiddellijk in gevecht met Duitse troepen. <br>Op 22 september deden de geallieerde soldaten een uitval naar Veghel en bezetten enkele uren Schijndel. Zij moesten echter terug, waarna de Duitsers Schijndel weer in bezit namen om van hieruit aanvallen uit te voeren op de corridor.<br> Op 1 oktober gelastten de Duitsers de ontruiming van het dorp Schijndel, voor zover gelegen ten oosten van de St. [[Servatiuskerk]], terwijl op 2 oktober de ontruiming bevolen werd van het dorp [[Wijbosch]]. Daarna volgden nog ontruimingsbevelen van diverse wijken en buurtschappen. <br>De haast wanhopige mensen maakten soms onder bizarre omstandigheden de voettocht naar de diverse schuiloorden- en kerkers, waarbij slechts enige kleding en (wellicht) waardevolle voorwerpen meegenomen konden worden. Zij kwamen terecht in de kelder, tevens gaarkeuken, van vleeswarenfabriek Geerkens, (waar zich tevens de distributie- en noodadministratie van de gemeente bevond), de jongensschool in de [[Pompstraat]], het Moederhuis van de [[Zusters van Liefde]], St. Lidwinagesticht en enkele andere kleine schuilplaatsen. <br>Uit de schaarse gegevens kan worden opgemaakt, dat op 17 oktober 1944 282 volwassenen en kinderen verbleven in de kelders van Geerkens (waaronder 45 vluchtelingen uit alle windstreken). Eind september 1944 waren dat er ongeveer 400. <br>In St. Lidwina verbleven vanaf 28 september 1944: 42 zogeheten angstvluchtelingen, die in totaal 916 dagen hier verbleven, 77 (gewone?) vluchtelingen met in totaal 2.048 verblijfdagen, 198 slachtoffers van materiële schades (vernielde woningen) met 4.171 verblijfdagen, terwijl daarnaast nog 57 gewonde en zieke oorlogsslachtoffers verpleegd werden. Tevens was een speciaal verblijf ingericht voor 24 ondergedoken Amerikaanse piloten en boordpersoneel, waaronder 8 gewonden verpleging nodig hadden. Voordat de evacuatie begon verbleven in Lidwina 180 gestichtsbewoners. <br>Tot slot werden ongeveer 200 vluchtelingen ondergebracht bij Jansen de Wit. Deze moesten echter al na een paar dagen de kelder verlaten, als straf, daar een Duitse officier door een inwoner van Schijndel was doodgeschoten.<br> Waren de vluchtelingen weliswaar veilig ondergebracht in de kelders van Geerkens, echter bleek dat Geerkens nauwelijks middelen voorhanden had om voor voedsel te zorgen. Vanuit een noodplan werden door de politie voorraden gevorderd uit de voorraden, die de winkels in Schijndel hadden, alsmede van Jansen de Wit, de fa. gebr. [[Bolsius kaarsenfabriek]] van de fa. Geerkens zelf die een redelijke voorraad vlees voorhanden had en de voorraden die aanwezig waren bij de steunverlening en werkverschaffing. <br>De keukenwerkzaamheden werden als volgt verdeeld: <br>
Regel 80: Regel 80:


[[categorie: 2e Wereldoorlog]]
[[categorie: 2e Wereldoorlog]]
{{appendix}}
Al uw bijdragen aan Schijndelwiki kunnen bewerkt, gewijzigd of verwijderd worden door andere gebruikers. Als u niet wilt dat uw teksten rigoureus aangepast worden door anderen, plaats ze hier dan niet.
U belooft ook dat u de oorspronkelijke auteur bent van dit materiaal of dat u het hebt gekopieerd uit een bron in het publieke domein of een soortgelijke vrije bron (zie Schijndelwiki:Auteursrechten voor details). Gebruik geen materiaal dat beschermd wordt door auteursrecht, tenzij u daarvoor toestemming hebt!

Om de wiki te beschermen tegen geautomatiseerde bewerkingsspam vragen wij u vriendelijk de volgende CAPTCHA op te lossen:

Annuleren Hulp bij bewerken (opent in een nieuw venster)

Op deze pagina gebruikte sjablonen: